Praten over de dood met kinderen: dit begrijpt een tiener/puber
Uitgelegd vanuit het psychologische ontwikkelingsperspectief
Hoe praat je met een tiener of puber over de dood? Houd rekening met hun belevingswereld. Hier lees je wat hen bezighoudt op deze leeftijd.
Het brengt al de nodige verwarrende gevoelens met zich mee, de pubertijd. Kinderen beginnen met zich losmaken van hun ouders, bouwen aan hun eigen leven. Op deze leeftijd verlies meemaken, staat daarmee in schril contrast. Als je meer begrijpt over wat pubers kunnen bevatten en waar ze mee bezig zijn, kun je ze beter bijstaan.
Noot
Je kijkt naar de kalenderleeftijd. Sommige kinderen, die bijvoorbeeld al levenservaring hebben met de dood, zijn verder in hun ontwikkeling ten aanzien van de dood.
Rouwende tieners:
- ervaren de wereld heel intens, hun emotioneel remsysteem is nog in ontwikkeling;
- ze hebben soms weerstand om met volwassenen te praten;
- ze kunnen zich door rouwgevoelens vervreemd voelen van leeftijdsgenoten;
- willen anderen vaak beschermen en onderdrukken hun emoties;
- gaan soms voor hun ouders zorgen;
- laten hun begrip over de dood soms kleuren door de televisie of internet, waar iemand overlijdt met zacht licht en een intiem muziekje op de achtergrond. De werkelijkheid is vaak rauwer;
- worstelen met het loskomen van hun ouders versus hun bescherming nog wel nodig hebben;
- zoeken naar de betekenis van leven en dood;
- hebben een verhoogde kans op depressie.
Rouwende kinderen (algemene tips):
- voelen in het nu en stellen rouw zo nodig uit;
- uiten hun gevoel vaak in spel en gedrag, niet in altijd in woorden;
- kunnen in regressie gaan (ze laten nieuwe vaardigheden en grijpen naar dat wat ze al goed onder de knie hebben, zodat het niet te veel van ze vraagt);
- kunnen aspecifieke klachten krijgen: buikpijn, hoofdpijn, niet kunnen slapen. Hun emoties voelen ze dan letterlijk in een lichamelijke klacht;
- hebben herhaling nodig. Daarom stellen ze vaak dezelfde vraag opnieuw. Geef steeds hetzelfde antwoord, deze herhaling is nodig om het nieuws te kunnen bevatten;
- rouwen in hun ontwikkeling. Rouw is een leven lang en naarmate ze opgroeien, vragen ze ook meer over een overledenen. Het is belangrijk dat er steeds ruimte is om hierover te praten.
Rebecca Dabekaussen, rouwtherapeut
Lees ook:
Dit begrijpt een baby/dreumes over de dood
Dit begrijpt een peuter over de dood
Dit begrijpt een kleuter over de dood
Dit begrijpt een schoolkind (vanaf 6 jaar) over de dood
Dit begrijpt een schoolkind (vanaf 9 jaar) over de dood
Lees ook over:
Kindervragen over de dood: 'Soms is de vraag belangrijker dan het antwoord'
Lees ook over:
