Kunst­schaats­ster Niki Wories verwerkt het overlijden van haar moeder op het ijs

Anderhalf jaar geleden werd de moeder van Niki Wories (28) ernstig ziek. “Ze kreeg wat vage klachten en een week later stierf ze. Het is niet te bevatten; mijn moeder was nooit ziek”, vertelt Niki nog steeds verbouwereerd, vanwege het snelle verloop van haar ziekte. “Ze was de sterkste vrouw die ik in mijn leven heb gekend. Altijd was ze aan het zorgen voor haar gezin. Nu ze er niet meer is, zien we pas hoeveel zij eigenlijk deed.”

Niets gemerkt

Na een ziekbed van een week, overlijdt Niki’s moeder aan uitgezaaide kanker. “Ze ging naar de dokter met vage klachten. Daar werd nog gedacht aan een ontsteking, dus kreeg ze antibiotica mee. Voor de zekerheid werd er een scan gemaakt. Daaruit bleek dat door haar  hele lichaam kanker zat en dat de ziekte zich razend snel verspreidde. Ze had niet lang meer te leven.”

Niki vindt het onvoorstelbaar dat niet alleen haar moeder, maar ook de rest van het gezin, niet heeft gemerkt dat zij zó ziek was. “Voor die laatste week hebben we niets aan haar gemerkt. Ze deed alles nog en zag er helemaal niet uit als iemand die terminaal was. Niet alleen voor ons, ook voor mijn moeder was deze boodschap moeilijk te accepteren. Tot haar dood was ze ervan overtuigd dat het allemaal wel meeviel en ze weer beter zou worden. Hierdoor hebben we ook niet echt afscheid van haar kunnen nemen."

(Tekst gaat verder onder de foto)

De laatste week van haar leven gaat Niki’s moeder opeens hard achteruit. “We zagen haar elke dag - en op een gegeven moment elk uur - verslechteren. Uiteindelijk raakte zij in coma en twee dagen later was ze er niet meer.” Het is niet te bevatten voor haar man en kinderen. “Een week daarvoor was ons leven nog normaal en wees niets erop dat er zoiets ergs met mijn moeder aan de hand was en een week later was ze er al niet meer.”

Niet praten over de dood

Uit respect voor haar moeder wordt er niet over het naderend afscheid gesproken. “We hebben de laatste dagen dat ze nog helder was op een normale manier met elkaar gesproken en veel gelachen. Ze geloofde oprecht dat ze weer beter zou worden, dus ze wilde niet over haar dood praten. Wel vroeg zij of wij - mijn zus en ik - af en toe even met haar wilden knuffelen, terwijl ze nooit een knuffelaar was. Ergens moet ze hebben gevoeld dat haar einde naderde. Tegen haar gewoonte in vroeg ze ook of we wel wisten hoeveel ze van ons hield.”

Onwerkelijk

Na het overlijden van haar moeder, is Niki in shock. “Het was allemaal zo onwerkelijk. Toch kan ik mij niet herinneren dat ik veel heb gehuild. Zelfs op mijn moeders crematie niet.  Ze wilde al niet sterven en als ze op de één of andere manier zou weten dat wij zo verdrietig waren, zou ze dat vreselijk hebben gevonden. Het enige wat ik nog voor haar kon doen, was sterk zijn. Dat was mijn kracht om het tot nu toe vol te houden en door te gaan.”  
Niki merkt wel dat ze de laatste tijd steeds vaker aan haar moeder denkt. “Vorige week reed ik op het EK en dacht ik eraan hoe graag zij erbij had willen zijn. Ze was altijd zo trots op mij. Nu zat mijn vader zonder haar op de tribune. Het gemis voelde erger dan anders.”

Warm gezin

Niki blik terug op haar jeugd. “Ik ben one of the lucky ones”, beseft ze dankbaar als ze terugdenkt aan haar kindertijd. “Ik heb een heel goede jeugd gehad en groeide op als ‘nakomertje’ in een warm gezin. Mijn moeder was als een vriendin voor mij en steunde mij onvoorwaardelijk. Mijn tien jaar oudere zus was als een tweede moeder.” Niki is als kind haar grootste fan. “Elke keer als mijn zus ging kunstschaatsen deed ik haar na op de tribunes. Ik wilde worden als zij.” Op vierjarige krijgt Niki haar eerste schaatsles.  

(Tekst gaat verder onder de foto)

Niki probeert daarnaast ballet, turnen, paardrijden, dansen en vioolles, maar haar hart ligt onvoorwaardelijk bij het kunstschaatsen. “Als klein meisje stond ik meteen stevig op het ijs en was ik niet bang om te vallen.” Het is al snel duidelijk dat Niki het talent en de mentaliteit bezit om verder te komen in de wereld van het kunstschaatsen. “Het zat in de familie; mijn moeder heeft ook geschaatst. Haar zus en mijn zus ook”, lacht Niki. “Mijn moeder begreep mij als geen ander en was mijn grootste supporter. Onvermoeibaar reed zij mij naar mijn trainingen en wedstrijden. Altijd was zij erbij.”

Drie weken na het overlijden van haar moeder neemt Niki een drastisch besluit. “Tijdens een trainingskamp in Montreal, waar ik als manager bij aanwezig was, kwam plotseling het besef dat ik weer wilde schaatsen.” Niki was in 2022 gestopt met schaatsen vanwege een blessure. Sindsdien was ze disciplinemanager in de kunstrijtak. “Om niet te veel heimwee te krijgen heb ik bewust nooit meer geschaatst, maar elke keer als ik voor mijn werk bij de baan stond, keek ik naar de rest en dacht: wat doe ik aan deze kant?”

Niki besluit het ijs weer op te gaan. “Al schaatsend voelde ik mijn moeder heel dichtbij.  We waren altijd één als het aankwam op schaatsen. Ik merkte dat, zodra ik op het ijs ben: het voelt of zij met mij mee schaatst. Vooral bij de lange kür, - die op de muziek is waarop zij is gecremeerd -, voel ik haar heel dichtbij. In gedachten samen schaatsen werd mijn manier van rouwenen dat wilde ik niet loslaten."

(Tekst gaat verder onder de foto)

Door het sterven van haar moeder kijkt Niki anders naar haar leven. “Ik besefte dat ik maar beter niet te lang kon wachten met mijn dromen achternagaan; voor je het weet ben je er niet meer. Ik besloot me niks aan te trekken van de commentaren die ik zou krijgen, wanneer ik als relatief ‘oudere’ schaatser weer zou gaan schaatsen. De meningen van anderen waren sinds het overlijden van mijn moeder zo onbelangrijk geworden. Ik wilde liever falen dan achteraf zeggen:had ik maar…Ik hou van deze sport. Sterker nog: ik ben er verliefd op! Nu ik er een tijd uit ben geweest, waardeer ik het schaatsen nóg meer!"

Er staat een andere Niki op het ijs, dan de Niki die zich druk maakte om wat anderen van haar vinden. “Het overlijden van mijn moeder heeft mij gevormd tot de mens die ik ben; ik weet nu waar het leven om draait en daar ben ik heel dankbaar voor. Ik heb iets meegemaakt wat heel erg is, maar ik heb mijn lessen eruit gehaald en er een hele mooie draai aan mogen geven. Ik moest helemaal onderaan beginnen, maar ben op dit moment beter dan ooit.” Niki heeft haar moeder als inspiratiebron. “Natuurlijk zijn er momenten dat ik haar extra mis en het heel moeilijk heb met haar sterven, maar over het algemeen is schaatsen voor mij een hele fijne manier om mijn moeder toch een beetje bij mij te hebben."

• Heidi’s moeder overlijdt onverwachts: ‘Als ik meer had geweten over mijn moeders jeugd, had ik haar beter begrepen toen ze er nog was’

  Heidi’s moeder overlijdt onverwachts: ‘Als ik meer had geweten over mijn moeders jeugd, had ik haar beter begrepen toen ze er nog was’

• Blog Rebekka | ‘Mama, had ik je maar meer gegeven toen het nog kon’

  Blog Rebekka | ‘Mama, had ik je maar meer gegeven toen het nog kon’