Iedereen rouwt op z’n eigen manier. Hoe je met verlies en rouw omgaat, noemen we je rouwstijl. Welke rouwstijlen zijn er? En wat doe je als iemand een andere rouwstijl heeft dan jij? Rouwexpert Manu Keirse vertelt er alles over. — © Shutterstock

Rouwstijlen: welke zijn er en hoe herken je ze?

31 januari 2025 · 15:41

Update: 31 januari 2025 · 15:42

Iedereen rouwt op z’n eigen manier. Hoe je met verlies en rouw omgaat, noemen we je rouwstijl. Welke rouwstijlen zijn er? En wat doe je als iemand een andere rouwstijl heeft dan jij? Rouwexpert Manu Keirse vertelt er alles over.

“Er is niet één juiste manier van rouwen”, begint Manu Keirse. “Neem bijvoorbeeld een gezin waarin een kind is overleden. De man stort zich op zijn werk, zijn vrouw barst onverwachts uit in tranen, de dochter trekt zich terug bij haar vriendinnen en de adolescente zoon komt zijn kamer niet uit en leeft zich uit in helse muziek. Waar de één wil praten en gevoelens wil delen, wil de ander vooral doen en gevoelens inhouden. Het verhaal van de een is te veel voor de ander. Dat heeft te maken met verschillende manieren van rouwen.”

Twee rouwstijlen: intuïtief en instrumenteel

Volgens Manu zijn er twee rouwstijlen te onderscheiden: de instrumentele en intuïtieve rouwstijl. “De instrumentele rouwstijl gaat over innerlijke reflectie en uiterlijke actie”, omschrijft hij. “Die stijl is niet gericht op emotionele pijn of het delen van gevoelens: het denken is dominanter dan het voelen. De intuïtieve is juist meer gericht op gevoelens en het praten over verlies.

Over het algemeen zie je de intuïtieve rouwstijl meer bij vrouwen. En hebben mannen vaker een instrumentele rouwstijl. Dat heeft te maken met opvoeding en cultuur”, legt hij uit.

Mannen en vrouwen rouwen vaak verschillend

“Jongens horen al op jonge leeftijd dat grote jongens niet huilen”, gaat Manu verder. “Dat ze flink moeten zijn. Daardoor leren ze soms dat kwetsbaarheid en emoties zwakten zijn. Ze leren hun emoties te verbergen. In plaats daarvan worden ze in een oplossende en beschermende rol geduwd. ‘Je huilt toch niet? Kom op, je moet op je zusje passen!’

Veel jongens leren op jonge leeftijd dat ze hun emoties moeten verbergen.

Doordat veel jongens op jonge leeftijd leren dat ze hun emoties moeten verbergen, kunnen ze op latere leeftijd vaak lastig woorden geven aan dat wat ze voelen. “Ze vinden het moeilijk om die emotionele kwetsbaarheid te tonen”, zegt Manu. “Soms zijn ze bang dat hun gevoelens uit de hand kunnen lopen. Het onderdrukken van hun gevoel is een vorm van verdediging, terwijl tegelijkertijd alles hen met het gemis confronteert.”

“Vrouwen kunnen vaak beter woorden geven aan wat ze voelen”, gaat Manu verder. “Maar voor hen is het niet altijd duidelijk dat mannen de ‘taal’ van rouw niet kennen. Dat zorgt weleens voor spanningen.”

Verschillende rouwstijlen? Zo help je elkaar

De ene rouwstijl is niet beter dan de ander, benadrukt Manu. Het is vooral de kunst om van elkaar te weten hoe je rouwt. “Eigenlijk moet je over rouw lezen voordat je ermee wordt geconfronteerd. Want hoe kun je van iemand verwachten dat hij of zij rustig door de stad rijdt als hij of zij het wegenplan niet kent? Dat gaat niet. Daardoor ontstaan spanning en ruzies.

Zo werkt dat ook met rouw: als je van elkaar niet weet hoe je rouwt, kan dat tot spanning leiden. Het helpt als je weet dat bepaald gedrag eigen is aan de manier waarop iemand rouwt. Dat het normaal gedrag is.”

Aansluiten bij de behoefte van degene die rouwt

Hij legt het uit met een voorbeeld: “Ik heb eens een echtpaar bij me gehad. Hun dochter is vermoord en werd na een periode van vermissing in het water gevonden. Haar moeder zat thuis en verzuchtte weleens: wanneer maakt mijn man eens tijd voor zijn verdriet? Maar haar man wilde niets liever dan bronnen bouwen om zuiver water te brengen op plekken waar dat niet vanzelfsprekend is. Dat was zijn manier om om te gaan met het verlies van zijn jonge dochter en het feit dat ze in het water was gevonden. Vanaf het moment dat zijn vrouw wist dat dat zíjn manier was, ging ze met hem mee. Ter plekke praatte zij over wat hen was overkomen, terwijl hij aan het werk was.”

Zeg simpelweg: 'Vertel eens'

Door te weten waar iemands behoefte ligt, kun je dichter bij elkaar komen. “Een man kan zijn vrouw omringen met genegenheid, begrip en warmte”, zegt Manu. “Of haar iets geven om iets te lezen over rouw. Dat neemt angst en onveiligheid weg, omdat ze leest dat wat zij ervaart, heel normaal is.”

Iemand die een instrumentele rouwstijl heeft, kun je ook uitnodigen om te praten. “Zeg simpelweg ‘vertel eens’, en luister dan naar wat diegene te zeggen heeft”, tipt Manu. “Misschien kapt hij of zij het gesprek af. Of begint over iets compleet anders dan het verdriet. Ontkenning is geen onwil om te rouwen, maar een strategie. Geef daar de ruimte voor.”