Troost | ‘Ik wil mooie herinneringen maken nu het nog kan’

Herinneringen

Ik heb een hekel aan clichés, maar ze kloppen meestal wel. Zo weet je pas wat je mist, als het er niet meer is. Gelukkig gaat ook dit op: goede herinneringen kunnen verdriet dragelijker maken. Al kan het even duren voordat de goede herinneringen het winnen van de verdrietige, vooral als de dood onverwacht of akelig is gekomen, of als iemand jong overlijdt. Zo had, toen ik een kind was, de plotselinge dood van de buurvrouw meer impact op me dan het overlijden van mijn eerste oma.

Ik zie nog hoe de ambulance de straat in reed. De ontreddering van de buurman. De kordaatheid van mijn moeder. En hoe wij, mijn broer, mijn zus en ik, de buurkinderen (vier, vijf, zes en acht jaar) ‘opvingen’. Eerlijk gezegd kan ik me de buurvrouw zélf niet meer herinneren. Wel de dramatische gevolgen voor het gezin dat ze achterliet. Onze buurvrouw heeft geen tijd gekregen om mooie herinneringen achter te laten voor haar kinderen.

Die tijd krijgt en pakt Hans Snoeren wel. Hij heeft net als zijn overleden ouders kanker.

Kanker

‘Ik wil zo veel mogelijk mooie herinneringen maken voor mijn twee jonge kinderen Sam (acht) en Julia (zeven). Nadat ik was uitbehandeld voor endeldarmkanker, ben ik gaan vastleggen wie hun papa is. De mooie herinneringen aan mijn eigen ouders zijn mijn inspiratiebron.’

De gesprekken in Ik mis je gaan voor het grootste deel over degene die gemist wordt. In de ontmoeting met Hans Snoeren gaat het vooral om degenen die achterblijven. Hans’ beide ouders, Desiré Snoeren en An Snoeren-Elias, zijn op de respectabele leeftijd van respectievelijk 77 en 80 jaar overleden aan kanker. Als hij het urngraf van zijn ouders bezoekt, beseft hij als geen ander hoe belangrijk mooie herinneringen zijn voor de achterblijvers. Hij komt hier om daar kracht uit te putten voor zichzelf. Op 41-jarige leeftijd hoorde Hans dat hij net als zijn ouders kanker heeft. Na zijn laatste operatie in 2016 werd hij ‘opgegeven’, zoals dat heet.

‘Ga ik dood?’

Hans Snoeren is de jongste uit een gezin van vier kinderen. In zijn jeugd was hij behoorlijk rebels. Dat had ook te maken met zijn oudste broer Richard. Hij is zwaar beperkt geboren, zowel geestelijk en lichamelijk,
en heeft een groot stempel op het gezin gedrukt. Zijn moeder had het er moeilijk mee. Hans was onzeker en zocht aandacht. Hij botste met zijn vader, die net als Hans behoorlijk koppig was. Op zijn twintigste vluchtte Hans naar Canada en werkte daar anderhalf jaar op verschillende boerderijen. Hier leerde hij niet alleen zichzelf kennen, maar ook zijn ouders beter begrijpen. Hij kreeg oog voor hun moeilijke start in het leven – opgroeien in armoede, de oorlog en de zorgen om hun eerste kind Richard. Na zijn terugkeer kreeg hij een veel betere band met zijn ouders. Hans zag ineens hele andere kanten van hen, zoals hun liefde voor elkaar en hun kunst om te genieten van weinig. ‘Met een paar tomaten en een flesje drinken ging mijn vader fietsen en dan had hij een fantastische dag.’ Hans ontdekte dat het thuis zo slecht nog niet was, en toen hij zelf vader werd, groeide die waardering alleen maar.

‘Dat was een bizar moment. Ik kon het niet geloven. Mijn kinderen Julia en Sam waren nog maar zes en zeven jaar.’

Hans is blij dat hij zijn dankbaarheid voor zijn goede opvoeding nog heeft kunnen uitspreken. Een week voor de geboorte van zijn dochter Julia, overleed zijn vader aan longkanker. Hans had vrede met zijn dood, zijn vader had lang genoeg gevochten. Een paar jaar later, in 2014, kreeg Hans zelf na een endoscopie te horen dat er een tumor in zijn endeldarm zat. ‘Dat was een bizar moment. Ik kon het niet geloven. Mijn kinderen Julia en Sam waren nog maar zes en zeven jaar. Ik vroeg de arts: “Ga ik dood?” Zijn absurde antwoord was: “Iedereen gaat dood.”’

Genieten van de kleine dingen

Hans kreeg zijn doodsbericht in een turbulente tijd. Kort daarvoor was zijn moeder net als zijn vader aan longkanker overleden. Bovendien lag Hans in scheiding met de moeder van zijn kinderen. Het gemis van een thuis was groter dan ooit.

Hans had zijn lot niet langer in de hand, zoveel was hem duidelijk. Wat hij wel kon doen was zo veel mogelijk mooie verhalen achterlaten voor zijn kinderen, zodat ze daar later, net als hijzelf nu, op konden teren. Van beroep was Hans financieel beheerder, maar nu begon hij met het administreren van zijn leven voor zijn kinderen. Als een bezetene schreef hij alles op wat in hem opkwam en belangrijk leek. Al snel had hij een paar honderd pagina’s vol.
Toen er ook een tumor in zijn lever bleek te zitten met uitzaaiingen, kreeg Hans te horen dat hij nog zo’n acht maanden te leven had. Maar net als zijn ouders was hij niet iemand die het zomaar opgaf. Hij onderging een laatste zware operatie en chemo. ‘De chemo was een hel, maar ik had weer een horizon.’ Toen de behandeling slaagde en hij ‘schoon’ werd verklaard, zag Hans dit als een tweede kans. ‘Ik heb Onze lieve Heer toen vaak bedankt. Ik kreeg bonustijd!’

‘Sinds de scheiding gaat hij tegelijk met zijn kinderen slapen, met de matrassen naast elkaar op dezelfde kamer.’

Die extra tijd benutte hij om oude herinneringen vast te leggen en nieuwe herinneringen te maken met en voor zijn kinderen. Hij deed dat zoals hij dat van zijn ouders had geleerd: samen genieten van de kleine dingen. Een wandeling in de natuur. Een ijsje eten. Even voetballen. Op woensdag de kinderen van school halen en samen lunchen. Sinds de scheiding gaat hij tegelijk met zijn kinderen slapen, met de matrassen naast elkaar op dezelfde kamer. ‘En als ik ze dan hoor zeggen: “Lekker slapen, papa”, dan ben ik echt gelukkig.’

Troost

Hans heeft geen bucketlist met wat hij nog wil. Wat heeft Hans wel geregeld en vastgelegd? En hoe vindt hij zelf troost? Dat lees je in het boek

Troost – Als je iemand mist, geschreven door presentatrice Hella van der Wijst en uitgegeven door Kok Boekencentrum.

In het boek gaat Hella in op vragen als: Wat is troost en hoe werkt het? Waar vinden mensen die een dierbare moeten missen troost? Waarom is het delen van verdriet zo belangrijk? Wat moet je als naaste niet en wat vooral wél zeggen?

Het boek Troost bevat twintig verhalen van mensen die geliefden verloren. Daarnaast geven rouwdeskundigen en wetenschappers vanuit unieke invalshoeken inzichten in de wereld van verdriet en troost.

Bestel

Bestel hier het boek Troost- als je iemand mist voor €20 (exclusief verzendkosten).

Hans Snoeren was te zien in deze aflevering van Ik mis je.