Rouwvragen aan Manu Keirse | 'Moet ik kinderen corrigeren als ze zeggen dat een overledene bij hen is?'
30 maart 2023 · 00:16
Update: 28 november 2024 · 15:28
In deze rubriek stellen 'Ik mis je'-volgers hun persoonlijke vragen rondom rouw aan Manu Keirse, klinisch psycholoog en emeritus hoogleraar verliesverwerking. Rouwtherapeute Carolyn vraagt zich af hoe ze het beste kan reageren op kinderen die bij haar komen en zeggen dat de overledene nog bij hen is.
U inspireert me enorm in mijn werk als rouwtherapeute. Ik heb een vraag voor u, waar ik zelf niet echt een antwoord op heb. Ik heb in een week tijd drie kinderen gehad die zeggen dat de overledene bij hen is. Ze praten in de tegenwoordige tijd en er is geen behoefte om te rouwen, want de overledene is er gewoon.
Dat is natuurlijk geweldig, maar hoe moeten anderen daarmee omgaan? Ga je er in mee moet ik dit echt corrigeren? We praten over twee kinderen van ongeveer 10 jaar en 16 jaar. De laatste weet wel degelijk dat zijn vriend dood is.
Hartelijke groeten,
Carolyn
Het antwoord van Manu Keirse
Beste Carolyn,
Voor kinderen zijn overleden dierbare personen vaak heel goede therapeuten. Ze kunnen er allerlei dingen mee bespreken. En ook al kunnen overledenen niet antwoorden, wanneer ze die goed hebben gekend, kunnen ze zo invullen wat de andere zou hebben gezegd.
Korter
Het is niet omdat je geen verdriet ziet dat kinderen niet rouwen, maar ze uiten vaak hun verdriet veel korter dan volwassenen, terwijl het zich uitstrekt over veel langere tijd. Hun capaciteit om pijn te verdragen is beperkt. Alternerend zien ze het onder ogen en ontwijken ze het.
Maar op een latere leeftijd komt het ineens weer in alle hevigheid boven. Ondertussen heb je een hele tijd het gevoel gehad dat ze niet echt rouwen. Ze rouwen, maar vaak alleen in hun kamer, omdat ze bang zijn dat ze in het openbaar hun emoties niet onder controle kunnen houden.
Innerlijke wereld
Ook al praten ze met de overledene, er is geen enkele twijfel dat hij dood is en voor altijd weg. Het drukt uit dat ze de overledene hebben laten verhuizen naar hun innerlijke wereld. En daar is hij levendig aanwezig.
Met hartelijke groet,
Manu Keirse
Boek: Kinderen helpen bij verlies
Rouwvragen aan Manu Keirse | 'Kan ik mijn kind helpen met de rouw om zijn broer?'
Rouwvragen aan Manu Keirse | 'Kan ik mijn kind helpen met de rouw om zijn broer?'Kindervragen over de dood: 'Soms is de vraag belangrijker dan het antwoord'
Kindervragen over de dood: 'Soms is de vraag belangrijker dan het antwoord'
Meest gelezen
- Frank verliest beide zoons: ‘Hij heeft geprobeerd zijn broertje te redden en moest dat met zijn eigen leven bekopen’
Frank verliest beide zoons: ‘Hij heeft geprobeerd zijn broertje te redden en moest dat met zijn eigen leven bekopen’
- Patricia verliest haar zoon Swen (14): 'Hij zei: "Mama, je moet me helpen, ik wil niet dood”'
Patricia verliest haar zoon Swen (14): 'Hij zei: "Mama, je moet me helpen, ik wil niet dood”'
- Zangeres en presentatrice Manuëla Kemp overleden na wekenlange coma
Zangeres en presentatrice Manuëla Kemp overleden na wekenlange coma
Lees ook
- Blog Rebekka | ‘Met mijn dode-moeder-opmerking verpest ik vaak de sfeer’
Blog Rebekka | ‘Met mijn dode-moeder-opmerking verpest ik vaak de sfeer’
- Douwe Bob over rouw: ‘Mijn vrouw heeft het nog zwaarder’
Douwe Bob over rouw: ‘Mijn vrouw heeft het nog zwaarder’
- Marlijn en Tom verliezen hun zoon (1): ‘Hadden we dan nog minder tijd dan we dachten?’
Marlijn en Tom verliezen hun zoon (1): ‘Hadden we dan nog minder tijd dan we dachten?’