Lotte nam afscheid van haar oom: ‘Hij voelde als een broer voor mij’
Als Herman je leerde kennen, vroeg hij meteen naar je verjaardag. En dan wist hij ook direct op welke dag dat zou vallen. “Herman leefde van feestje naar feestje,” vertelt zijn nichtje Lotte (34). Hij was kind aan huis bij Lottes gezin en de vrolijkheid zelve, maar ineens veranderde zijn gedrag.
Nu de periode van feest er weer aankomt, denkt Lotte extra aan haar oom Herman. Hij was gek op sinterklaas en ook Lottes verjaardag sloeg hij geen jaar over. Lotte: “De decembermaand is een periode waarin je de mensen die er niet meer zijn extra mist. Wij (Lotte met haar broertje en zus, red.) zijn echt met Herman opgegroeid, hij voelde als een broer voor ons. Dit komt ook omdat Herman het syndroom van Down had, waardoor hij op een bepaalde leeftijd is blijven hangen. Hij hoorde altijd meer bij de jongeren.”
Gek op familie
Vakanties, dagjes weg, zwemmen in de zomer of de derde helft van de voetbalwedstrijd van Lottes broertje: Herman was er altijd bij. “Sinterklaas was ook altijd een ding voor hem. Hij wist wel dat Sinterklaas niet bestaat, maar elk jaar vond hij het zo leuk dat hij er eigenlijk weer in geloofde. Hij vond het net zo spannend als wij. Bijvoorbeeld het cadeautjes zoeken. Met het excuus dat hij de hond uit ging laten, vertrok mijn vader dan uit de kamer. Stiekem legde hij de cadeautjes op het bed van mijn ouders. Daarna pas liet hij de hond uit en bij terugkomst vroeg hij of Sinterklaas al langs was gekomen. Samen met Herman zochten we dan vol spanning naar de pakjes.
“Mijn vader zorgde altijd goed voor hem, ook toen Herman nog bij mijn opa en oma woonde. Ze woonden heel dichtbij, dus we zagen elkaar meerdere keren per week, dat was heel gezellig.” Iedereen in de familie was gek op Herman en hij genoot ervan om hen te zien. Lotte: “Familie was ontzettend belangrijk voor hem.”
‘Mijn hoofd doet het niet meer’
Op het moment dat Lottes opa en oma naar het bejaardentehuis vertrokken, ging Herman naar een woongroep. “Na een tijdje moest Herman naar een andere groep, want hij raakte steeds meer in de war. Dan liep hij bijvoorbeeld weg,” vertelt Lotte. Uiteindelijk bleek dat Herman dementie had. “Herman was altijd vrolijk, maar hij kreeg steeds meer boze trekjes.” Wanneer hij een keer niet terug wilde naar de woongroep na een bezoek aan Lottes ouders, zei hij wat lelijks tegen Lottes vader. “Dat vond ik heel sneu voor mijn vader, want ze hadden juist zo’n goede band.”
'Hij kon ineens heel angstig zijn'
Het werd steeds moeilijker voor Herman. “Hij kon soms ineens heel angstig zijn. Dan sliep hij bij mijn ouders, raakte hij in paniek en moest hij huilen. Ze zaten dan de hele avond op de bank om hem te troosten. Soms wist hij het gewoon allemaal niet meer.” Voor het gezin was het moeilijk om te zien dat hij zo achteruit ging. Soms had hij zelf door dat het niet zo goed ging. “Mijn hoofd doet het niet meer, ik krijg een nieuwe opgestuurd,” zei Herman dan.
Laatste verjaardag
Tijdens de coronaperiode houdt ook de woongroep van Herman de deuren zoveel mogelijk gesloten. Lotte: “Alleen mijn ouders en oom en tante mochten bij hem langs. Gelukkig konden we in de zomer wel samen zijn verjaardag vieren. Het was mooi weer en we vierden het buiten. Voor de eerste keer herkende hij mij en mijn broertje en zus niet meer. Er was wel iets van herkenning, maar hij wist niet meer wie wij waren. Dat was wel heel moeilijk.”
Vlak daarvoor belandde Herman in een rolstoel na een nare val. Hij ging erg achteruit en wilde niet meer lopen. In de periode na zijn verjaardag liep hij een longontsteking op. “Mijn vader werd op een dag gebeld dat het niet zo goed ging,” vertelt Lotte emotioneel. “Herman sliep veel. Iedereen die er behoefte aan had mocht op afspraak langskomen. Op die bewuste zaterdag ging ik langs met mijn zus.”
Daar aangekomen bleek dat Herman op sterven lag. “We hebben de rest van de familie gebeld. Dat was wel heel heftig. Herman werd niet meer wakker en is uiteindelijk de volgende avond in het bijzijn van mij, mijn zus, mijn ouders en mijn oom en tante overleden.” Herman werd 56 jaar.
Zaal vol met boeketten
Tijdens het afscheid van Herman deed Lotte met haar moeder en een ander familielid iets speciaals. “We hebben alle drie ervaring als bloemiste. Het hielp ons met de verwerking om de bloemen te verzorgen. Daar hebben we ook veel werk van gemaakt, dat was erg fijn om te doen. We hebben een grote kistbedekking gemaakt en de zaal gevuld met boeketten. Iedereen die voor hem belangrijk was kreeg een boeketje mee naar huis.”
Lotte koestert veel herinneringen aan haar oom. “Er is zoveel, soms weet je niet waar je moet beginnen. Als hij bij mijn ouders was, zei hij soms ineens: ‘Gezellig hè, dat ik er ben!’ Dan wilde hij graag even de aandacht, dat was altijd zó leuk.”
“Ik kan rust hebben met zijn overlijden omdat het voor hem beter zo is. Zo hoefde hij niet lang te lijden. Als ik aan hem denk, denk ik aan zijn positiviteit. Ondanks zijn down deed hij overal aan mee. Hij zag altijd de positieve dingen in het leven en vierde dat ook. Dat vind ik heel speciaal.”
Lees ook over:
Laatste foto | ‘Ik stond bij Jordy’s bed en zei: Laat me alsjeblieft los’
Lees ook over:
