Laatste foto | ‘Toen ik begon te zingen, deed ze ineens haar ogen open’
Herma had een ingewikkelde relatie met haar moeder. Maar in de laatste periode van haar moeders leven, komen ze dichter bij elkaar. Herma: ‘Op deze laatste foto vertel ik haar dat ik dicht in de buurt blijf’.
‘Mijn moeder was altijd al wat ziekelijk en geestelijk niet zo sterk. Vaak overspannen, soms onredelijk. Als kind had ik daar moeite mee. Mijn vader was vroeg overleden en daar mocht niet over gepraat worden. Ik was toen tien jaar.
Toen mijn oma zes weken daarna ook stierf, ging mijn moeder naar een rusthuis om bij te komen. Dat gebeurde wel vaker. Als mijn moeder werd opgenomen, mocht ik haar maandenlang niet spreken of langskomen. Dat was heel zwaar voor me.
Zorgzamer zijn
Hierdoor was onze relatie ingewikkeld. We zagen en spraken elkaar weinig. Dit veranderde pas toen mijn stiefvader, mijn moeder was inmiddels hertrouwd, met zijn gezondheid begon te sukkelen. Ik schrok. Ineens realiseerde ik me dat ik best wat zorgzamer kon zijn naar hen.
"We hadden de grootste lol"
Ik besloot vaker met mijn moeder mee te gaan naar het ziekenhuis. Ze had namelijk een bloedstollingsziekte en kreeg regelmatig bloedtransfusies. Vanaf die tijd gingen we praten en kregen we meer begrip voor elkaar.
De drie pubers
Ondanks dat de tijden in het ziekenhuis vaak heftig waren – nare onderzoeken, wachten in onzekerheid – hadden we ook de grootste lol. Samen met mijn moeder en zus maakten we daar selfies. Voor onszelf, maar ook om met anderen te delen hoe het hier ging.
Soms kregen we zo de slappe lach dat ik uit haar bed rolde, of bijna alle foto’s bewogen waren. De zusters kwamen dan wel eens om de deur kijken, waarom we toch zo’n lol hadden. Familie die we de foto’s stuurden, noemden ons de drie pubers, omdat we zo konden lachen samen.
Beter genieten
Mijn moeder kreeg steeds meer klachten. Toen bleek dat de bloedstollingsziekte zich had omgezet tot leukemie. Ze kon in behandeling, maar op haar leeftijd zou dat heel zwaar worden en de kans dat het aansloeg was nihil. Beter geniet je van de tijd die je nog hebt, zei de arts. Dat was een heftig bericht voor haar. Ze wilde nog zo graag leven.
Dat genieten heeft ze gedaan. De laatste maanden van haar leven deden we allerlei uitjes. Maar ze ging snel achteruit, lopen werd steeds moeilijker. Die periode van afscheid nemen vond ik heel heftig. Mijn moeder ging al spullen verdelen. Dat voelde zo definitief, ik wilde het niet. Niet nu al.
‘Maar’, zei mijn moeder, ‘ik geef het liever nu weg met een warme hand. Dan zie ik je er nog blij mee zijn.’ Achteraf was dat fijn.
Laatste foto
Op deze foto zie je mijn moeder een aantal uur voor haar overlijden. Hier zei ik haar dat ik dicht in de buurt blijf. Twee dagen hiervoor kreeg ze een morfinepomp en vanaf dat moment ben ik bij haar gebleven. Haar angst om alleen te sterven was groot.
“Misschien moet je een lied zingen voor haar”, zei de verpleegkundige. Een lied? Maar wat dan? Eerst dacht ik aan Mag ik dan bij jou van Claudia de Breij, een favoriet nummer van mijn moeder. Maar toen koos ik voor Sela’s lied Ik zal er zijn, want dat was zo’n mooi antwoord op het andere nummer.
Al twee dagen reageerde mijn moeder nergens op, maar toen ik begon te zingen deed ze ineens haar ogen open. Zo bijzonder. Ze keek me indringend aan. Toen het lied klaar was, bleef ze me aankijken en gleed er een traan over haar wang. Ze zuchtte een paar keer. En toen was ze weg.’
Laatste foto
In deze rubriek vertellen mensen over de laatste foto die ze hebben van degene die ze missen. Heb jij ook een bijzondere laatste foto of herinnering en wil je daar iets over delen? Mail dan naar ikmisje@eo.nl o.v.v. ‘Laatste foto’
Lees ook over:
Laatste foto | ‘Ik had nooit gedacht dat deze dag zo kon aflopen’
Lees ook over:
Laatste foto | ‘De sirenes die we hoorden, bleken voor mijn man te zijn’
Geschreven door
Tara
