Jack verliest beide zonen: ‘Hoe groot de tragedie ook is, ga niet bij de pakken neerzitten’
Jacks zoons Pascal en Remy zijn altijd samen. Als de oudste vermoord wordt, moet Remy alleen verder. Dat valt hem zwaar. Te zwaar. Jack: “Wij hebben het verdriet, maar hij is nu bij Pascal.”
“Ik had wel eens papadag, toen de kinderen nog op de basisschool zaten. Tijdens schooltijd werkte ik dan in mijn volkstuintje en daarna ging ik ze ophalen. Op mijn klompen, in een iets te kort jasje en een iets te krappe broek,” grijnst hij. "En de mannen schaamden zich helemaal dood. ‘Nou pap, wij rijden wel een heel stuk voor je uit hoor,’ zeiden ze dan. En dan fietste ik met mijn tuinspullen achter hen aan.”
Oppakken
Jack koestert dit soort herinneringen aan zijn zoons. Zeker als het gezin na de dood van Pascal niet meer compleet is. “Na zijn overlijden gingen Jolanda en ik door. Dat moesten we wel, voor Remy."
'We moesten wel door, voor Remy'
Hij vervolgt: “En dus pakten we ondanks alles met z’n drieën het leven weer op. En dat leek een tijdje goed te lukken.”
Sinterklaas
Lijkt. Want Jacks zoon doet wel alsof alles oké gaat, maar dat is in de verste verte niet het geval. “Uiteindelijk is hij zelfs op de psychiatrische afdeling beland. Hij had PTSS en schizofrenie. Volgens de psychiater kwam dit door het overlijden van zijn broer.”
Remy wordt er goed geholpen. “Hij zei geen gekke dingen meer over de koningin, Sinterklaas en Jezus, maar door de medicatie raakte hij wel emotioneel afgevlakt. Als ik dan een mop vertelde, kon er geen lachje meer van af.”
Voeteneinde
Remy komt weer naar huis, maar na een tijdje verslechtert de situatie opnieuw. “Het ging zo slecht met hem, Remy leek wel een kind.” Jolanda heeft hem de avonden daarvoor naar bed gebracht, vandaag brengt Jack hem naar boven.
'Papa houdt ook van jou man'
“Ik zat aan zijn voeteneinde en we hebben lang gepraat. ‘Weet je, je bent gewoon een goede vader. En ik hou van je,’ zei hij.” Jack vervolgt geëmotioneerd: “Papa houdt ook van jou man, antwoordde ik hem.”
Stil
Als Jack de volgende dag na zijn werkdag thuiskomt, is het stil in huis. Omdat Remy zo’n emotioneel zwaar weekend achter de rug heeft, vermoedt hij dat zijn zoon ligt te slapen. Toch gaat hij toch even bij hem kijken.
Jack schrikt zich rot als hij Remy’s slaapkamer binnenstapt en hem levenloos aantreft. “Ik heb eerst gekeken of ik nog iets voor hem kon doen, maar hij was al overleden. Toen ben ik finaal in elkaar gestort.”
Telefoon
Opnieuw moet Jack zijn vrouw vreselijk nieuws vertellen: ook hun andere kind is er niet meer. “Dat hakte er bij mij ongekend in, het was zo afgrijselijk.” Met lood in zijn schoenen belt hij haar op. “Wat zeg je nou?” vraagt Jolanda hem in shock.
Je moet leven
Na het overlijden van Pascal spraken Jack en Jolanda met elkaar af om voor Remy door te gaan. En dat doen ze nu nog steeds. Voor Remy én Pascal. “Jolanda en ik zeiden al heel snel tegen elkaar: ‘De jongens zouden het echt niet willen dat wij er nu een rotzooitje van gaan maken,’” legt Jack uit.
'De jongens willen niet dat wij er nu een rotzooitje van gaan maken'
Hij vervolgt: “Remy heeft mij dat ook zo vaak gezegd. Dan legde hij zijn handen om mijn nek en zei hij: ‘Papa, je moet leven.’”
Verdriet en gemis
En leven, dat proberen ze. “Ik denk regelmatig: waarom moet ik eigenlijk mijn bed uit? Maar we doen echt ons best om het leven zo draaglijk mogelijk te maken. Dus we gaan weer uiteten, we gaan weer naar de schouwburg en de bioscoop. Niet vaak, maar we doen het wel.”
“De allerscherpste randjes aan ons verdriet worden op den duur net iets minder scherp,” vertelt Jack. Pascal overleed in 2007, Remy in 2016. “Maar het gemis, dat wordt eigenlijk alleen maar meer.”
Andere emoties
Dat gemis ervaart hij bij beide zoons even intens, maar de emoties eromheen zijn anders. Jack voelt namelijk boosheid en onbegrip over de moord op Pascal: “Iemand heeft ervoor gezorgd dat mijn zoon niet meer mocht leven. Want Pascal wilde leven. Maar Remy koos er zelf voor.”
'Het gemis, dat wordt alleen maar meer'
“En Remy is nu bij zijn broer, die hij zo intens gemist heeft.” Voor Jack is dit een fijne gedachte. “Wij hebben het verdriet, maar hij is bij Pascal.”
Keuzes
Jack gaat met dat verdriet om door dingen te ondernemen. “Hoe groot de tragedie ook is, ga niet bij de pakken neerzitten,” is dan ook zijn motto. Dus maakt hij niet alleen uitstapjes met Jolanda, maar heeft hij zich ook ingezet om het spreekrecht in de rechtszaal uit te breiden.
“Tijdens de rechtszaak over de moord op Pascal, mocht Remy niet spreken. Hij had slechts negen korte regeltjes opgeschreven, maar de rechter was onverbiddelijk,” vertelt Jack verontwaardigd. “Dat is nu gelukkig anders.”
Daarnaast geeft Jack actief lezingen over wat er met zijn zoons gebeurd is, op scholen en gevangenissen. “Als er maar een paar kinderen of gedetineerden zijn die iets aan mijn verhaal hebben, geeft mij dat het gevoel dat hun dood niet helemaal voor niets geweest is. En daar haal ik troost uit.”
Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.
"Nu ben ik mijn kinderen kwijt"
Jack beschrijft in dit boek het verlies van zijn kinderen en hoe hij en Jolanda omgaan met dit immense verdriet.
Lees ook over:
Jack: ‘Daar zat ik dan, tegenover degene die mij het meest dierbare heeft afgenomen’
Lees ook over:
Myrthe verliest haar broer (26): ‘Waarom zag ik niet hoe slecht het werkelijk ging?’
Geschreven door
Jip
