Harma mist haar zoon Ruud ten Wolde: 'Al moet ik de wereld over, er zal toch wel iemand zijn die hem kan helpen?'
Hij zit vol met levenslust en dromen. Ruud ten Wolde, o.a. verslaggever van RTL Boulevard, heeft een lange wensenlijst voor wat hij allemaal wil ondernemen. Dan wordt op zijn 23e de diagnose kanker gesteld. Zijn moeder Harma: “Ik koester de herinneringen die ik heb, want er komen geen nieuwe meer bij.”
“Als klein mannetje was Ruud al heel energiek en ontwapenend,” zegt zijn moeder Harma lachend. “Wanneer hij bij mij op de fiets zat, zei hij tegen iedereen die hij tegenkwam ‘hai!’. Hij kreeg dan altijd wel reactie.”
Ook heeft de jonge Ruud bijzondere interesses, variërend van olifanten tot hijskranen. “Er was zelfs een periode dat hij gek was op stofzuigers. Hij wist bij iedereen precies waar de stofzuiger stond.”
Moedervlek
Een andere passie: Ruud weet al sinds zijn vijfde dat hij bij de tv wil gaan werken. En dat lukt hem, van productie en programmaontwikkeling tot verslaggever. Ruud heeft altijd nog een droom om waar te maken.
Die dromen worden verstoord als een moedervlek achter zijn oor een melanoom blijkt te zijn. “Al vanaf het begin dacht ik: dat komt wel weer goed,” vertelt Harma. “Ik had vaker gehoord over mensen met een melanoom waarbij het uiteindelijk weer goed kwam. Dus kon het niet anders dan dat het bij Ruud ook goed zou gaan.”
'Vanaf het begin dacht ik: dit komt wel weer goed'
Het melanoom wordt weggehaald, maar later blijken er toch uitzaaiingen in zijn hals te zitten. Ook die worden verwijderd. “Iedere goede uitslag hebben we gevierd. Wij legden de nadruk vooral op de positieve dingen. Dat zat gewoon in ons en Ruud wilde dat ook graag.”
Voor de derde keer
Ruud gaat regelmatig naar het ziekenhuis voor controle. In 2019 heeft hij een klein bultje op zijn rug. “Je wilt niet te snel denken dat er dan iets mankeert. Dat je alweer kanker hebt. Toch zei Ruud tegen mij dat hij het niet aankon om de telefoon, voor de uitslag, op te nemen. In de veronderstelling dat het niks zou zijn, heb ik gezegd dat ze mij wel mochten bellen.”
'Ik moest mijn eigen zoon gaan opbellen met slecht nieuws'
Dan blijkt de kanker voor de derde keer terug te zijn. Er zitten uitzaaiingen in zijn rug. “Ik moest mijn eigen zoon gaan opbellen met dit slechte nieuws. Dat was afschuwelijk,” slikt Harma.
Corona
Het coronavirus heeft Nederland ondertussen bereikt. In zijn woonplaats Amsterdam zit iedereen dicht op elkaar en is de kans op besmetting dus groter. Daarom gaat Ruud naar zijn moeder in Drenthe tijdens de eerste golf. “Het weer was toen prachtig. We zaten veel samen in de tuin. Dan zei hij om een uur of vier: zullen we een wijntje nemen mam? Ik dacht dan, het is nog vroeg maar ach, laten we het gewoon doen,” glimlacht ze. “Daar ben ik zo blij om. Ik koester de herinneringen daaraan, want er komen geen nieuwe bij.”
Geen hoop meer
Een jaar voor zijn overlijden krijgt Ruud te horen van de arts: jij gaat niet oud worden. “Word ik dan geen tachtig?” vraagt Ruud.
“Zeker niet,” zegt de arts.
“Ook geen zeventig?”
“Nee, zeker niet”, antwoordt de arts weer.
“Zestig dan?”
“Dat denk ik niet,” verzucht de arts. Verder vragen durft Ruud niet.
'De arts vertelde: "Jij gaat niet oud worden"'
“Hij voelde zich op dat punt helemaal niet ziek. Hij zat nog vol plannen. Maar toen is de hoop hem ontnomen en was de lol overal vanaf,” vertelt Harma verdrietig. “Dan is de wijn niet meer lekker en de zon niet meer fijn. Dan ben je eigenlijk al dood, want alles kan voor het laatst zijn.”
Wonder
Toch hervindt Ruud weer de vreugde in zijn leven, iets waar Harma veel bewondering voor heeft. “Hij heeft zich nog aangemeld voor de acteursopleiding, waar hij ook werd toegelaten. Hij pakte weer wat werk op. Ook was hij druk met het schrijven van een boek, om zijn eigen ziekteproces te kunnen verwerken en in de hoop dat hij anderen met zijn verhaal kon helpen. Hij koos er echt voor om ondanks zijn ziekte alles aan te pakken en kreeg weer wat meer energie.”
Dit geeft Harma ook weer hoop: “Ik dacht: zie je wel, het komt goed! Het was eigenlijk al een wonder op zichzelf dat hij zijn positiviteit terugvond, ook al hoopte ik natuurlijk op een ander wonder.”
Lievelingskostje
Maar dat wonder blijft uit. Ruud wordt erg ziek. “Toen bleek het toch erger dan we dachten,” vertelt Harma bedroefd. “In het ziekenhuis ging hij door de scan. De kanker bleek ook in zijn hersenen te zitten. De arts vertelde dat hij nog dagen tot weken had. Toch dacht ik: al moet ik de wereld over, er zal toch wel iemand zijn die hem kan helpen? Tegelijk realiseerde ik me dat dat er niet meer in zat en ik echt afscheid moest gaan nemen.”
“Hoewel het erg zwaar is om je kind zo achteruit te zien gaan, waren Ruuds laatste dagen ook erg vredig. Zijn uitgever kwam nog langs om een eerste exemplaar van het boek te laten zien. Zijn zussen, Fleur en Sanne, hebben een tijdje bij hem gezeten om hem te masseren. Ik heb nog zijn lievelingskostje, bloemkool met een sausje en een rundervinkje, voor hem gekookt. Dat was een heel liefdevol en intiem moment.” Ruud overlijdt op 9 oktober 2021, op 29-jarige leeftijd.
Boodschappen
“De eerste periode na zijn overlijden bleven wij in Amsterdam, voor de uitgave van zijn boek. Hij had dat zo groots opgezet dat we vonden dat dat niet zomaar voorbij mocht gaan,” blikt Harma terug. “Daarom zijn we toch aangeschoven bij de tv-programma’s, zoals Eva Jinek. Ook voor Jeannot, de vriend van Ruud, bleven we nog een tijdje. Die konden we niet zomaar alleen laten.”
'Het is alsof je rondloopt met een open wond'
Zo blijven ook de weken na de uitvaart nog volop in het teken staan van Ruud. Weer thuiskomen na die tijd vindt Harma moeilijk: “Ik vond het vreselijk om onder de mensen te komen. Voor de boodschappen ging ik naar andere plaatsen. Dan ben je nog een beetje anoniem,” legt ze uit. “Het is niet dat ik het er niet over wilde hebben, juist wel. Maar dan veilig thuis. Op straat of in de supermarkt voelde vreselijk kwetsbaar. Alsof je rondloopt met een open wond.”
Lichtpuntjes
“Nog dagelijks loop ik binnen bij boekhandels om te vragen of zijn boek er nog is. Ik wil zo graag dat het in de winkels blijft. Het zou verschrikkelijk zijn als het niet meer te krijgen is,” slikt Harma, “want dan zou het voelen alsof hij echt weg is.”
“Wanneer wij op vakantie gaan en het is een fijne plek, dan schrijf ik iets in het boek en laat ik het achter. Het komt altijd terecht bij iemand die het nodig heeft. Via Instagram krijg ik berichtjes van mensen die het vinden. ‘Ik heb het boek gevonden en het kwam precies op het juiste moment.’ Zo ervaar ik telkens weer iets moois rondom Ruud. Op die momenten komt er weer een sterretje bij in het donker. Die donkerte is er wel, maar het wordt telkens ietsje lichter.”
Zonnestralen van Ruud
Ruud inspireert ook Harma tot op de dag van vandaag. Haar rouwproces heeft impact op haar baan, waardoor ze noodgedwongen na twee jaar ontslag moet nemen. Ze besluit dat moment om als zzp’er aan de slag te gaan. Ze verkoopt nu haar schilderijen en geeft workshops over intuïtief schilderen. “Ruud heeft altijd in me geloofd. Door hem ben ik nu gaan kijken welke deuren nog meer open konden voor mij.”
'In alles wat ik doe, zit een stukje van Ruud'
“Op zijn graf staat: ‘Ruud strooide met zonnestralen’. Hij is dat altijd blijven doen,” stelt Harma trots. “Ook nu ervaar ik weer zijn warmte. In alles wat ik doe, zit een stukje van Ruud.”
Ziek gelukkig
Ruud ten Wolde schreef in zijn laatste jaren een boek met daarin ervaringen rondom zijn ziekte. Hierin legt hij, ondanks alle pijn, de nadruk op het kiezen voor geluk. Tien dagen na zijn overlijden werd het boek officieel gepubliceerd.
Lees ook over:
Kevin (22): ‘Ik ben geen dokter, maar dit kan ik nog voor hem doen’
Lees ook over:
Ingrid over haar zoon Thom (18): ‘Zijn enthousiasme en vriendelijkheid is eigenlijk zijn ondergang geworden’
Geschreven door
Rebekka Rodenburg