Column Nico | Motieven voor een christelijke begrafenis

Waarom die wens?

Als nabestaanden mij verzoeken een begrafenis te leiden, vraag ik waarom ze dat wensen. Dat is soms de vraag: ‘Waarom vraagt u dat míj, want u bent toch lid van een gemeente waar een voorganger is die de begrafenis kan leiden?’

Een persoonlijk accent

Daarachter zit vaak een doordachte keuze. Mensen willen een begrafenis een persoonlijk accent geven. Er volgen dan antwoorden zoals: ‘Die dominee staat hier pas kort en u kent ons gezin al twintig jaar.’ Of: ‘Jij was toch vroeger onze buurjongen en we weten nog dat je bij ons kwam spelen of televisie kijken.’ Dan praten die mensen over tientallen jaren geleden, maar voor hen is het belangrijk.

Rustgevende gedachte

‘Wilt u mijn begrafenis leiden?’ komt ook voor als vraag. Die wordt dan gesteld door iemand die zelf nog gezond is, of misschien beginnend ziek. Die persoon kijkt ver vooruit en vindt het een rustgevende gedachte als hij voor de familie op een briefje kan zetten: ‘Als ik kom te overlijden, kunnen jullie contact opnemen met NN. Die wil mijn begrafenis leiden.’

Zelf niet actief in de kerk

Ik kan mijn wedervraag aan een familie, ‘waarom wilt u dit ik de begrafenis leid?’ ook anders bedoelen. ‘U benadert mij. U wilt dus een christelijke begrafenis hebben. Waarom die keuze?’ Deze vraag is relevant bij mensen die, voor zover ik dat op dat moment weet, niet actief betrokken zijn bij een christelijke gemeente.

Vroeger ging mijn vader wel naar de kerk

Dat kan een goed gesprek opleveren. ‘Vroeger’ speelt daarin een rol. ‘Vroeger ging mijn vader wel naar de kerk, maar toen…’ Veel nabestaanden geven een begrafenis vorm vanuit respect voor de overledene, ook als ze zelf niet (meer) godsdienstig zijn. ‘Vader was best religieus en we zouden het fijn vinden als u ook wat religieuze dingen wilt zeggen.’ Soms hoef ik dan niet eens de begrafenis echt te leiden, maar krijg ik tien minuten tussen de andere sprekers om ‘religieuze dingen’ te zeggen.

Als een hond onder de grond?

Ik heb als pastoraal werker, geestelijk verzorger of gewoon als kennis diverse motieven gehoord. Een bijzondere formulering ben ik nooit vergeten. ‘Wat zit er achter uw wens om een christelijke begrafenis te hebben voor uw partner?’ Antwoord: ‘Ik kan Gerard toch niet als een hond onder de grond stoppen!?’ Ook dat was een respectabele gedachte.

Waardige begrafenis

Al was de formulering wat kort door de bocht. Deze mevrouw had behoefte aan een ritueel rondom het overlijden van haar levenspartner. Ze koos voor een christelijke variant. Een christelijke gemeente die dienstbaar wil zijn, doet daar graag aan mee. Ik heb Gerard een waardige begrafenis gegeven.