Blog Rebekka | ‘Met mijn dode-moeder-opmerking verpest ik vaak de sfeer’

Damp komt uit de grote pan met pruttelende gehaktballen op het fornuis. Het is 12.00 uur, tijd voor het middageten. De zaal van het verzorgingstehuis waar ik werk, stroomt langzaam vol met ouderen.

Er wordt geschoven met stoelen en rollators staan lukraak geparkeerd. De tafels zijn gedekt en in de keuken staan mijn collega’s klaar met opscheplepels in de hand. Alles is zoals het altijd is: een gewone dag, een gewone maaltijd.

Gehaktballen

Eén van mijn collega’s komt naast me staan. “Ik heb ook zo’n zin in een gehaktbal,” zeg ik tegen haar. “Nou dan weet ik wat jij vanavond gaat eten,” zegt ze lachend. Ik schud mijn hoofd. “Nee, hoe vaak ik het ook probeer, die dingen vallen bij mij altijd uit elkaar of ze zijn nog ijskoud vanbinnen.”

Ze haalt haar schouders op. “Dan vraag je je moeder toch om ze te maken?”  En daar is het. Weg is de gehaktballentrek. Het geroezemoes op de achtergrond verdwijnt en de lekkere geuren ruik ik niet meer. Een opmerking die altijd als een verrassing komt. Alles was gewoon, totdat dat het niet meer was. Ik ben maar één opmerking verwijderd van een enorm ongemakkelijke sfeer.

Opengescheurd

Het is niet de eerste keer dat zo’n terloopse opmerking me raakt. Zoals die keer, een halfjaar na het overlijden van mijn moeder, dat ik mijn jas had opengescheurd aan een stoel op school. Uitgebreid zat ik het gat te inspecteren om te achterhalen of het nog te maken was. “Dat wordt een bezoekje aan de kleermaker,” mompelde ik toen.

Een klasgenoot fronste. “Ga jij daarvoor naar de kleermaker? Mijn moeder doet zoiets altijd voor me.” Haar woorden sloegen me stil. Ze wist dat mijn moeder niet meer leefde. Iets in mij wilde heel graag tegen haar zeggen dat dat voor mijn moeder een beetje lastig werd.

Dode-moeder-opmerking

Maar ik durfde niet. Voor mijn gevoel verpestte ik al te vaak de sfeer met mijn dode-moeder-opmerking. Je maakt het voor anderen alleen maar lastig. Houd je verdriet maar voor jezelf spookte het in die tijd door mijn hoofd.

Het kost tijd en veel ingewikkelde momenten, maar nu weet ik dat rouw en verlies ongemakkelijk mogen zijn. Die horen bij mij, net als de herinneringen aan mijn moeder. Ik hoef ze niet verborgen te houden, en daarbij is het ook niet mijn verantwoordelijkheid om de sfeer altijd maar goed te houden.

Vragende ogen

“Dan maakt je moeder die gehaktballen toch gewoon?” vragende ogen kijken me aan. Ik slik en herpak mezelf. “Mijn moeder leeft niet meer.”  De vragende ogen worden nog groter. “Ooh sorry,” lacht ze zenuwachtig. Direct voel ik de neiging om de situatie te verzachten. “Nee sorry, je kon het ook helemaal niet weten,” zou ik geneigd zijn te zeggen. Maar het lukt me om die woorden te onderdrukken.

We gaan weer aan het werk. Ik breng het eerste bord eten weg zoals altijd op een gewone dag. Een gewone maaltijd met gebakken aardappeltjes, sperziebonen, een gehaktbal en een vleugje ongemak dat in de lucht hangt. Dan is dat maar zo.

• Blog Rebekka | ‘Hoe verder weg van haar sterfjaar, hoe benauwder het voelt’

  Blog Rebekka | ‘Hoe verder weg van haar sterfjaar, hoe benauwder het voelt’

• Marlijn en Tom verliezen hun zoon (1): ‘Hadden we dan nog minder tijd dan we dachten?’

  Marlijn en Tom verliezen hun zoon (1): ‘Hadden we dan nog minder tijd dan we dachten?’