3FM-dj Wijnand Speelman: ‘Dat wil iedereen toch? Dat je net als Anjo de wereld een beetje mooier achterlaat’
DJ Wijnand Speelman en ALS-patiënt Anjo Snijders (42) hebben een korte, maar bijzondere vriendschap. Op de laatste dag van Anjo’s leven spreekt hij Wijnand nog live op de radio. “Het was geen interview, ik sprak hem echt als vriend. Wat wilde ik nog weten van mijn vriend die vandaag zou sterven?”
“Anjo en ik leerden elkaar vorig jaar november kennen,” vertelt Wijnand. De 3FM-dj doet dan mee aan Serious Request, om geld op te halen voor Stichting ALS Nederland. Daarom wordt hij aan ALS-patiënt Anjo gekoppeld, om hem te interviewen.
“Op voorhand was Anjo al een mooie match. Hij woonde slechts tien minuten bij mij vandaan,” zegt Wijnand. Ook in persoon blijken ze op één lijn te zitten: “Ondanks dat Anjo door zijn ziekte niet meer zichtbaar kon lachen, hadden we echt dezelfde humor. Een beetje droog, een beetje grof,” grijnst hij. “Er was meteen een klik.”
Puur en eerlijk
“Anjo vertelde bij die eerste ontmoeting zijn hele verhaal aan mij. Dat raakte me enorm,” vertelt Wijnand. “Want iemand die al zes jaar aan ALS lijdt, weet dat het leven eindig is. Het was zó indrukwekkend om naar hem te luisteren.” Na deze kennismaking blijven ze contact houden.
'Iemand die al zes jaar aan ALS lijdt, weet dat zijn leven eindig is'
De dj leert Anjo niet alleen kennen als een pure en eerlijke man, maar ook als rustig en beheerst. “Hij was in die laatste periode van zijn leven totaal niet gestrest. Anjo had vrede met zijn situatie. Hij wist dat er met ALS geen weg terug was. Want genezing is niet mogelijk.”
Animatiefilm
Maar die kalmte laat Anjo zeker niet bij de pakken neerzitten. “Hij heeft er echt alles aan gedaan om ALS op de kaart te zetten,” vertelt Wijnand. Dat lukt bijvoorbeeld door de bijzondere animatiefilm LUKi & The Lights te maken, over een robot met ALS. Anjo weet meer dan honderd animators, onder andere van Pixar, te strikken voor zijn film.
“Het gaat over een robot waarvan de lampjes één voor één uitvallen en ook niet meer gaan branden,” vat Wijnand de film samen. Dit idee ontstaat als Anjo en zijn vrouw hun kinderen op een begrijpelijke manier willen uitleggen wat de ziekte ALS precies is. Ondertussen heeft LUKi & The Lights al meerdere prijzen binnengesleept en draait de film ook in Amerika.
Ideetje
Al sinds hun eerste ontmoeting weet de dj dat Anjo niet meer wil leven zodra hij 24 uur per dag zorg nodig heeft. “Dan stopt het voor mij,” vertelt hij aan Wijnand, “want dat wil ik mijn gezin niet aandoen.”
'Dan stopt het voor mij, want dat wil ik mijn gezin niet aandoen'
Dat punt komt langzaamaan dichterbij. “Op de Nederlandse première van zijn film zag ik dat het echt niet goed met hem ging. Hij was snel achteruitgegaan,” vertelt de dj. “Anjo zei toen tegen mij: ‘Ik heb nog een ideetje, maar daar bel ik je nog wel over.’”
Interview
Dat “ideetje” is een radio-interview in Wijnands ochtendprogramma, op de laatste dag van Anjo’s leven. “Want voor hem was het eindpunt daar. Hij wilde euthanasie.” Wijnand vervolgt: “Ik stemde in, want de laatste wens van een goede vriend kun je natuurlijk niet weigeren. Maar het leek me wel heel pittig. Hoe doe je dat? Hoe voer je zo’n laatste gesprek?”
Samen spreken ze het plan door en beiden voelen zich er goed bij. “Anjo wilde op zijn laatste dag nog een positief verhaal vertellen. Een verhaal van liefde.” Lachend voegt de dj toe: “En hij hield ook gewoon van een stuntje. Net als zo’n film maken en dat helemaal opblazen tot in Amerika.”
Laatste gesprek
Wat volgt, is een intiem, emotioneel gesprek tussen twee vrienden op de radio. “Het was niet echt een interview, ik sprak hem echt als vriend. Wat wilde ik nog weten van mijn vriend, die vandaag zou sterven?”
'Wat wilde ik nog weten van mijn vriend, die vandaag zou sterven?'
Op de vraag hoe Anjo die nacht geslapen heeft, antwoord hij grappend: “Goed, al ben ik wel vroeg wakker geworden, want het schijnt dat jij bij de ochtendradio werkt.” Maar daarna gaat het gesprek de diepte in. “Het was zo mooi om dit samen te doen. Anjo nam mij echt aan de hand mee richting zijn dood. Dat was zo puur, en zo indrukwekkend.”
Boodschap
Hij wil Wijnand en de luisteraars ook een boodschap meegeven. “Het is niet zo moeilijk,” stelt Anjo. “Wees gewoon een beetje lief voor elkaar. En zorg ervoor dat je de wereld beter achterlaat.”
Wijnand vervolgt: “Die boodschap is zo simpel, maar zo wezenlijk.” Het gesprek voelt voor hem dan ook als een cadeautje. “Dat iemand op zijn laatste dag nog even de essentie van het leven wil delen. Dat is echt een cadeau, en dat hebben Anjo en ik samen uitgepakt.” Na het interview zal Anjo overlijden.
Lees ook over:
Nieuws | Wijnand Speelman krijgt speciale vermelding voor interview met ALS-patiënt Anjo Snijders: ‘Het voelt gek om dit te krijgen, terwijl mijn vriend dood is’
Nalatenschap
Ondanks dat Anjo maar 42 is geworden, heeft hij de wereld veel meegegeven. “Anjo heeft me laten zien wat doorzettingsvermogen is. Het was echt een vechter,” stelt Wijnand. “Hij vocht niet tegen zijn ziekte, maar voor wat hij nog wilde bereiken. Zoals het maken van zijn film.”
En die film, dat is zijn nalatenschap vindt Wijnand. “Maar zijn legacy ligt misschien nog wel meer in wie hij was en wat hij te vertellen had. Hij heeft zoveel liefde voor zijn vrienden, familie, vrouw en kinderen achtergelaten. Zo vertelde zijn vrouw me laatst dat ze, door alle goede gesprekken en de liefde die ze van Anjo gekregen heeft, nu weet hoe ze het zonder hem moet redden,” zegt de dj ontroerd.
Kaartspel
Nog iets wat Wijnand van zijn vriend opsteekt: “‘Je hebt geen invloed op de kaarten die je krijgt. Wel op hoe je ze uitspeelt,’ zei Anjo me. Hij was toevallig ook gek op kaartspelletjes,” lacht hij. “Voor mij is dat een hele goede les, die ik niet zal vergeten.”
'Het was een hele korte vriendschap, maar wel écht een vriendschap'
Glimlachend vervolgt Wijnand: “Het was een hele korte vriendschap, maar wel écht een vriendschap. En dat vind ik heel bijzonder.” Zoals Anjo zelf in hun laatste gesprek zegt: “Vrienden die verdien je, door er zelf één te zijn.”
Lees ook over:
Ivana's beste vriend (27) komt om in een brand: 'Ik praatte mezelf aan dat ik zijn dood kon voorkomen'
Lees ook over:
Kevin (22): ‘Ik ben geen dokter, maar dit kan ik nog voor hem doen’
Geschreven door
Jip
