Als Dieke de begrafenis oploopt waar Dirks as staat, ziet ze door de onaangetaste sneeuw dat er alle lange tijd niemand op de begraafplaats is geweest. Ze wordt er een beetje boos van. ‘Had er nou de afgelopen dagen niemand naar al deze mensen omgekeken?’
Rust
Ik hecht veel waarde aan het graf waar Dirk zijn as in is bijgezet. Het geeft me rust. Buiten het feit dat de begraafplaats waar hij ligt een hele mooie plek is, is het plekje waar hij ligt ook bijzonder. Onze zoon heeft het uitgekozen. Dirk ligt ‘met zijn gezicht’ naar de zon, want daar hield hij zo van. Omringd door vogeltjes en rust. Ik ga er graag naar toe.
‘Soms gaan we ‘picknicken’ bij het graf’
Zo ben ik iets dichterbij Dirk. Ook voor de kinderen is het een waardevolle plek. Ze kletsen met Dirk en groeten hem als we weer weg gaan. Vaak gaan we gewoon even om dag te zeggen. Soms ‘picknicken’ we er en blijven we wat langer zitten, op een dag als vaderdag of zijn verjaardag. Dan zijn we even heel dicht bij elkaar.
Lichtje
Op Dirk zijn graf staat een windlicht met een kaars. Op die manier is er altijd een lichtje bij hem, dat geeft mij een goed gevoel. De kaars brandt een paar dagen en dus ben ik er zelf ook om de een of twee dagen om die kaars te vervangen en het licht brandend te houden.
‘Blijkbaar was er nog niemand geweest’
Twee dagen na een grote sneeuwbui, kwam ik ook weer op het kerkhof. Maar toen ik de begraafplaats opliep, viel me gelijk iets op.
De sneeuw op het complete urnenveld was nog onaangeroerd. Er waren geen voetstappen te zien, op een paar kattenpootjes na. En terwijl ik naar Dirk toe liep, voelde ik me heel triest, iets wat ik niet snel heb op deze plek. Maar gewoon vanwege het feit dat er blijkbaar nog niemand geweest was, deze hele dag niet, en omdat er geen nieuwe sneeuw gevallen was, dus ook de dag ervoor niet.
Boos
Ik werd er een beetje bozig van. Had er de afgelopen dagen niemand naar al deze mensen omgekeken? Niemand die even een kaarsje of een groet is wezen brengen? Ik vond het triest, verdrietig. Waren al die mensen die op het kerkhof liggen dan vergeten? Ik weet het: nee, natuurlijk is niemand deze mensen vergeten. Verdriet of herinneringen kun je niet afmeten aan bezoekjes aan een begraafplaats.
‘Soms heb ik er zo’n moeite mee dat het leven doorgaat’
Toch zat het me dwars. Weer het verschil tussen verstand en gevoel. Elke keer valt het me op hoe ‘bang’ ik ben dat mensen Dirk vergeten. Dat vind ik vreemd. Want ik weet heel goed hoeveel mensen nog met Dirk bezig zijn. Niet meer zoveel als ikzelf, maar ze zijn er mee bezig. En om de herinnering aan Dirk, en al die andere mensen die overleden zijn, levend te houden hoef je niet elke dag het graf te bezoeken.
Prachtige herinnering
Maar, oh oh, soms heb ik er zo’n moeite mee dat het leven doorgaat. Dat het graf van Dirk steeds minder vaak bezocht wordt, dat Dirk geen onderdeel uitmaakt van het leven, maar ‘slechts’ een herinnering is. Zodra ik mijn verstand laat spreken weet ik: Dirk is niet ‘slechts’ een herinnering. Nee, hij is een prachtige herinnering waar zoveel mensen nog steeds blijdschap uit halen. En ieder doet dat op zijn eigen manier. En dat is oke.
