Stilgeboren: Anja verliest haar zoon na 39 weken zwangerschap

"Op het moment dat we zijn hartje niet vonden, raakte ik langzaam in shock"

11 november 2018 · Leestijd 8 min

· ·

Alles verliep volgens het boekje. Anja en haar man leven toe naar de geboorte van hun eerste kindje. Maar dan, uit het niets, stopt het hartje van zoon Boris met kloppen. Tijdens het rouwproces leert Anja een belangrijke les: “Ik kan niet voor Boris zorgen, maar wél voor mijn verdriet.”

‏“Het was een zwangerschap volgens het boekje”, begint Anja haar verhaal. “Boris groeide goed en we waren allebei gezond.” Net als veel aanstaande moeders heeft Anja volop last van nesteldrang. “Ik was druk bezig in huis, toen ik ’s middags besefte dat ik Boris al een tijdje niet had gevoeld. Op zich niet raar, want Boris bewoog ’s ochtends wel vaker wat minder. Maar toen ik Boris eind van de middag nog niet had gevoeld, heb ik onze Doppler gepakt en samen met mijn man naar zijn hartslag gezocht. Maar die vonden we niet.”

Zwartste moment uit ons leven

‏“Op het moment dat we zijn hartje niet vonden, raakte ik al langzaam in shock. Ik wíst het, maar wilde het niet weten. Mijn verloskundige kwam gelijk naar ons huis, maar vond zijn hartslag ook niet.” De echo in het ziekenhuis is overduidelijk: Boris leeft niet meer. “Dat moment is het zwartste moment uit ons leven. Je wilt het niet geloven, maar je móet de realiteit onder ogen zien. Toen heb ik heel hard geschreeuwd.”

Lege buik

“Eén van de eerste dingen die ik tegen de gynaecoloog zei, was: ‘Snij hem eruit.’ Ik weet dat het heel erg klinkt, maar ik wilde geen dood kind in mijn buik. Mijn buik, die eerst vol leven was. Het voelde niet meer alsof ik Boris in mijn buik had, maar de dood met me meedroeg.”

‏Die avond van april 2015 mogen Anja en haar man Ad naar huis: de bevalling staat voor de volgende ochtend gepland. “De mensen die het dichtst bij ons staan, kwamen ’s avonds gelijk naar ons toe. Dat was heel fijn. Ik voelde me net een zombie: ik verkeerde in een soort roes. Af en toe probeerden ze me wat eten te geven, zodat ik die avond wel wat binnenkreeg.”

'Op dat moment was ik even héél gelukkig'

Engelachtig

‏‘Hoe kun je een vrouw laten bevallen van een dode baby?’ Het is dé vraag die ’s avonds nog door Anja’s hoofd spookt. Maar als Anja en Ad zich de volgende ochtend in het ziekenhuis melden, heeft de gedachte aan de dood plaats gemaakt voor de gedachte aan Boris. “Boris is dood, maar hij ís niet de dood. De dood is verschrikkelijk, maar Boris niet. Boris is alleen maar mooi.”

En hoe mooi hij is, ziet ze als Boris ’s avonds om 11 uur geboren wordt. “Ze legden hem gelijk op mijn buik. Samen met Ad heb ik hem bewonderd: hij zag er heel mooi uit. Op dat moment was ik héél even gelukkig. Die stilte, die sereniteit, het voelde haast engelachtig aan.”

‏Zelf een kistje maken

Ad en Anja bewonderen hun allermooiste Boris

Eenmaal thuis leggen Anja en Ad Boris in zijn wiegje, dat naast het bed van Anja en Ad staat. Daar krijgen vrienden en familie de mogelijkheid om hem te bewonderen. Een paar momenten per dag halen Anja en Ad hem uit zijn wiegje om hem vast te houden en te knuffelen. Het is één van Anja’s dierbaarste herinneringen. “Ik kon eindeloos aan hem zitten. Zijn neusje voelen, zijn wangen aanraken… Elke avond voor het slapen gaan legden we Boris ook even tussen ons in. ‘Liefje, wat ben je mooi’, fluisterden we dan.

'Ik wil graag dat onze liefde voor altijd bij hem is'

‏Dan, op maandagochtend, breekt het onvermijdelijke moment van afscheid nemen aan. Samen met Ad legt ze Boris in zijn kistje. Het kistje dat Ad samen met zijn beste vriend in elkaar timmerde. “Ik heb hem nog even geknuffeld en heel bewust nog één laatste kus gegeven. Daarna heb ik onze trouwring onder zijn handjes gelegd. Híj is het bewijs van onze liefde: ik heb daar zelf niks meer van nodig. Op deze manier is onze liefde voor altijd bij hem.”

Anja geeft Boris nog een allerlaatste kus.

De laatste schep‏

Tot de allerlaatste schep hebben Anja en Ad het zelf gedaan.

De rouwkaart, de advertentietekst en het maken van het kistje: het voelt fijn voor Anja en Ad om alles zelf te doen. Ook op de begraafplaats zorgen ze tot op het allerlaatste moment voor Boris. “Tot de laatste schep heeft Ad het zelf gedaan. Je kunt niet voor je kind zorgen omdat het niet leeft, maar dit was alles wat we wél voor hem konden doen. Uit liefde.”

'Je wordt knettergek van die leegte in je buik en je armen'

‏Wegkruipen in het donker

‏Hoewel Anja eerder die week de mentale klap al heeft gehad, merkt ze pas hoe immens de leegte is na Boris’ begrafenis. “Die leegte voel je pas als hij écht weg is. Ik voelde me wanhopig. Mijn lijf zat vol hormonen die riepen: ‘Zorg voor je kind!’ Maar dat kon niet, want Boris was er niet meer. Dat was keihard.” Anja besluit dat ze een week lang niemand wil zien, behalve haar man. “Ik leefde met de gordijnen dicht, dekens over me heen. Lichamelijk was ik kapot, want ik had veel teveel gedaan na de bevalling. Maar mentaal leefde ik ook in een roes: je wordt knettergek van die leegte in je buik en je armen.”

‏Na een paar weken komt Anja weer voor het eerst buiten. “Ik koos er bewust voor om in het donker naar buiten te gaan. Dan zou ik niet teveel bekenden tegenkomen. Na 2,5 week durfde ik wat verder weg: ik stelde mezelf ten doel om twee winkels te bezoeken. Maar al na de eerste winkel voelde ik me niet goed worden…Ik kon het niet verdragen om de pijn in andermans ogen te zien als ze me zagen. Ik had genoeg aan mijn eigen pijn. Het liefst wilde ik gewoon verdwijnen.”

‏Voor je verdriet zorgen

‏Tijdens haar rouwproces merkt Anja dat het haar helpt om te schrijven. “In de week toen Boris nog bij ons was, had ik een dagboekje naast mijn bed liggen. Daar heb ik alles in opgeschreven.” Ook deelt ze haar verhaal online: “Ik merkte dat mensen mijn berichten gingen delen. Ik kreeg veel berichtjes van vrouwen die hetzelfde hadden meegemaakt.” Uiteindelijk bundelt Anja passages uit haar dagboek, gedichten en briefjes aan Boris in het boek ‘Het allermooist.’ Daarnaast richt ze een webshop op. Daarmee wil ze andere ouders helpen om voor hun verdriet te zorgen.

‏“Dat is iets wat ik heb geleerd: ik kan niet voor Boris zorgen, maar wel voor mijn verdriet. Als moeder van een overleden kindje heb je elke dag verdriet. Soms kijk ik naar zijn foto en moet ik heel hard janken. Dan ga ik weer door de grond… Maar je kunt niet elke dag pijn hebben, dan ga je kapot. Na Boris’ overlijden wilde ik ons leven weer mooi maken. Na een paar maanden merkte ik dat dat helemaal niet kan. Mijn therapeut zei toen tegen me: ‘De dood is niet mooi, maar pikzwart.’ Ik zei: “Maar Boris is wel mooi!” Ik was de dood aan het wegdrukken. Maar ik moest juist vóelen om uiteindelijk weer verder te kunnen.”

‏Gebroken geluk

‏En dat is wat Anja en haar man hebben gedaan. Met de komst van hun dochter Babet lacht het leven hen weer voorzichtig toe. “Ons leven mag niet kapot gaan omdat Boris dood is. Daar was hij te mooi voor. Eerder vond ik dat ik de hele tijd met hem bezig moest zijn: mijn rouwspulletjes lagen altijd naast me. Nu ligt alleen Vosje – zijn knuffeltje – nog bij mijn bed. Ik heb steeds vaker het idee dat het wel gaat. Een stukje geluk is kapot gemaakt, maar ik voel ook de liefde weer voor de dingen die wél mooi zijn.”

In de hemel bestaat tijd niet

‏Ook de wetenschap dat Boris geen pijn heeft gehad, is een gegeven waar Anja tot op de dag van vandaag kracht uit put. “Uit onderzoek bleek dat Boris een hartstilstand heeft gehad. De artsen vertelden ons dat hij geen pijn of stress heeft ervaren. Het was een gezond ventje. Wat is dan een fijnere plek om te sterven dan in de geborgenheid van je moeders buik? Laatst las ik dat in de hemel geen tijd bestaat. Dat betekent dus dat – als we Boris weerzien – hij ons niet heeft gemist. Een hele troostende gedachte.”