Eline verloor haar beste vriendin door de brand in Volendam

Eline, Anja en hun vriendinnen verheugen zich er al weken op om oud en nieuw in café De Hemel te vieren. ‘Het was dé avond’, vertelt Eline. ‘Een van de eerste keren dat we samen uitgingen. Iedereen was een beetje zenuwachtig. We hadden nieuwe kleding aan, mooie sieraden om en onze haren in de krul.’

De vriendinnen hebben de avond van hun leven totdat rond middernacht brand uitbreekt in het café. Een bundel aangestoken sterretjes zorgt ervoor dat de kerstversiering in de fik vliegt. Brandende kersttakken vallen naar beneden en dat veroorzaakt een grote ramp. Ruiten worden ingeslagen, mensen vallen over elkaar heen en iedereen probeert naar buiten te komen.

Coma

‘Ik weet er gelukkig niet meer zoveel van’, vertelt Eline twintig jaar later. ‘De broer van Anja heeft mij uit het café gehaald en mij samen met Ed Guyt, een inwoner van Volendam, opgevangen. Bij iemand thuis ben ik een bad met water gelegd.’

Uiteindelijk sterven er 14 mensen. Tweehonderd mensen raken ernstig verwond, waarvan Eline er een is. Ze wordt per ambulance naar het ziekenhuis gebracht en in coma gehouden. Ook haar vriendin Anja komt in een ziekenhuis terecht, door de omvang van de ramp is dat in België.

Rokje

Na een paar maanden komen de vriendinnen allebei in hetzelfde revalidatiecentrum. Vanwege een vermoedelijke bacterie bij Anja kunnen ze niet naar elkaar toe, maar bellen kan wel. ‘We spraken niet echt over wat er die avond gebeurd was, wel over onze brandwonden’, vertelt Eline.

‘Anja was het knapste meisje in het dorp’

‘Mijn handen en benen waren voornamelijk verbrand. Mijn gezicht ook, maar dat is heel mooi genezen omdat ze mijn hoofdhuid hebben gebruikt voor transplantie op mijn gezicht. Anja’s benen en handen waren minder verbrand, maar haar gezicht juist wel. Dat vond ze heel erg. Ze was het knapste meisje van het dorp in onze leeftijdscategorie. Bruine ogen en een mooie bos met krullen. “Dit komt nooit meer goed”, zei ze. Maar we hadden ook lol wanneer Anja zei: “Ik kan gelukkig nog wel een rokje aan”’.

Vakantie

‘Ik ben veel kwijt van de periode voor de brand’, vertelt Eline. ‘De laatste vakantie samen met Anja herinner ik me nog wel goed. Samen met onze ouders stonden we op een camping in het buitenland. Meerdere vriendinnen waren daar ook, op de camping was een café waar wij bijna elke dag mochten feesten. Het was mijn mooiste vakantie ooit. In de bloei van ons leven, niet wetende wat er tijdens oud en nieuw zou gebeuren.’

Bacterie

De meiden revalideren en hun gesprekken veranderen, ze maken zelfs al plannen voor de eerste zomervakantie na de brand. ‘Niet echt reëel’, lacht Eline, ‘maar we waren veertien. We dachten dat we alweer heel wat waren.’

Eline en de andere slachtoffers maken in hun revalidatie sprongen vooruit en mogen in de weekenden naar huis. Anja blijft moe en zwak. Op 16 juni viert ze haar verjaardag en komt Eline langs, wel op afstand vanwege het virus dat Anja waarschijnlijk nog heeft. Eline: ‘Het kwam niet in ons op dat het nog verkeerd af zou kunnen lopen. Het ergste was geweest, vanaf nu zouden we alleen nog maar vooruit gaan’. Maar op 19 juli krijgt Eline te horen dat Anja is overleden door een bacterie aan haar hartklep.

Emoties

‘Ik mocht van mijzelf niet huilen en rouwen’, vertelt Eline over de periode na de brand en het overlijden van haar beste vriendin. ‘Ik ging wel vaak naar het graf en dronk regelmatig een kopje thee bij Anja’s ouders om herinneringen op te halen. Als vriendinnengroep gaan we op haar verjaardag en sterfdag altijd naar de kerk en brengen we bloemen naar het graf van Anja. Verder praatten we er niet zo veel over. In Volendam laten we niet zo snel onze emoties zien, we moesten gewoon doorgaan, die brand was maar een gebeurtenis.

‘Wanneer ik deed alsof het allemaal normaal was, hoefde ik mijn emoties niet zo te voelen.’

In december van dat jaar kreeg ik verkering en had de liefde de overhand. Met mijn vriend ondernam ik leuke dingen en ging het leven als vanzelf weer verder. Ik moest een jaar doubleren op school, maar toen dat ook weer doorging, was het eigenlijk als ´vroeger´. Wanneer ik deed alsof het allemaal normaal was, hoefde ik mijn emoties niet zo te voelen.’

Lange mouwen

Nu, twintig jaar later, is Eline juist veel meer met de ramp mee bezig. ‘Het hoorde toen ook al bij mijn leven, maar ik wilde er niet te veel bij stilstaan. Jarenlang heb ik kleding met lange mouwen gedragen en in lange broeken gelopen, zodat mijn brandwonden niet zichtbaar waren voor anderen. Mijn gezicht is heel mooi genezen, daardoor hoopte ik dat ik niet op zou vallen.

Nu is dat anders. Samen met vijf vriendinnen zijn we voor het programma ‘Volendam – 20 jaar na de brand’ in ons verleden gedoken. Ook andere mensen, die de brand hebben meegemaakt, vertellen hun verhaal. Heel mooi dat het na twintig jaar dus nu eindelijk mag en dat er niet raar op wordt gereageerd. Blijkbaar wordt het tijd om er meer open over te zijn.’

Waar Eline eerst haar pijn probeerde te verbergen, kan ze nu soms haar tranen niet meer stoppen. ‘In het programma komen mijn emoties ook naar boven. In eerste instantie zei ik tegen de regisseur; knip dit er maar uit. Dit past niet bij mij, ik huil niet zo vaak. Maar steeds vaker vind ik het oké, ik voel die emoties dus het mag er zijn. Het is niet niks wat we hebben meegemaakt en ik ben ook maar gewoon een mens.’

Cadeautje

Na de ramp beseft Eline des te meer dat het leven snel voorbij kan zijn en dat elke dag een cadeautje is. ‘Genieten, dat is het belangrijkste. Kijk niet naar wat de buitenwereld van je vindt, maar luister naar je hart.’ Dat is ook wat ze haar dochters (4 en 6 jaar) wil voorleven: dat ze zichzelf mogen zijn.

‘Met doorzetten en hoop kun je veel bereiken, ongeacht hoe je eruit ziet’

En haar levensmotto heeft ervoor gezorgd dat Eline nu juf is. ‘Mijn handen zijn ernstig verbrandt, ik mis drie vingers. Mensen zeiden: “zou je wel juf worden? Kinderen zijn heel eerlijk en zeggen alles.” Maar ik voelde dat ik het moest doen. De opleiding heb ik in drie jaar, in plaats van vier, afgerond en ik werk alweer twaalf jaar als leerkracht. De eerste dag in een nieuwe klas vertel ik over mijn brandwonden, kinderen mogen vragen stellen en de wonden aanraken. Daar leren ze ook weer van. Ik zie er anders uit, maar ik kan alles. Met doorzetten en hoop kun je veel bereiken, ongeacht hoe je eruit ziet.’

Volendam – 20 jaar na de brand

Twintig jaar na de brand in café De Hemel in Volendam spreekt presentator Rachel Rosier met een bijzondere vriendinnengroep, waar Eline ook deel van uit maakt, die de brand overleefde. De laatste jaren komt de groep door hun drukke levens als jonge moeders nog maar weinig samen. Over de brand spreken ze elkaar nauwelijks. Maar nu zoeken ze elkaar op om herinneringen op te halen. Zo nemen ze presentator Rachel Rosier mee naar café De Hemel waar sinds de brand de tijd heeft stil gestaan. En laten ze Rachel zien hoe hun leven er nu uitziet. Juist door deze vreselijke en donkere gebeurtenis uit hun leven werd hun vriendschap hechter en vonden ze samen kracht en inspiratie voor de toekomst.

Volendam – 20 jaar na de brand is woensdag 30 december 2020 te zien om 20.30 uur op NPO 3.

Hoofdfoto: Eline met Marc, verpleger die Eline verzorgd heeft toen zij op de Intensive Care lag.