Hoe kun je een rouwende helpen? 6 do’s en don’ts

Naast iemand staan

In de lente van 2018 verliezen Eva Mouton en Bert de Geyter hun tweeling Coco en Mingus na 23 weken zwangerschap. Eva Mouton is cartoonist en maakte daar eerder al een treffende tekening over. Zus Nina beleeft het drama van dichtbij en schrijft erover. Tijdens deze ervaring leert ze zelf ook veel over rouw en troost. Ze schrijft deze leerzame do’s en don’ts op voor mensen die naast iemand staan in een tijd van rouw.

Do’s

Wat kun je wél doen?

1. Laat van je horen

Niet morgen, niet volgende week, maar nu. Denk niet: ‘Ik laat ze nog wel even met rust, ze zitten vast niet op mij te wachten.’ Heb je toch langer gewacht en voel je een drempel? Het is nooit te laat.

2. Respecteer grenzen

Als je hulp aanbiedt aan een rouwende en je krijgt als antwoord ‘nu niet’ of ‘het is even teveel’, voelt dat misschien als een persoonlijke afwijzing. Volgens Nina moeten we dat niet zo opvatten, maar respecteren dat iemand een grens aangeeft. We mogen meegaan in het ritme dat hij of zij aangeeft. ‘Heb je het gevoel dat mensen hun grenzen niet (durven) aangeven? Bespreek dat dan’, daagt ze uit. Soms moet je samen met de rouwende zoeken naar de manier die passend is.

‘Het is nooit te laat.’

3. Bedenk: wat zou ik zelf nodig hebben?

Nina: ‘Ga na wat je zelf als rouwende nodig zou hebben. En dan écht nodig zou hebben. Ga niet terug naar punt 1: ik laat ze ten eerste met rust. Want dan geef je de ander geen eerlijke kans op zijn verhaal. Ga voorbij de schaamte of de schroom die je voelt. Spreek mensen aan en geef hen recht op hun verhaal. Je maakt het heus niet erger, integendeel.’

 4. Social media-steun

Een makkelijke en snelle manier om te laten merken dat je met iemand meeleeft, is via social media. Er is een heel scala aan emoticons, zoals hartjes en huilgezichtjes, die je kunt inzetten. Toch blijft de vraag: wat betekenen al die emoticons eigenlijk? Nina moedigt ons aan om, waar je kunt, tóch woorden te gebruiken. Stel je zelf de vraag: wat wil je eigenlijk écht zeggen? ‘Taal geven aan je gevoelens en gedachten is een mooie uitdaging in zoiets als rouw, waar we maar heel weinig taal voor hebben in onze cultuur. Taal helpt niet alleen jezelf, maar is ook veel krachtiger voor de persoon die het ontvangt.’

‘Wat betekenen al die emoticons eigenlijk?’

Don’ts

Dit kun je beter laten.

1. ‘Dat had mijn buurvrouw ook’

Het komt maar al te vaak voor: we vergelijken graag onze situaties. De buurvrouw die een soortgelijke ziekte kreeg, of je collega die ‘het nog veel erger had’. Maar je kunt jezelf afvragen: is dit echt helpend om te horen voor iemand in rouw? Nina zegt: ‘Just don’t. Blijf bij dit verhaal, want daar gaat het over.’ Hoe goed bedoeld ook, die andere verhalen hebben nu geen meerwaarde.

‘Proberen te troosten met mogelijke toekomstplannen werkt niet.’

2. Rationele argumenten

‘Rouwen is heel emotioneel’, zegt Nina. ‘Rationele argumenten gaan voorbij aan het gevoel.’ We doen er volgens haar daarom goed aan om dicht bij dat gevoel te blijven. In het ‘nu’ te durven zijn. ‘Proberen (te) troosten met mogelijke toekomstplannen werkt niet.’

Bekijk het artikel op Radio1.be om alle do’s en don’ts van Nina te lezen.

Nina Mouton

De Belgische klinisch psycholoog Nina Mouton helpt gezinnen en hun kinderen. Ze is getrouwd en heeft twee kindjes, een zoon van vijf en een dochter van twee jaar. Haar ervaringsverhalen deelt ze op haar blog en in columns voor de Belgische Radio1.be.

Bron: radio1.be | Foto: Sven Rammeloo