Yara verliest haar vader: ‘Na drie maanden zeiden docenten dat ik mijn verdriet opzij moest zetten’

Het gezin van Raimond, Marina, Yara en Dean heeft een ontzettend hechte band. Terwijl moeder Marina (41) om zich heen ziet dat andere gezinnen steeds minder samen ondernemen naarmate de kinderen ouder worden, blijft haar gezin alles samen doen, zelfs nu haar dochter Yara (17) en zoon Dean (15) opgroeien. Ze gaan vaak met z’n vieren weg, van uitstapjes naar Vlieland tot vakanties in Turkije en Spanje. Marina: “We maken vaak een combinatie van lekker zonnen op het strand, en in de avond, als de hitte wat is afgenomen, gaan we naar nabijgelegen dorpjes of gaan we lekker uit eten.”

Een moedervlek

Alles lijkt normaal, totdat Marina’s man, Raimond, wordt doorverwezen naar het ziekenhuis om een moedervlek te onderzoeken. Raimond is van plan om in zijn werkpauze even snel langs het ziekenhuis te gaan voor de uitslag, totdat de dermatoloog hem anders adviseert. Marina: “De dermatoloog zei dat hij niet alleen moest komen. Toen wisten we eigenlijk al dat de uitslag niet goed kon zijn.”

Als ze samen naar het ziekenhuis gaan, wordt hun grootste angst werkelijkheid: Raimond heeft melanoomkanker. Vanaf het moment van de diagnose besluiten Marina en Raimond open te zijn tegenover hun kinderen. Yara vertelt: “Het nieuws kwam hard aan. Ik was meteen bang dat hij zou overlijden.” Marina probeert de angsten van haar kinderen weg te nemen door openhartige gesprekken te voeren: “We gaven geen garanties, maar lieten ons ook niet meeslepen door het ergste scenario. We moesten hoop houden.”

Hoop op genezing

In de maanden die volgen wordt Raimond meerdere keren geopereerd, worden er talrijke scans gemaakt en start hij met immuuntherapie. Yara: “Mijn broertje en ik gingen mee naar zijn behandelingen en uitslagen. Ik zag dat hij heel gespannen was en probeerde hem gerust te stellen door over andere dingen te praten. Het was ontzettend moeilijk om mijn vader zo ziek en verdrietig te zien.”

In december krijgt Raimond opeens extreme hoofdpijn. In eerste instantie lijkt er niks aan de hand, maar vlak voor Kerst wordt duidelijk dat er uitzaaiingen in de hersenen zijn. Marina: “Er bleken meer dan 25 uitzaaiingen te zijn. Als ze niks zouden doen was het een kwestie van dagen dat hij zou overlijden.”

Elke dag is het gezin samen terwijl Raimond zware behandelingen ondergaat. “Het was een ontzettend zwarte periode,” blikt Marina terug. “Maar toch hebben we kerst kunnen vieren.” Het gezin praat zoveel mogelijk met elkaar, houdt elkaar vast en knuffelt veel. Ook komt er naaste familie langs om hen te steunen. Eerste Kerstdag vieren ze in het ziekenhuisrestaurant en op Tweede Kerstdag bestellen ze een uitgebreide maaltijd via Thuisbezorgd. Yara: “We waren eigenlijk al altijd heel close, maar die dagen was het samenzijn extra bijzonder. ”

Sterrenkijken

Onverwachts slaat de therapie toch nog aan en 2024 begint met een stabiele Raimond thuis. Het gezin gaat zo vaak mogelijk met zijn vieren op stap. Extra bijzonder is hun bezoek aan een concert van Suzan en Freek, evenals hun dagen op Terschelling. Yara: “In de nacht gingen we sterrenkijken op het donkerste plekje van het eiland. Dat wilden we altijd al een keer doen en het was heel speciaal dat we dat weekend samen konden beleven.”

In de maanden daarna gaat het toch steeds slechter met Raimond, tot in juni duidelijk wordt dat de uitzaaiingen zo ver gevorderd zijn, dat er niks meer gedaan kan worden. Het gezin probeert nog zoveel mogelijk mooie herinneringen te beleven, waarop ze later samen kunnen terugkijken.  Ze maken nog een laatste uitstapje naar Zandvoort, kijken naar de zee en eten een visje. Op de terugweg zakt Raimond steeds verder weg. Eenmaal thuis wordt hij in slaap gebracht en een week later overlijdt hij. Yara: “Ik heb nog wel afscheid kunnen nemen. We hebben nog echt tegen elkaar kunnen zeggen wat we wilden.”  

Terug naar school

Marina, Yara en Dean gaan in de periode daarna over in overlevingsstand, maar het dagelijks leven gaat ook door. Yara zit in het examenjaar van de mavo en heeft door de ziekte en het overlijden van haar vader de eerste drie weken van het nieuwe schooljaar gemist. Yara: “Ik moest opnieuw beginnen. Ik kwam in een nieuwe klas. Ik vond dat heel spannend, omdat ik niemand kende.”

“Iedereen kende mijn verhaal omdat de docenten dat hadden verteld en dat was heel ongemakkelijk,” vertelt Yara. Klasgenoten hebben moeite om zich in haar situatie in te leven, en Yara vindt het lastig om haar verhaal aan hen uit te leggen. Ook docenten weten niet hoe ze Yara kunnen ondersteunen. Sommige docenten tonen begrip, maar anderen laten zonder waarschuwing een film zien waarin iemand na een ernstige ziekte overlijdt, of verwachten dat ze toetsen maakt terwijl ze daar nog niet klaar voor is. “Drie maanden na mijn vaders overlijden kreeg ik opmerkingen van docenten, dat ik mijn verdriet opzij moest zetten en dat het wel tijd was om weer verder te gaan.”

'Ik besefte dat zij hulp moesten krijgen om mij beter te begrijpen en helpen'

Op zulke momenten belt Yara overstuur haar moeder of zoekt ze de schoolcoach op, een van de weinige personen die haar wel begrijpt. Marina probeert met de docenten te praten, maar dit biedt weinig resultaat.  Daarom besluit Yara zelf iets te ondernemen. “Ik kwam erachter dat de docenten zelf niet wisten hoe ze om moesten gaan met rouw en dat er op school geen protocol voor was. Ik besefte dat zij hulp moesten krijgen om mij beter te begrijpen en helpen.”

Zie mij, zie ons

Yara besluit om haar profielwerkstuk (PWS) te gebruiken voor onderzoek naar rouw onder leerlingen. Het PWS is een eindproject in het laatste schooljaar dat leerlingen voorbereidt op het vervolgonderwijs. Ze gaat in gesprek met rouwcoaches, onderwijsprofessionals en andere studenten die een ouder verloren. “Ik kwam er eigenlijk achter hoe moeilijk voor studenten is die door een rouwproces heengaan. Hoe vaak wordt er wel niet gescholden met het woord kanker? Niemand durft over zulke onderwerpen te praten. Dat is verschrikkelijk.”

Tijdens haar onderzoek beseft Yara steeds meer hoe belangrijk het is dat leerlingen beter worden ondersteund. Ze besluit een magazine te maken, waarin ze uitleg geeft over het onderwerp. Op de voorkant zet ze een foto van zichzelf met haar vader en broertje. “Op die manier kon ik andere tieners helpen die hier tegenaan liepen.”

Na het overlijden van haar vader, besluit Yara om als vrijwilliger zich in te zetten voor lotgenoten bij Stichting Kankerspoken. Via deze stichting vindt zij een groter publiek voor haar onderzoek en het lukt haar om vele leeftijdsgenoten, maar ook leraren en deskundigen te bereiken met haar magazine.

Toekomst

Yara haalt veel voldoening uit het helpen van anderen en heeft hierdoor ontdekt wat ze in de toekomst wil doen: de opleiding pedagogiek. “Mijn schoolcoach heeft mij ontzettend geholpen, dus misschien kan ik ook een soortgelijk beroep uitoefenen waarmee ik tieners help met hun zorgproblemen.”

Marina is trots op haar dochter: “Ik vind het ontzettend knap dat ze zo goed omgaat met haar verlies en zich daarnaast ook nog inzet voor anderen. Ze wil graag andere kinderen helpen, juist door haar eigen ervaring.”