Sven zit naast het zie­ken­huis­bed van zijn zoon Ossip: 'We moesten kiezen wanneer we de machines zouden uitzetten'

 “Ossip was eigenlijk heel fit en sterk en werd bijna nooit ziek,” vertelt zijn vader Sven (38). “Maar vlak voor de herfstvakantie was hij een hele week ziek thuis.” Na een week lijkt Ossip echter weer op te knappen en hervat hij zijn vrijetijdsactiviteiten. “In de vakantie ging hij met zijn opa en broertje mountainbiken in Schoorl en daar fietste hij iedereen eruit. We dachten dat hij weer helemaal beter was.”

Ossip gaat naar school en hervat zijn atletiektrainingen. “Ossip heeft altijd het beste uit zichzelf willen halen,” zegt Sven. “Hij volgde versnelde vakken op school en sportte veel, zowel atletiek als boulderen. Er waren momenten waarop hij zoveel deed, dat hij vast zat in zichzelf en dat moeilijk kon bespreken.”

Ossip woont om de week bij zijn vader, maar door zijn drukke schema hebben vader en zoon de afspraak gemaakt om minstens één keer per week samen iets te doen. “Dan aten we meestal 's avonds samen, speelden een spelletje of keken een serie. Op een gegeven moment leerde ik hem schaken, maar hij werd al snel veel te goed voor mij.”

‘Negen op de tien geneest, en Ossip dacht een van die negen te zijn’

Ossip lijkt weer helemaal beter, maar als hij de week na de herfstvakantie met school op excursie naar Rome gaat, komt hij uitgeput thuis. “Hij ging daarna eerst nog naar school, maar op woensdagochtend vroeg hij of ik met hem naar de huisarts wilde.”

Ze kunnen diezelfde ochtend nog terecht. “De arts ontdekte een zwelling in Ossips hals. Ik kon me nauwelijks voorstellen dat ik dat niet eerder had gezien.” De huisarts besluit direct bloed bij Ossip af te nemen voor onderzoek. Na de afspraak gaat Ossip naar zijn moeder, terwijl Sven naar huis terugfietst. Later die middag ziet Sven een gemiste oproep van Ossips moeder. Wanneer hij terugbelt, hoort hij dat zij met Ossip op de eerste hulp zit voor verder onderzoek. “Ik was er de hele dag al niet helemaal gerust op, en dit belletje versterkte dat gevoel. Toch ben ik rustig naar het ziekenhuis gefietst. Daar werd al snel duidelijk dat het waarschijnlijk om leukemie ging.”

Eén van de negen

Nog niks is zeker en pas als het gespecialiseerde Prinses Maxima Centrum in Utrecht naar de uitslagen kijkt, wordt definitief bevestigt dat Ossip leukemie heeft. “Ossip bleef redelijk rustig en leek zelfs opgelucht. Het was alsof hij nu begreep dat de mindere sportprestaties van de weken ervoor niet zijn fout waren, maar dat er een aanwijsbare reden voor was.”

Na een nacht in het ziekenhuis van Amsterdam worden Ossip en Sven met een ambulance naar het ziekenhuis in Utrecht gebracht. “Door hoorden we meer over zijn behandelplan. Toen Ossip hoorde dat negen van de tien met dit type leukemie genezen, was dat voldoende voor hem om te concluderen dat hij een van die negen zou zijn.”

Ook wordt duidelijk dat Ossip een intensief behandeltraject staat te wachten, van twee jaar intensieve chemo behandeling. “Ossip was meteen heel positief en hoopvol. Hij ging altijd vol voor de winst, en nu ging hij ook vol voor genezing.”

Sven overnacht die avond samen met zijn vriendin in een hotel dicht bij het ziekenhuis, terwijl Ossip met zijn moeder en broertje in een ziekenhuiskamer slaapt. De volgende middag wordt er een ruggenmergpunctie genomen en wordt er een port-a-cath geplaatst ter voorbereiding op de chemo. “Dat is een soort stopcontactje onder je huid waar ze het infuus op aan kunnen sluiten. Dat zou het makkelijker maken tijdens zijn behandeling.”

Het is een routineoperatie met een lichte verdoving. “Ik ging in de ochtend naar het ziekenhuis en wachtte samen met Ossip op het moment van de operatie. Ossip zat op bed gitaar te spelen, terwijl ik op de stoel naast hem zat te lezen. Ik zei: ‘Vind je het spannend?’ Maar nee, er was weinig aan de hand. Ik denk dat hij vooral veel aan het appen was met het meisje dat hij tijdens zijn excursie in Rome had ontmoet. Ze waren verliefd geworden en het meisje zou de volgende dag langskomen in het ziekenhuis.”

Sven brengt zijn zoon naar de operatiekamer en blijft bij hem totdat hij onder narcose wordt gebracht. “Ik kreeg een apparaatje mee dat piepte als de operatie klaar zou zijn. Het zou een uur duren.” Sven blijft in de buurt van de operatiekamer, maar na een uur gaat het apparaatje nog niet af. Sven blijft wachten, maar als hij na anderhalf uur nog steeds niet geroepen wordt, beginnen de zorgen te groeien. Als hij vervolgens in de gangen de chirurg tegenkomt met Ossips moeder en broertje, weet hij dat het foute boel is. “Ossips moeder was helemaal overstuur, in tranen en in paniek. Dat was het moment dat ik wist dat er echt iets mis was.”

‘Zijn hand lag in mijn hand en ik legde mijn hoofd op zijn voet, op zijn buik. Hij voelde zo dichtbij’

Sven gaat over in een overlevingsstand, terwijl hij met de chirurg meegaat naar de OK en ziet hoe dertien artsen Ossip in leven proberen te houden. Veertig minuten lang wordt Ossip gereanimeerd, totdat hij wordt aangesloten op een hart-longmachine. Ossip stabiliseert en wordt naar de IC gebracht. “Ossip had veel tumormassa in zijn borstkas, rondom zijn hart. Door de narcose is die tumormassa op een extreem ongelukkige manier verzakt en waarschijnlijk op zijn luchtpijn of belangrijke bloedvaten naar zijn hoofd gekomen.”

Vasthouden aan hoop

Ondertussen ligt Ossip op de IC, waar Sven en de rest van de familie hem kunnen bezoeken. “Ik schakelde op dat moment mijn emoties uit en analyseerde wat er gedaan moet worden”, blikt Sven terug. Er wordt besloten Ossip over te brengen naar het ziekenhuis in Rotterdam, waar ze meer ervaring hebben met de hart-longmachine bij kinderen. “Toen mijn vriendin en ik die nacht aankwamen in een hotel dicht bij het ziekenhuis, probeerde ik me vooral aan hoop vast te houden. De emoties van die dag kwamen nog niet. Pas de volgende ochtend onder de douche brak ik en moest ik heel hard huilen. Toen kwam die emotie los.”

Die ochtend bezoekt Sven zijn zoon op de IC. Er wordt gehoopt dat Ossip oogbeweging laat zien, waaruit zal blijken hoe erg de schade aan Ossips hersenen is. “Hij was een soort kasplantje, maar er was nog hoop. In principe was alles mogelijk, ook al was de kans op goed herstel heel klein. Dat was waar ik me aan vasthield.”

“Ze namen die hele dag de tijd voor onderzoeken en om te controleren of de verdovingsmiddelen volledig waren uitgewerkt. Halverwege de middag hadden we een gesprek met de artsen, waarin duidelijk werd dat er niets meer mogelijk was.”

De artsen leggen een onmogelijke keus bij Sven en Ossips moeder neer: ze moeten kiezen wanneer ze de machine uit willen zetten. “Ik ben in mijn eentje bij Ossip in zijn kamer gaan zitten en daar heb ik heel veel gehuild. Daar kon ik mijn emoties echt voelen, terwijl Ossip nog bij mij was. Zijn hand lag in mijn hand en ik legde mijn hoofd op zijn voet, op zijn buik. Hij was er nog, bij mij. Hij voelde zo dichtbij.”

Het is een bijzonder moment waarin Sven zich vasthoudt aan zijn oudste zoon, met wie hij zo’n sterke band had. “Wij konden altijd bij elkaar zijn, zonder dat we in direct contact waren. Vaak speelde Ossip gitaar in de woonkamer, terwijl ik met mijn eigen ding bezig was. Het voelde heel erg fijn om zijn aanwezigheid op de achtergrond te hebben, maar in de ziekenhuiskamer realiseerde ik dat ik die momenten nooit meer zou hebben met Ossip.”

Nadat de hele familie de tijd heeft gehad om afscheid van Ossip te nemen, besluiten ze om diezelfde dag nog de machines uit te zetten. “Het was zaterdag 16 november, zestien dagen voor zijn zestiende verjaardag.” De gehele familie verzamelt zich in een klein kamertje en omringt Ossip op het bed, en zijn gezamenlijk bij het moment dat de machines definitief uitgaan.

Een jaar later

“Ik werd heel jong vader van Ossip, op mijn 21ste. Ik groeide toen nog heel erg als persoon en Ossip ontwikkelde vanaf het eerste moment daarin met me mee. Hij was zo’n groot deel van mijn identiteit. Toen hij overleed, voelde ik daarom dat er een groot stuk van mij weg was.”

Tijdens Ossips ziekenhuisopname werden Svens emoties tijdelijk uitgeschakeld. In de weken na Ossips overlijden komen de emoties er op momenten van ontspanning pas echt uit. “Als ik net wakker werd, of als ik naar werk fietste: als ik alleen was moest ik veel huilen.”

Toch vindt Sven in de periode daarna de kracht om te genieten van leuke dingen. “In die eerste dagen na zijn overlijden zag ik geen weg vooruit, maar na een tijdje kon ik weer dingen doen zonder helemaal overgenomen te worden door verdriet. Dat gaf vertrouwen om door te gaan.”

Ruim een jaar later wordt Sven minder overvallen door zijn emoties, en hij ziet zijn verdriet als een manier om met Ossip te verbinden. “Elke keer als ik huil of heel verdrietig ben, voelt dat als de manier om nog het dichtst bij hem te zijn. In de zomer was ik zelfs bang dat de tranen minder zouden worden of zouden verdwijnen. Dat was beangstigend, juist omdat de tranen Ossip zo dichtbij brengen. Maar ik merk dat het nog steeds komt, en dat geeft rust. Mijn rouw is eigenlijk heel veel liefde die ik voel. Ossips overlijden heeft ruimte bij mij gemaakt om liefde op die manier te voelen.”