Leven zonder Koos: ‘Na zes jaar komt het verdriet ineens heel hard aan’

“Eigenlijk is het dit jaar pas echt doorgedrongen; het besef dat Koos er niet meer is. Mijn hart is gebroken en dat komt meer binnen dan in de afgelopen jaren. In het begin was ik heel verdrietig, maar dacht ik ook: het is zoals het is. Dat denk ik nu niet meer. Het is een onwijs gemis en dat gat valt niet te dichten. Die realisatie is er nu”, vertelt Charlotte. Ze blogde een lange tijd over haar leven zonder Koos op deze website.

Helemaal mis

Eind 2015 werd er een melanoom bij Koos ontdekt. Een plekje op zijn rug. Al vrij snel bleek het helemaal mis te zijn. Hij kreeg de boodschap dat hij nog maximaal vijf jaar te leven had. Immunotherapie en controles bij het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam werden de dagelijkse realiteit. 

“Ik had toch nog de hoop dat hij er misschien wel zeventig jaar mee kon worden”, vertelt Charlotte. “Hij kreeg nieuwe behandelingen en tegen de kinderen zeiden we: ‘De dokters doen er alles aan om hem beter te maken’. Wanneer ze me vroegen of papa dood zou gaan, zei ik dat ik dat niet wist. Dat was ook zo.”

Kunstwerk

Uiteindelijk heeft Koos nog 3,5 jaar geleefd. “De laatste maanden voor zijn overlijden, werd hij steeds slechter. Ik had bijvoorbeeld de Wensambulance voorgesteld, maar hij wilde ‘gewoon’ thuis zijn. Wel hebben we nog een in gips gegoten kunstwerk laten maken met z’n allen; al onze handen op elkaar in een cirkel. Dat kregen we van mijn familie. Heel mooi en symbolisch.”

Ook sprak Koos een aantal boekjes in die hij regelmatig voorlas aan de kinderen. Zo is zijn stem bewaard gebleven. Koos overleed in het bijzijn van Charlotte en zijn zus. “Ik heb hem een knuffel gegeven en gezegd: ‘Je mag echt gaan’. Ik weet zeker dat hij dat heeft gevoeld. Hoe moeilijk dat ook was, het was ook mooi.

Na het overlijden heb ik even bij hem in bed gelegen. Toen de arts eenmaal kwam, ging ik in een soort regelmodus. Oké, nu zonder Koos verder. Alsof er een knop om ging. We hadden weinig over zijn uitvaart besproken, want hij wilde daar niet over nadenken of praten. ‘Doe maar wat jij wilt’, zei hij dan. Ik wist een paar zaken die hij wilde, maar niet veel.

De begrafenis was een mooie dag. Het was heel onwerkelijk, ik had het gevoel alsof ik een onderonsje had met Koos. In gedachten deelde ik met hem hoe bizar het was dat al die mensen er waren. Hij was erbij, maar toch weer niet.”

Doorgaan

In de maanden na de begrafenis pakte Charlotte haar leven zo goed en kwaad als het kon weer op. Drie kinderen om voor te zorgen, het huishouden draaiende houden, werken en geregeld met vrienden en familie afspreken. “Het dagelijks leven gaat gewoon door. Er waren wel vlagen van zwaarte, maar ik kon doorgaan. Soms kwam het uit m’n tenen en was ik moe van het telkens doorgaan”, zegt ze.

“Mensen vragen ook niet zo snel hoe het gaat. Of het blijft oppervlakkig. En ik wilde ook wel aanhaken bij de stroom van het leven. Veel mensen dachten ook: ‘We laten haar maar even’.

'Als mensen praktische hulp aanboden, dacht ik: het lukt zelf wel'

Dat werkt dus twee kanten op: ik gaf niet aan dat ik het lastig vond om alleen verder te gaan. En als mensen praktische hulp aanboden, dacht ik: het lukt zelf wel. Ik voelde me in dat opzicht eenzaam, terwijl iedereen er voor me wilde zijn.

Nu kan ik er niet meer omheen. Ik heb het gevoel dat mijn hart door de jaren heen steeds meer is gebroken. Het voelt alsof er meer ruimte is gekomen om dat gebroken hart te hebben. Het gaat goed met de jongens, thuis is alles onder controle, ik kan niet meer anders dan me eraan overgeven. Ik heb mezelf overeind gehouden voor iedereen, maar nu is er veel verdriet dat ik toe mag laten.

Routines

Het helpt mij om routines in te bouwen voor mezelf. Dat doe ik meestal niet, ik doe het liefst waar ik zin in heb. Maar voor nu werkt dit goed. Ik eet altijd met de jongens; het ontbijt en avondeten op vaste momenten. Ik doe de was, laat de hond uit op gezette tijden; voorspelbaar maar fijn. Daarnaast ben ik van twee naar vier dagen werken gegaan. Een grote stap maar het geeft ook houvast door de week heen. Er is al zoveel niet voorspelbaar en onzeker geworden.

Daarnaast doe ik waar ik energie van krijg. Een etentje organiseren, een muurtje verven; dat geeft mij energie. Ik praat nu ook meer over Koos, deel het gemis. Ik vind het vooral voor mijn jongens heel verdrietig, dat zij zonder vader opgroeien. Hij was zo’n leuke vader voor hen namelijk.”

Eigen leven

In de afgelopen jaren heeft Charlotte zich even in de datingwereld begeven, maar daar is ze ook weer uit. “Koos zei altijd: ‘Char, lekker kijken of je iemand ziet, hoor’. Dat gaf mij het gevoel van: doorgaan. Maar ik heb gemerkt dat het toch niet zo makkelijk is. Het is confronterend om een nieuwe relatie te hebben, dan zie ik weer wat ik aan Koos mis.

Voor nu kijk ik dus vooral wat ík nodig heb, waar ik me goed bij voel. Ik was vanaf mijn 17e met Koos samen, dus mijn leven alleen is sowieso wennen. Ik leer nu wat ik zelf wil en fijn vind. Richt mijn leven in zoals ik dat wil. Dat is hoopvol en pijnlijk tegelijkertijd. Ik maak de keuzes zonder Koos. Maar hij zei altijd: ‘Char, jij kan dat’. Daar houd ik aan vast; als ik bij mezelf blijf, kan ik het.”

Tekst: Simone Vos