Blog Dieke | ‘Mijn kinderen denken veel na over de dood’
Dieke praat regelmatig met haar jonge kinderen over de dood. Soms zou Dieke willen dat ze iets meer zoals haar kinderen zou kunnen denken over leven na de dood. ‘Ik merk dat ze vrij denken en dat in hun wereld veel mogelijk is.’
Belangrijke vraag
“Mama, ik wil Sinterklaas vragen of de papa’s en de mama’s in de hemel ook een cadeautje krijgen van hem”, zegt mijn dochter. Het is maart. Niet per se de tijd om alweer met Sinterklaas bezig te zijn, maar in het leven van mijn 4-jarige maakt dat niet uit. Zij heeft een brandende vraag voor Sinterklaas die niet kan wachten tot de rest van het land er weer aan toe is de beste man te verwelkomen.
Herinneringsdoos
Dus de tekening met deze vraag wordt vakkundig in een enveloppe gevouwen en we sturen hem op naar Spanje. Denkt zij. In werkelijkheid komt de tekening in haar ‘herinneringsdoos’ die ik voor haar en haar broer heb gemaakt. Daarin zitten allerlei dingen die met Dirk en hen te maken hebben.
‘Mijn kinderen denken veel na over de dood’
Dit soort gesprekken worden bij ons thuis vaak gevoerd. Mijn kinderen denken veel na over de dood en alles wat daar mee te maken heeft. Niet omdat ze er bang voor zijn, maar het intrigeert ze. Ze willen weten waarom dingen zijn zoals ze zijn of hoe dingen werken. Ik heb nooit een geheim gemaakt van de dood. Ik heb hen verteld dat wij niet alles weten en kunnen verklaren.
Fantasie
Wat ik weet over de dood, vertel ik. Ik maak het niet mooier dan het is, de dood hangt nou eenmaal samen met verdriet en gemis. Maar er is meer. Het stukje ná de dood is iets waar mijn kinderen hun fantasie op los kunnen laten. Juist omdat niemand precies weet hoe het allemaal werkt na de dood, ligt alles open. Hoe mooi is dat voor kleuters?
Ik merk dat (mijn) kinderen vrij denken en dat in hun wereld veel mogelijk is. Natuurlijk is het jammer dat ze zo jong er al achter moeten komen dat sommige dingen echt niet kunnen, zoals de dood keren, hoe graag we dat ook willen. Die realiteit en het verdriet wat dat met zich meebrengt kennen ze maar al te goed, helaas.
En toch vind ik het fijn dat het leven na de dood voor hen ook een soort van fantasiewereld is. Waarom ook niet? Wij weten tenslotte niet wat er na de dood allemaal is.
‘Kinderen kunnen vrij denken en in hun wereld is veel mogelijk’
Ik heb hen verteld dat ik in de hemel geloof, dat nemen ze mee en ze maken daar weer iets van wat bij hen past. Dat zorgt ervoor dat ze niet bang zijn voor het fenomeen dood en dat het voor hen iets is wat bij het leven hoort. De dood an sich is niet leuk, zeker niet, maar ik zou willen dat wij als volwassenen soms iets meer over dood denken zoals mijn kinderen. Zonder beperkingen, met een soort van verlangen naar iets moois. Niet om daar nu al heen te willen maar wel om te leven met de wetenschap dat we ooit zullen sterven.
Geschreven door
Dieke Broersma