Blog Dieke – Hoe maak je dood begrijpelijk voor kinderen?

De kist

De kist werd een belangrijke schakel in de eerste kennismaking met de dood voor onze twee kinderen van 2 en 4 jaar oud. Een week voor het overlijden van Dirk hadden we samen een voorgesprek met de uitvaartverzorgster. In dit gesprek kon Dirk zijn wensen kenbaar maken en hebben we een kist uitgezocht. We kozen een simpele, blankhouten kist. Want het was de bedoeling dat de kinderen deze kist voor Dirk gingen versieren. En dat gebeurde.

Ook de nichtjes en neefjes mochten helpen. Zo waren alle kinderen op een speelse manier betrokken en was een grafkist niet meer iets spannends of engs. Het was ontzettend fijn om met elkaar zo bezig te zijn en de kinderen genoten. Met watervaste verf en stiften en heel veel stickers werd de kist heel persoonlijk en erg kleurrijk.

Niet meer ‘hier’

Dirk werd thuis opgebaard. Dit wilde ik omdat we dan op ons eigen tempo echt afscheid konden nemen. Beide kinderen hebben de hele week om de kist heen gespeeld en tegen Dirk gepraat, hem geaaid en vooral ervaren dat hij echt niet meer ‘hier’ was. De jongste ging elke dag even kijken of papa niet al wakker was geworden. Elke keer vertelde ik haar dat haar vader niet sliep, maar dat hij echt dood was. Dat is hard, maar ik wilde dat het voor haar duidelijk was dat dood en slapen niet dezelfde dingen zijn. Dankzij het thuiszijn van Dirk die week werd dat voor mijn dochter ook steeds duidelijker.

Troost

Een andere praktische keuze was om iets persoonlijks van Dirk aan de kinderen te geven. Een vriendin bood aan om knuffels te maken van kleren van Dirk. Dat heeft ze gedaan en die heb ik de kinderen gegeven op het moment dat ik vertelde dat Dirk overleden was. Zo hadden ze nog iets tastbaars van hem. De knuffels gingen overal mee heen en het was heel fijn om te zien dat ze er ook echt troost uit haalden. Inmiddels liggen de knuffels lekker in hun bed en komen ze soms weer even tevoorschijn als de behoefte er is.

Boekjes lezen

Ook koos ik ervoor na Dirks overlijden boekjes over de dood te lezen die speciaal voor kinderen geschreven zijn. Het boekje van Bo de Beer heeft een belangrijke rol gespeeld in het begrijpen van een week richting de uitvaart. Hoe is het in de hemel van Kleine Schatjes is een ander boekje dat we veel gelezen hebben; het illustreert hoe mooi de hemel is. Dit boekje stelde de kinderen gerust dat hun vader nu ergens is waar hij gelukkig, en niet meer ziek is.