Harry neemt afscheid van het leven: ‘Wees jezelf, dan kom je een heel eind’

19 oktober 2021 · Leestijd 5 min

EO collega Griëtte Vonck loopt een dagje mee in Hospice Rozenheuvel van het Leger des Heils. Ze zit aan het sterfbed van de 69-jarige Harry Klein Gunnewiek die na nieuwe uitzaaiingen weet dat de dood dichtbij is. “Je kunt daar wel kwaad om worden, maar ik zou niet weten op wie.”

“Toen ik in het hospice kwam, voelde het als thuiskomen. Dat komt door de prachtige kamer, de groene tuin eromheen en de fijne medewerkers. Ik ben zelf verpleegkundige geweest en heb hier ooit een paar diensten gedraaid. Dat vond ik zo mooi, dat het me altijd bij is gebleven. Thuis werd de belasting voor mijn vrouw te groot. Ze heeft zelf een auto-ongeluk gehad. Dat je man een hersentumor met uitzaaiingen heeft, is al heel wat. Dat ze daarnaast van alles moest regelen en organiseren, werd haar te veel.”

‘Je moet tranen laten stromen als ze komen’

Ik zit naast Harry’s bed. Twee jaar geleden werd er bij hem longkanker ontdekt, vertelt hij. De behandeling sloeg aan. “Totdat ik afgelopen jaar terug van vakantie kwam en slecht liep. Ik dacht dat het mijn rug was, maar het bleek een uitzaaiing in mijn hersenen te zijn, waardoor de aansturing van mijn benen werd verstoord. Er was niets meer aan te doen, ik zou doodgaan. Je kunt daar wel kwaad om worden, maar ik zou niet weten op wie. Vanmorgen vroeg iemand of ik geen spijt heb dat ik ooit begon met roken. Mijn vader heeft zijn hele leven gerookt en is 94 jaar geworden. Je kunt wel verbanden proberen te zoeken, maar zo werkt het leven niet.”

Laat het over zijn

Die instelling krijgt Harry al vroeg mee. “Mijn vader zei altijd: ‘Het is zoals het is’. Ik had graag nog tien, twintig, dertig jaar door geleefd, maar dat is niet anders. Toen ik nog thuis was, had ik soms buien dat ik het niet meer zag zitten. Je moet tranen laten stromen als ze komen. Emoties horen bij ziek zijn, net als de hoofdpijn. Je kan ’s ochtends je ogen opendoen en denken: Shit, weer een dag met pijn, laat het over zijn. Maar aan zo’n houding heb je niks. Als ik wakker word, zie ik bloemen, de prachtige tuin, mijn kinderen en kleinkinderen.” Hij wijst naar zijn benen, die niet meer functioneren zoals vroeger. “Er zijn gelukkig nog genoeg leuke dingen waar ik geen benen voor nodig heb.”

Of hij ergens spijt van heeft, vraag ik aan Harry. Resoluut: “Nee, ik heb nergens spijt van. Ik geloof niet dat ik dingen anders zou hebben gedaan. Ik heb een heel prachtig, gevuld leven gehad. De belangrijkste les die ik in dit leven leerde is: wees eerlijk, helder en duidelijk tegen elkaar. En wees je zelf. Als je dat bent, kom je een heel eind. Misschien zijn mijn vrouw en ik daarom nog samen, na 45 jaar huwelijk.”

‘Ik omarm de dood zoals het komt’

MOOIEva 7 Griette ontbijt met bij Hospice de Rozenheuvel door N

Harry is katholiek opgevoed, vertelt hij als ik vraag wat er na de dood op hem wacht. “Ik weet dat er iets is, maar ik kan het niet benoemen of bewijzen. Datzelfde geldt voor het hiernamaals. Als ik daaraan denk, zie ik mijn vader, moeder en andere dierbaren staan om mij op te vangen. Ik geloof dat ik opnieuw in een warm bad terechtkom. Ik zie niet uit naar de dood, want ik wil graag nog leven. Maar ik ben er niet bang voor. Ik omarm de dood zoals het komt.”

Vrede mee

Acceptatie is voor Harry het sleutelwoord, hoor ik in alles wat hij zegt. “Het is doodzonde dat ik doodga, maar als je het accepteert en er vrede mee hebt, kun je verder. Accepteer je het niet, dan blijf je vechten en dat is ook geen weg. Ik kreeg het idee dat mijn zoon het er heel moeilijk mee had, omdat hij steeds zo stil was. Toen hij hoorde dat hij vader zou worden, hoorde ik dat ik een uitzaaiing in mijn hoofd had. Ik heb het hem rechtstreeks gevraagd. Hij zei dat hij er met zijn vriendin heel goed over kon praten. Iedereen verwerkt dingen op zijn eigen manier en dat is goed. Ik zei dat hij zich moest richten op het vaderschap en niet op mijn kanker. Hij is dolgelukkig met zijn kind en daar kan ik dan weer van genieten. Wat wil een mens nog meer?”

Als ik opsta en Harry bedank voor zijn tijd, zoek ik een manier om hem gedag te zeggen. “Wat zeg je tegen iemand die doodgaat?”, vraag ik dan maar. “Ik zou het ook niet weten. Misschien zijn er wel geen woorden voor.”

Harry is overleden op 25 juli 2021

Thomas (41) neemt in een hospice afscheid van zijn zwangere vrouw en twee jonge kinderen