Vijf bijzondere af­scheids­ri­tu­e­len voor kinderen

Rituelen

Afscheidsrituelen of uitvaartrituelen kunnen helpen het overlijden van een gezinslid of vriendje begrijpbaar en bespreekbaar te maken. Elk kind reageert anders op verlies en ook de leeftijd van het kind speelt een grote rol. Voor een jong kind is het nog lastig om het definitieve van de dood te zien. Een ouder kind begrijpt dit vaak beter. Toch kan het voor kinderen van alle leeftijden fijn zijn afscheid te nemen met een ritueel. Afscheidsrituelen bieden houvast, troost en een opening voor een gesprek over de dierbare die een kind moet missen.

Vijf afscheidsrituelen voor kinderen

1. Varende lichtbootjes

Een prachtig ritueel tijdens een uitvaart of in de periode erna, is het laten varen van lichtbootjes. Deze bootjes, gemaakt van speciaal papier, blijven drijven en kunnen beschreven worden met een wens, boodschap of herinnering. Wanneer het bootje wegvaart, neemt het de boodschap of wens van het kind tot in de eeuwigheid mee.

2. Herinneringstas

Een herinneringstas geeft kinderen de mogelijkheid om te knutselen, tekenen, schrijven en praten over degene die ze moeten missen. De tas is een dierbaar bezit, waarin kinderen tastbare aandenken kunnen bewaren. Ook zitten er onder andere een herinneringsboek, gevoelsspel, dagboek en een knuffel in.

3. Mozaïek

Zelf een grafsteen maken van mozaïek is een bijzondere manier van afscheid nemen. Steentje voor steentje maak je een mozaïek met daarin een afbeelding of een patroon. Samen met de rest van het gezin of met bijvoorbeeld klasgenootjes werkt het kind een aantal maanden in het atelier van een kunstenaar. Tijdens het werk is er ruimte voor verdriet, maar ook voor mooie verhalen en herinneringen.

4. Briefje in de kleding

Al eerder schreven we over de zogenaamde Smartlap: een deken of kussen gemaakt van verschillende kledingstukken van de overledene. Eén van onze lezers schreef ons naar aanleiding van dit artikel, dat haar kinderen nog altijd briefjes schrijven aan hun overleden vader en deze in de zakken van de Smartlap stoppen. Een toegankelijke manier om verdriet, maar ook leuke verhalen te blijven delen.

5. Herinneringsboom

Voor een kind kan het fijn zijn een plek te hebben om naar toe te gaan als het verdrietig is. Meestal is er een urn of een grafsteen, maar het is ook mogelijk om een herinneringsboom te planten. Elke boomsoort heeft zijn eigen betekenis en familie of vrienden kunnen een boom kiezen passend bij degene die is overleden. Was hij of zij misschien een stoere eik of juist een liefdevolle linde?

Het planten van een boom kan in de eigen tuin. Zo is de gedenkplek altijd dichtbij. Maar er zijn ook bedrijven die het planten van gedenkbomen op ceremoniële wijze doen. De boom kan dan bijvoorbeeld geplant worden in de as van de overledene.

Heb jij samen met jouw kinderen een mooi afscheidsritueel bedacht? Wij horen jouw verhaal heel graag.