Femke maakt een zeiltocht om de wereld: ‘Alle rouw om mijn overleden man kwam ineens terug’

‘Met Han ben ik samen volwassen geworden. Hij was heel charismatisch en ambitieus. Een echte verbinder, dat trok me aan in hem’, vertelt Femke. Ze leren elkaar op jonge leeftijd kennen via de hockeyclub. Een prille liefde groeit uit tot een relatie.

Ze trouwen en krijgen twee zoons. Femke werkt in de marketing en communicatie en Han heeft zijn handen vol als manager. ‘Daar begon de malle molen van twee drukke banen en kinderen’, vertelt Femke. ‘We namen te weinig tijd voor elkaar en vluchtten in ons werk.’

Secretaresse

Stukje bij beetje raken Han en Femke van elkaar verwijderd. ‘En toen gebeurde het grootste cliché ooit: hij werd verliefd op zijn secretaresse. Iemand die wel aandacht voor hem had.’

‘Ik was zó kwaad!’ gaat Femke verder. ‘Tot in mijn tenen. Ik vond dat Han wegliep van zijn problemen. Dat ik hier zelf ook een aandeel in had, zag ik toen niet.’ Hoewel Han belooft zijn secretaresse niet meer te zien, gaan hij en Femke uit elkaar. Han vertrekt naar een vakantiehuisje om uit te zoeken wat hij nu echt wil.

Nieuwe kans

Negen maanden later staat Han voor Femke’s deur. ‘Hij wilde het opnieuw proberen. Ik voelde nog veel boosheid, maar was ook blij dat hij terug was. Hij was in die periode van afwezigheid duidelijk gegroeid, hij kwam volwassener over.’

Femke geeft hun relatie een nieuwe kans. ‘Alleen was het te kort om te zeggen wat het had kunnen opleveren. In april waren we weer samen, in augustus ging het mis.’

Op een ogenschijnlijke normale dag staan Han en de kinderen op het punt van vertrek naar een sportdag van Hans werk. ‘Het was zo’n fijne ochtend, we waren weer een eenheid als gezin. We genoten van elkaar’, vertelt Femke. ‘Ik zie mezelf hen nog uitzwaaien op straat terwijl de auto de hoek omging.’

Collega’s

Een paar uur later gaat de telefoon, het is de politie. Femke: ‘Dan weet je eigenlijk al hoe laat het is. Maar ze zeiden niet wat er aan de hand was, alleen dat een taxi kwam me naar het ziekenhuis zou brengen.’

Daar aangekomen moet Femke in een kamertje wachten op de arts. Nog steeds weet ze niet wat er gebeurd is, of met wie. ‘Schuin tegenover me kon ik door het raam in een andere kamer kijken. Ik zag mensen huilen en elkaar omhelzen. Ineens herkende ik hen als collega’s van Han.’

"Bij de laatste deur sloeg de ijskoude lucht me tegemoet"

Femke kan niet langer wachten en gaat op zoek naar haar man. ‘Mijn hoofd sloeg op hol. Han moest wel dood zijn. Maar dat kon niet, toch? Ik liep de kamer uit en opende elke deur die ik zag. Bij de laatste deur sloeg de ijskoude lucht me tegemoet. En daar lag hij. Dood.’

Na een tijdje komt een arts vertellen dat Han tijdens een hardloopwedstrijd een hartstilstand heeft gekregen.

Twee keer verlaten

In de eerste periode na Han’s overlijden beseft Femke amper dat Han echt dood is. Extreme boosheid overheerst. Femke: ‘Vooral op Han was ik woest. Dat hij me voor de tweede keer had verlaten.’

Als het besef indaalt, komt ook de schok. Femke voelt zich steeds minder aangesloten op de wereld. ‘Huilen nam het over, hiermee stoppen lukte amper. Ik had het alleen maar ijskoud. Voor mijn gevoel zat ik niet meer in mijn lijf.’

Knop om

Maanden vol verdriet later, neemt Femke een besluit: het leven gaat door. ‘Ik zette een knop om. De kinderen moesten naar school, ik moest weer aan het werk. Daartussen probeerde ik wat te verwerken.’

Na een aantal jaar denkt Femke een heel eind te zijn in haar rouwproces. ‘Het ging ook echt wel beter, maar bepaalde dingen bleven hangen.’ Praten over de sportdag blijft heel heftig en van elk nieuws over een hartstilstand raakt Femke overstuur.

Ondertussen krijgt Femke een nieuwe vriend. ‘Gijs, een zeiler die woonde op zijn boot. Een voorbijganger, die niet echt een relatie wilde.’ Toch krijgen ze wat. ‘En dat paste prima. Hij wilde zich niet verbinden en ik vanbinnen ook niet.’

Zeiltocht

Gijs had een grote droom: een zeiltocht om de wereld maken. Als Femke’s zoons in 2014 uit huis gaan, besluit ze met Gijs mee te gaan. ‘Ik had een stapel studieboeken gepakt en zat vol plannen. Eenmaal op de boot heb ik ze amper aangeraakt.’

Het leven op de zeilboot blijkt loodzwaar. Het vraagt 24/7 mankracht, wat in de praktijk inhoudt dat Femke en Gijs elkaar steeds moeten aflossen. ‘Vier uur slapen, vier uur alert zijn en soms keihard werken om de boot gaande te houden. Achter elkaar door, dag en nacht.’ Soms is het weer zo extreem, dat Femke zich afvraagt of ze er wel doorheen komen.

Han

Tijdens de korte nachten krijgt Femke ineens heftige dromen over Han. ‘Uit het niets was hij daar, 17 jaar na zijn dood. In mijn dromen leefde hij weer, werd hij beter, of ging hij dood. Telkens opnieuw.’

Alle pijn van toen komt terug. Femke: ‘Dat laatste stuk rouw dat ik nooit heb aangepakt, omdat ik maar doorging, kreeg ik hier keihard op mijn dak.’

"Na twee uur slapen in vijf dagen stortte ik in"

Ook tijdens de wakkere uren overheerst Han haar gedachten. ‘Ineens zag ik een patroon. Elke droom of gedachte over Han had hetzelfde thema: controle loslaten en je kwetsbaar opstellen. Oftewel: je durven verbinden aan een ander. Iets wat ik totaal niet kon, maar wat hier op de boot noodzakelijk was om te overleven. Je moet heel goed op elkaar ingespeeld zijn.’

Verlate rouw

Maandenlang trotseert Femke de elementen en haar verlate rouw, tot ze mentaal en fysiek op is. ‘We waren al vijftien dagen aan het varen zonder land te betreden en hadden heel zwaar weer. Ik had twee uur geslapen in vijf dagen. Ik stortte letterlijk in en kon alleen maar huilen. Voor het eerst vroeg ik Gijs om hulp. En dat moest van heel diep komen.’

Dit blijkt een kantelpunt. De dromen worden steeds minder intens en Femke geniet steeds meer van het leven op de boot, met haar geliefde Gijs. ‘Het is bizar hoe diep ik moest gaan om te beseffen dat iets simpels als vragen om hulp, wat oplevert.’

Dankbaarheid

Na een jaar keert het stel terug naar Nederland. ‘Ik ben tijdens deze reis over zoveel grenzen gegaan, dat ik soms dacht dat ik het niet meer aankon. Maar wat thuis overbleef, was een intens gevoel van dankbaarheid. Ik kan me weer verbinden. Zonder Han had ik deze reis nooit zo kunnen maken.’

Femke besluit iets te doen met haar ervaring tijdens deze reis. ‘Gijs droomde ervan om deze tocht te maken, ik droomde van het schrijven van een boek. En nu had ik meer dan genoeg om te vertellen.’ Na de verschijning van het boek ontvangt Femke tientallen brieven van vrouwen die ook hun man zijn verloren. ‘Dat vind ik zo mooi, dat zij iets hadden aan mijn woorden.’

Niet trouwen

Nu praat Femke makkelijker over Han’s overlijden. Al is ze soms nog wel even verdrietig. ‘Vooral omdat Han niet kan zien hoe mooi onze jongens zijn geworden.’

Een deel van het gemis blijft, maar Femke staat nu anders in het leven. ‘Voor deze reis dacht ik niet dat ik mijn leven nog met iemand zou willen delen. Maar nu ben ik heel gelukkig met Gijs. Niet dat we gaan trouwen, hoor. Ik ben maar één keer getrouwd. En dat was met Han.’