Ruud verliest twee echtgenoten: ‘Ik nam me voor om nooit meer een relatie aan te gaan’

9 juli 2022 · Leestijd 10 min

· · ·

Na ruim twintig jaar huwelijk met Elly, komt Ruud uit de kast. Hij wordt verliefd op Aad, die na tien jaar samenzijn overlijdt. Als zijn volgende grote liefde Cees ook sterft, heeft het leven geen zin meer voor Ruud. Dan gebeurt er iets onverwachts.

“Als iemand, toen ik met Elly trouwde, had gezegd: ‘Je bent homoseksueel,’ had ik gezegd: ‘Je bent gek.’ Maar na een paar jaar huwelijk slaan bij Ruud ‘de stoppen door’ als hij een man ontmoet op de camping. “Ik besefte dondersgoed: er is iets aan de hand. Maar ik was daar met onze dochter en Elly, die in verwachting was van ons tweede kind.”

Ruud neemt een besluit. “Ik kon hier niks mee doen. Ik had een verantwoordelijkheid naar mijn vrouw en kinderen. Dit was het lot van mijn leven. Het was een andere tijd, hè, vijftig jaar geleden. En daarnaast komen we uit een behouden christelijk milieu.”

De confrontatie

De jaren verstrijken en Ruud probeert de man te zijn die hij aan zijn vrouw, kinderen en inmiddels bonuskinderen beloofde. “Maar na 21 jaar kon ik niet meer.” Ruud leidt meditatieve retraites in een klooster en een van de priesters confronteert hem. “Hij had me door. Na een lang gesprek zei hij: ‘Ga naar huis, praat met Elly en ik zie jullie hier over drie dagen.”

'Dacht je dat ik je weg zou sturen?'

Eenmaal thuis vertelt Ruud zijn vrouw over zijn geaardheid. “Het was avond en Elly lag al in bed. Ik wist niet wat ik moest doen en keek haar aan. Ze zei: ‘Dacht je dat ik je weg zou sturen? Kom naar bed.’ Dat is de teneur gebleven.”

Ruud en Elly blijven bij elkaar en leven als broer en zus. “We hebben hulp gezocht. De eerste twee jaar waren zwaar. Vooral voor Elly en de kinderen, maar ze accepteerden het.”

Liefde en verbondenheid

Dan laat een vriend van Elly weten dat hij verliefd op haar is. “Toen kwam misschien wel het moeilijkste moment. Elly zei tegen mij: ‘Als jij belooft de rest van je leven bij me te blijven, dan hoef ik die man niet meer te zien.’ Ik zei: Lieve schat, dat kan ik niet beloven.”

Dit is het punt waarop Elly en Ruud uit elkaar gaan. “We stuurden iedereen een scheidingskaart, met daarop: ‘In liefde en verbondenheid, gaan we elk een eigen weg.’ Nog steeds is Elly mijn hartsvriendin en ons gezin de rode draad in mijn leven. Ze staan altijd voor me klaar.”

Aad

Er breekt een nieuw leven aan voor Ruud. Omdat Ruud geen kroegganger is, zoekt hij het gesprek met mannen liever via een chatsite. Daar ontmoet hij Aad. “Vanaf de eerste seconden klikten we. Hij was spontaan, warm, eigenzinnig. Aad was groot en dik - bepaald niet waar ik op val - maar hij had zo’n bijzondere levenshouding.” En ook belangrijk voor Ruud: Aad accepteert Ruuds gezin, en zij sluiten op hun beurt Aad in hun hart.

Aad (boven) en Ruud tijdens Roze Zaterdag.

Een levenskunstenaar, noemt Ruud zijn Aad. “Zo creatief. Hij schilderde, overal in huis lagen lapjes stof. Hij kon van niets iets maken. Vergaten we boodschappen te doen, dan maakte hij een maaltijd uit een bijna lege koelkast.”

Elk moment voorbij

“Toen we trouwden, wist ik dat Aad niet oud zou worden,” gaat Ruud verder. Aad heeft diabetes en hartproblemen en tegen die tijd al vier operaties gehad. In de jaren daarop krijgt Aad maar liefst 26 kleinere en grotere hartinfarcten. “Ik werd me steeds meer bewust: het kan elk moment voorbij zijn. Ik stopte met werken om fulltime bij Aad te zijn. De arts zei dat hij de jaarwisseling niet meer zou halen.”

Aad haalt het wel, maar in de anderhalf jaar die daarop volgt, staat de ambulance maar liefst elf keer voor de deur. “Het was slopend om zo lang op scherp te staan,” blikt Ruud terug.

Prutsen

Het gaat steeds slechter met Aad. Op een dinsdagavond blijft Aad nog even wakker als Ruud gaat slapen. “Hij zat met een bol wol en een haaknaald te prutsen.” Als Ruud vier uur later wakker wordt met een lege plek naast zich, denkt hij dat Aad dood in de kamer ligt.

“Ik rende naar de woonkamer en daar zat hij, lijkbleek en zwetend, wijzend naar de tafel.” Daar liggen twee gehaakte babysokjes. Ruud: “Voor mijn dochter, die was in verwachting. Dit moest en zou hij nog afmaken.” De volgende dag overlijdt Aad.

Stuur kwijt

“Ik voelde me veel verdrietig na zijn dood,” vertelt Ruud. “Ik kon er niet mee omgaan. Zo veel energie had ik gegeven de afgelopen tijd. En nu Aad weg was, was ik eenzaam en mijn eigen stuur kwijt.”

Elly, haar man en de kinderen maken zich zorgen. Ruud probeert door te leven en met steun van zijn gezin, pakt hij steeds meer op. “Voorheen kampeerden Aad en ik graag, met een caravan. Nu kocht ik een kleine, voor mezelf. Want een relatie hoefde ik niet meer.”

Cees

“Het was dus ook niet mijn bedoeling om verliefd te worden op Cees.” Ruud loopt met zijn kleindochter door een stad als hij bij een kerk een bordje ziet: Elke 14 dagen een uur meditatie.

Nieuwsgierig gaat Ruud naar binnen. “En toen zag ik Cees. Een integere man. We praatten en hij vroeg of ik een keer mee ging lunchen. Dat werd een lunch van vijfenhalf uur,” lacht Ruud. “Cees vroeg en luisterde. Ik vertelde hem alles.”

Eenmaal thuis belt Ruuds dochter om te vragen hoe het gaat. “Goed, zei ik. Waarop mijn dochter zei: ‘Oh, ik hoor het al, je bent verliefd!’ Ruud lacht het weg, maar zijn dochter houdt stand: ‘Pa, beloof me één ding. Overhaast niets, maar geef het alsjeblieft een kans.’

Gek

Bij de volgende gezinsbarbecue is Cees aanwezig. “Hij wist niet waar hij in terecht kwam,” grinnikt Ruud. Zoals altijd leven Elly, de kinderen en bonuskinderen mee met Ruud, die twijfelt of hij vol moet gaan voor zijn nieuwe liefde. ‘Je maakt hem gek. Je moet of stoppen, of er werk van maken,’ dringen de kinderen aan. “Heel kostbaar, dat je kinderen je zo kunnen tackelen,” zegt Ruud vol trots.

'Lieve Aad, hier is 'ie dan'

Ruud gaat ervoor. Elk weekend is hij samen met Cees en het leven ziet er weer mooi uit. Ook Aad is deel van hun relatie. Op Aads verjaardag wilde ik naar zijn graf,” herinnert Ruud zich. “Cees gaf me de keuze: wil je dit alleen doen of met mij? Samen stonden we hand in hand bij zijn graf. ‘Lieve Aad, hier is ‘ie dan. Cees,’ zei ik.”

Weer verbinding

“Cees vroeg mijn kinderen wat voor man Aad was. Hij verzweeg hem nooit. Op een gegeven moment zei hij zelfs: ‘Het voelt alsof we altijd met z’n drieën zijn’. En dat was iets goeds, Aad is ook gewoon deel van mijn persoonlijkheid.” Aad en Cees hadden elkaar wel gemogen, denkt Ruud. “Ze waren allebei warm, eerlijk, spontaan en eigenwijs. Al was Aad enorm creatief, terwijl Cees geen aardappel kon koken.”

Elly en Cees kunnen geweldig met elkaar overweg. “Een geschenk,” noemt Ruud het. “Als kind heb ik soms een vaste basis gemist. Ik werd een aantal keer uit huis geplaatst omdat mijn moeder ziek was en voelde me soms enorm eenzaam, snakkend naar verbinding. Die eenzaamheid dreigde ook na Aads dood. En nu was er weer verbinding. Tussen mijn gezin, mijn mannen en mezelf.”

Zorgen

Dan krijgt Cees ineens darmklachten. “Hij werd steeds bleker. Dit is geen goede zaak, dacht ik.” Na een darmonderzoek volgt vernietigend nieuws: Cees heeft kanker en zal overlijden. Ruud mag bij Cees in het ziekenhuis verblijven. “Ik mocht uiteindelijk zelfs wat van de zorg overnemen, omdat ik al veel ervaring had met Aad verzorgen. Dat maakte Cees zo gelukkig. Elke keer zei hij: ‘Je weet niet wat dit voor me betekent.’”

Cees mag naar huis, waar Ruud en de kinderen afwisselend voor hem zorgen. “Cees begreep het niet. ‘Waarom doen jullie dit voor me?’ vroeg hij. ‘Gewoon, omdat we van je houden,’ zei mijn dochter.”

'De avond ervoor bedankten we elkaar voor ons leven samen'

Cees kiest voor palliatieve sedatie. “Met toestemming van de arts gaf ik zelf de eerste injecties om hem in slaap te krijgen. Dat wilde Cees graag,” zegt Ruud met gebroken stem. “De avond ervoor bedankten we elkaar voor ons leven samen, dat is me zo kostbaar. De volgende dag gaf ik elke paar uur een injectie, waardoor Cees steeds dieper sliep en wegzakte.” Te midden van zijn gezin, overlijdt Cees.

De bodem

Opnieuw is Ruud volkomen de draad kwijt in zijn leven. “Ik trok me terug in mezelf en zakte tot de bodem. Toen besloot ik: ik wil nooit meer een relatie.” Daarnaast worstelt Ruud met wat hij heeft gedaan. “Ik was degene die de spuit hanteerde waardoor Cees niet meer wakker werd. Al ben ook dankbaar voor Cees’ vertrouwen en heb ik er nooit spijt van gehad.”

Afgesloten van de wereld om hem heen, doorleeft Ruud het intense verdriet. “Uiteindelijk kocht ik maar weer een klein caravannetje en ging ik af en toe naar een camping. Daar zijn gaf me een soort basis, een houvast.”

Peter

Op een dag ziet Ruud op de camping iemand worstelen met een gebroken stok van zijn tent. Ene Peter, wie Ruud helpt. “Leuke vent, maar het deed me niks. Hij was ook veel jonger dan ik en ik wilde geen relatie meer.” Ze babbelen af en toe, als regelmatige campinggasten. Babbelen wordt een lunch, dan een barbecue. En als ze schouder aan schouder de afwas doen, gebeurt er iets onverwachts. “Ineens draaiden we ons hoofd, keken we elkaar aan en gaven een kusje.”

'Hij was zo oud als mijn jongste kind'

Na de afwas gaan ze hun eigen weg. “Ik dacht: jemig, wat is dit? Dit wil ik niet! Indammen.” Direct zoekt Ruud Peter op om excuses te maken.” Maar Peter zegt: ‘Dit is precies wat ik zocht.’ Hij blijkt al lang wat te voelen voor Ruud. “Maar wat had ik hem te bieden? Ik was 73 jaar, hij 39. Hij was bijna net zo oud als mijn jongste kind. Dit kon gewoon niet.”

Daar neemt Peter geen genoeg mee. ‘Jij bepaalt niet of je mij iets kan bieden, dat doe ik zelf. En jij bepaalt of jij het wilt,’ zegt Peter. Ruud: “Toen wist ik dat hij de strijd gewonnen had.” Die avond belt Ruuds dochter. “Ze voelde het gewoon. ‘Oh,’ zei ze. ‘Ben je weer verliefd?’’

Welterusten mannen

Dit is inmiddels twee jaar geleden. Tegen zijn eigen verwachting in, durft Ruud de liefde toch weer toe te laten. Ook in Ruuds gezin is Peter, na een uitgebreid gesprek over hun leeftijdsverschil, volledig geaccepteerd en geliefd.

“Met regelmaat denk ik nog aan Aad en Cees,” zegt Ruud. “Elke avond brand ik een kaarsje voor hun foto’s, die ik voor het slapen uitblaas. En dan zeg ik: Welterusten mannen. Waarna Peter glimlacht. Ondanks al het verdriet ben ik zo ontzettend dankbaar dat ik ze beiden heb gekend.”