Blog Dieke | ‘Mijn dochter (4) snapt dat haar vader niet meer terugkomt’

Confronterend

We zijn alweer een paar weken onderweg na de zomervakantie. De kinderen zijn weer gewend in hun nieuwe klassen en het leven lijkt weer zijn normale beloop te nemen. Toen we vorige week na schooltijd in de auto zaten, zei onze dochter opeens: ‘Als papa mij nu op zou moeten halen, kan hij me niet vinden omdat hij niet eens weet op welke school ik zit en ook niet wat ik allemaal al kan.’

‘Maar denk je dat hij dan nog weer komt?’, vroeg ik. ‘Nee, zei ze, maar ik vind het wel jammer dat ik het niet kan laten zien’.

Hoe confronterend dat ook was, het was voor het eerst dat ik begreep dat ze, met haar 4 jaar, eindelijk snapte dat Dirk echt dood is en ook niet meer terug komt. Bijna twee jaar heeft ze gedacht en bedacht dat Dirk wel weer eens gewoon zomaar thuis zou komen. Dat hij haar weer naar bed kon brengen of dat hij met haar naar de kinderboerderij zou gaan. Ons kleine meisje, die zo graag wil dat haar vader trots op haar is. Die zo graag wil laten zien wat ze allemaal kan. Dat soort dingen breken je hart.

Onderdeel van ons leven

En toch. Toch vind ik dit soort opmerkingen niet meer écht pijnlijk of verdrietig. Wij hebben met zijn drieën, onze twee kinderen en ik, geleerd dat Dirk niet écht uit ons leven is. Zolang wij willen dat hij onderdeel van ons leven uitmaakt doet hij dat. Vanaf dag één is Dirk onderdeel van het gesprek: aan tafel, in de winkel, bij de kapper, op school.

Hij komt voorbij in onze gesprekken zonder dat de toon van die gesprekken zwaar of verdrietig wordt. Volwassenen moeten daar vaak aan wennen, schrikken ervan. Maar kinderen kunnen op eenvoudige wijze, en met een enorm relativeringsvermogen, ontzettend goed omgaan met een thema als de dood. Ze denken vrij en kennen de ‘grenzen’ niet die wij als volwassenen soms wel denken te moeten hebben.

Geen keuze

Ik heb de kinderen altijd willen meegeven dat de dood niet iets engs is. De dood is heel verdrietig, naar en ook vaak moeilijk te begrijpen. Maar de dood hoort wel bij het leven. Natuurlijk had ik liever gewild dat ze pas op latere leeftijd met de dood geconfronteerd zouden worden, maar die keuze hadden we niet.

Onze kinderen waren 2 en 4 jaar oud toen hun vader overleed. En in plaats van ze af te schermen voor dat verdriet heb ik gekozen om het bij de kop te pakken, te benoemen en het onderdeel van ons leven te maken. En dat werkt. Onze kinderen praten vrijuit over hun vader, over het feit dat hij overleden is en dat ze hem missen of verdriet hebben.

Maar ze maken ook grapjes over en om hem. En dat alles gaat ze goed af. Het gaat ons goed af. En zo blijft Dirk toch in ons leven. Dat, en het geloof dat Dirk vanaf een andere plek meekijkt en ook echt trots op zijn twee kanjers van kinderen is, maakt alles een stukje dragelijker.

‘Door wie je was in je leven, zal jij nooit helemaal gaan.
Iedereen die je lief had krijgt een stukje. In al die mensen blijf je bestaan.’
Tekst vertaald uit: In part fan dy – Marcel Smit en Gerbrich van Dekken