Column Nico | ‘Ik ben weggegaan zonder te groeten…’

Op die fatale dag

Natuurlijk wist ik dat mijn vader niet meer naar zijn werk ging en thuis zat met een kwetsbare gezondheid. Hij was hartpatiënt. Dikwijls was hij in het ziekenhuis en werd vandaaruit ook goed begeleid. Maar patiënt bleef hij. Natuurlijk wist ik op die fatale dag ook dat hij grieperig was. Althans, hij was al een paar dagen niet in orde. Ik wist het allemaal. En toch was ik zo dom om op die dag weg te gaan zonder te groeten.

In een flits

Ik was beneden en had daar ontbeten. Mijn ouders waren beiden wakker, want ik had ze horen praten. Mijn moeder was op zolder bezig met de was. Ik zat nog even wat spelletjes te doen op de iPad, toen ik ineens zag dat ik snel naar de bus moest gaan. Op mijn stageschool wilden ze dat ik ruim voor de lesdag begon, aanwezig zou zijn. Toen moest ik kiezen: hollen naar de bushalte, twee straten verderop, of eerst mijn ouders gedag zeggen en dan heel hard hollen naar de bushalte en misschien mijn bus nog missen. In een flits besloot ik direct weg te gaan.

Zonder te groeten

Dom! Ik was nog maar een uur op de stageschool toen mijn moeder belde dat het niet goed ging met mijn vader en dat ik naar huis moest komen. De ziekenwagen was er eerder dan ik, maar zelfs die was al te laat. Mijn vader was plotseling overleden. Ik was daar niet bij. En ik was weggegaan zonder hem op die morgen te groeten. Ik was verscheurd door verdriet en aangeslagen vanwege mijn schuldgevoel.

Wie heeft zoiets wel eens meegemaakt? Je was bij je zieke broer en hebt eigenlijk alleen maar met zijn vrouw zitten kletsen. In de nacht erna overleed hij. ‘O, wat erg, ik heb zelfs tijdens mijn laatste bezoek geen belangstelling voor hem gehad!’ Je hebt ruziegemaakt met je moeder en een week niets van je laten horen. Toen belde je vader dat ze een dodelijk ongeluk gehad had. ‘Verschrikkelijk, waarom had ik het niet goedgemaakt? Het was zo’n klein probleem!’

Schuldgevoelens

Na bijna ieder overlijden blijven er mensen achter met kleine en/of grote schuldgevoelens. Daarmee moet je dan in het reine zien te komen. Het helpt niet als de andere mensen zeggen dat je je er niet druk om hoeft te maken. Jij voelt je schuldig. ‘Had ik maar…!’ Dat gevoel hoort overigens wel bij rouwen. Je perspectief op je relatie met de ander wordt ineens anders door diens overlijden. Daardoor zie je waarin je tekortgeschoten bent, dat je misschien niet eens opgemerkt zou hebben als de ander was blijven leven. Andere mensen kunnen schuldgevoelens niet wegnemen, maar kunnen soms wel helpen de gedachten dichter bij de realiteit te houden. En over schuldgevoelens mag ook een genadig licht vallen. Het duurt wel even voordat dat doordringt.