Mannen rouwen anders dan vrouwen
Mannen gaan anders om met verlies dan vrouwen. Dat besefte journalist Tim Overdiek nadat zijn vrouw Jennifer omkwam bij een verkeersongeluk en hij het alleen moest zien te rooien met zijn zoons. In Jacobine op Zondag praten hij en nog twee mannen over waarom gevoelens en emoties zo moeilijk zijn om te uiten en hoe dat anders kan.
“Ik ben een man met verlies”, vertelt voormalig journalist Tim Overdiek in Jacobine op Zondag. Zijn vrouw overleed in 2009 door een verkeersongeval. Ze had een hersenbloeding opgelopen en raakte in coma. Tim bleef achter met zijn twee jongens van 9 en 12: “Dat hakte er in”. Hij had ook al meegemaakt dat zijn vader overleed toen hij een jongen van 13 was: “Dat had een enorme impact op ’t gezin van toen jonge jongens”.
‘Mijn jongens moeten mijn verdriet zien’
“Het verlies van mijn vader was een soort ‘geluk bij ongeluk’ dat me dat toen overkomen is, want toen ik op een moment mijn jongens moest vertellen ‘mama wordt niet meer wakker’ kon ik teruggrijpen naar mijn eigen ervaring. Ik wist dat het goed zou gaan komen, want met mij was het ook goed gekomen. Ik wist dat het een moeilijke tijd zou worden, maar ook dat ik dingen kon gaan doen die ik toen niet heb kunnen doen.” “Toen mijn vader doodging is alles gewoon doorgegaan. Het was in ’78, dat was toen zo, er werd niet over gesproken. Nu wist ik: ik moet het delen, mijn jongens moeten mijn verdriet zien. Zodat zij zien dat het gewoon is dat je het even niet weet, dat je gewoon mag huilen op de bank.”
Mannen proberen te fixen
Wat hij nu ziet is dat hij alles zelf probeerde op te lossen: “Ik deed alles zelf. Nu weet ik dat ik meer hulp had moeten vragen”. Hij ziet dit ook als een typische mannelijke manier van omgaan met verlies: “Het verdriet proberen te fixen is een mannelijke beweging, dat zie je bij veel mannen. Het is controleverlies. De pijn zelf is even erg voor mannen en vrouwen, maar de manier waarop ze ermee omgaan is verschillend. Het willen fixen is de mannenmanier.” “Ook zijn mannen geneigd om niet te te vertellen hoe het met ze gaat, omdat dat het gevoel geeft van gefaald hebben.”
‘Hier kan ik andere mannen mee helpen’
Tim is vanuit zijn ervaringen therapeutisch coach geworden en richt zich vooral op mannen en verlies: “Op een gegeven moment dacht ik: ik kan hier iets mee, met het verlies dat ik gedragen heb kan ik ook andere mannen helpen”.
Samen met Tim zijn ook te gast Nathan Vos, hoofdredacteur van Zin en Ruard Ganzevoort, theoloog en Eerste Kamerlid voor Groen Links. Ruard verloor 1,5 jaar geleden zijn partner en al langer geleden een zoontje: “Dus ik ben al heel lang het idee kwijt dat het wel goed gaat in het leven. Het leven is vol vragen, onzekerheid en verscheurdheid”.
Vluchten in werk
Ruard gaat in op de beelden waarmee je opgroeit wat mannen zouden moeten zijn. Die hangen af van de subcultuur waarin je opgroeit “En ook: hoe deed je opa, hoe deed je vader. Dat hele pakket krijg je mee als model: ‘dus zo hoort een man dat te doen’. Bij mij was het dat bij man rust en wijsheid hoort. Minder zorgzaamheid. Veel mannen hebben andere manieren om te zorgen. Zoals vluchten in het werk.”
Autonomie
Wat Ruard vooral bij mannen ziet is dat ze het bedreigend vinden hun autonomie kwijt te raken: “Voor mij zijn twee dingen heel wezenlijk: je onmacht, je verlies aan kracht en autonomie, én je verlies aan verbondenheid. Als je probeert te fixen probeer je een van die twee te redden. Bijvoorbeeld ik ga nu heel hard werken want dan heb ik in ieder geval mijn onmacht overwonnen. Maar die verbondenheid gaat nog helemaal niet. Of: ik ga die relatie aan, dan heb ik die verbondenheid weer teruggewonnen, maar ik ben nog zo afhankelijk dat ik dat niet kan. Het vinden van een balans tussen een gezonde eigen kracht en autonomie én een gezonde overgave, dat raakt vaak uit balans”.
‘Noem ons een man met een missie’
Nathan verloor 2,5 jaar geleden zijn broer aan zelfmoord. Zijn grote vraag was: “Hoe kan het zo mis gaan met een gewone, gelukkige man, wat zit daar achter? Twee keer zoveel mannen als vrouwen plegen zelfmoord, hoe kan dat?” “Ik vond zijn dood zo overweldigend, dat ik er heel veel energie door kreeg en het tij wilde keren. Ik moest dit gaan onderzoeken, dat was mijn manier.” “Als ik hier één andere man door kan redden, dan heb ik in ieder geval iets goeds ermee gedaan. Dat gaf me kracht.”
De mannen vinden alledrie dat aandacht nodig is voor mannen met verlies. Tim: “Noem ons een man met een missie. Als we iemand kunnen raken dan vind ik het een goeie dag.”
Heb je vragen over zelfdoding of wil je praten over zelfmoordgedachten? Dat kan anoniem via de chat op www.113.nl of bel 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis).
