Inez’ dochter wilde leven, maar verloor de jarenlange strijd tegen anorexia

'Laurien probeerde zo hard niet te antwoorden aan de anorectische stem'

13 september 2022 · Leestijd 7 min

· · ·

Als Inez’ dochter Laurien elf jaar is, ontwikkelt ze anorexia. Een lijdensweg voor Laurien volgt en Inez ziet haar dochter steeds zwakker worden. Desondanks overheerst de hoop, liefde en openheid tussen en moeder en dochter, tot het allerlaatste moment.

Bekijk de Ik mis je-aflevering waarin Inez vertelt over haar dochter op NPO Start.

Vermoed jij een eetstoornis bij jezelf of een ander? Ga voor hulp en advies van (ervarings)deskundigen naar: www.weet.info

“Een heerlijk, vrolijk, sociaal en zeer intelligent kind.” Zo omschrijft Inez haar dochter Laurien. “Als moeder hoor je vaak dat het zwaar is om kinderen op te voeden. Maar bij Laurien was het voornamelijk hartstikke leuk haar om me heen te hebben.”

Gissen

Waarom dit blije, sociale meisje zo verandert als ze elf jaar is, blijft voor Inez speculeren.

“Ik denk dat ze zich wel eens buitengesloten voelde. En ze was misschien wat ouwelijk, vergeleken met andere kinderen. Ze had niet zo’n belangstelling voor dingen die andere meisjes leuk vonden. Aan de andere kant had ze wel veel contact met oud-klasgenoten en met haar nichtje, zij was haar beste vriendin.”

Poffertjes bakken

Wat gezellig, denkt Inez als Laurien zich plotseling interesseert in koken. “Ik houd daar ook van. En het was ook echt leuk, zo samen in de keuken.” Als Lauriens zusje een vriendinnetje meeneemt, staat Laurien achter het fornuis poffertjes te bakken. “Toen viel het me op,” herinnert Inez zich. “Waarom at Laurien niet mee?”

“Dan zei ze: ‘Mam, ik heb al zo veel geproefd tijdens het koken, ik zit al vol!’ Daarbij was Laurien een ontzettend makkelijk en lief kind. Het kwam niet in me op dat ze me iets op de mouw spelde.”

Ontkenning

Zo ontstaan er steeds meer excuses om niet te eten. “Als ze ging turnen begin van de avond, zei ze tegen mij dat ze wel later met papa ging eten. En tegen haar vader zei ze dat ze al met mij gegeten had.”

Wat doe je dan als moeder? Natuurlijk vraagt Inez aan Laurien waarom ze zo weinig eet. Maar Laurien ontkent dit ten volle. Als Inez met zorgen om haar dochter naar de huisarts en psycholoog gaat, voelt ze zich niet serieus genomen. “Het werd weggelachen: echt niet elk kind met anorectisch gedrag, heeft anorexia.”

Na amper zes weken komt een omslagpunt. “Toen ging je het aan haar zien. Mensen vroegen me: ‘Wat is er met Laurien? Waarom is zo mager?’’

Geen ruimte

Laurien zelf ziet het niet. Als Inez hierover probeert te praten met haar, volgt verzet: Helemaal niet waar. Onzin. “Dat was zo ontzettend lastig. Er was geen enkele ruimte voor een gezamenlijk doel: genezing.”

Die ruimte komt pas jaren later, als Laurien zo verzwakt is dat ze niet meer kan doen wat leeftijdsgenoten wel kunnen. Toch neemt de eetstoornis bezit van Laurien. “Ze zei vaak: ‘Mam, ik bén gewoon die eetstoornis. Ik weet niet wat er van me overblijft als dat weggaat.’ Ze zag dat zelf het allerbeste, denk ik. En toch was het onmogelijk voor haar om het los te laten.”

'Dit was een enorme lijdensweg voor haar'

“Maar ze heeft het zo hard geprobeerd, niet antwoorden aan de anorectische stem.” Het aantal opnames en behandelmethoden dat Laurien krijgt, is niet te tellen zo veel. “Dat was een enorme lijdensweg voor haar. Ik ben zelf niet zo’n durfal en als ik iets engs moest doen, bijvoorbeeld met skiën, dacht ik soms: dit voelt Laurien dus elke keer als ze iets moet eten wat op haar lijst van verboden levensmiddelen staat. En daar stond heel veel op.”

Dilemma

Ondanks de heftige spanningen rondom eten, staan Inez en Laurien dicht bij elkaar. Dat lukt ook omdat Inez onderscheid maakt tussen Laurien en de eetstoornis. “We wilden zoveel mogelijk Laurien aanspreken en leuke dingen doen die bij haar paste.”

Maar dat is best ingewikkeld. Want eenmaal in behandeling voor haar ziekte, mag Laurien veel activiteiten niet doen. “Je wilt je kind zo graag juist nu de zonnige kant van het leven laten zien. Maar tegelijkertijd is het met zo’n zwak lijf medisch onverantwoord.”

Thuis zit Inez ook vaak in dubio. Als eten zo’n doodsangst meebrengt, en je kan je dochter kalmeren door lightproducten te kopen, doe je dat dan?

“In het begin wel, maar ik denk niet dat dit goed was. Ik zag haar geestelijke nood. Haar paniek als ze over mijn schouder meekeek of ik boter bij de aardappelen deed. Gek werd ik daar soms van. Maar ik wilde er toen rekening mee houden. Beter iets eten, dan niets, dacht ik.”

Vlammetje

Ondanks dat de anorexia Laurien enorm belemmert, maakt ze toekomstplannen. “Ze voltooide haar studie aan de VU. Wel met steeds grote pauzes, omdat ze werd opgenomen. Ze zei: ‘Ergens heel diep in mij, zit nog een stukje gezonde Laurien dat zich kan ontwikkelen. Er is een kans voor me,’’ zegt Inez geëmotioneerd.

Bij elke opname denkt Inez dat het Laurien gaat lukken. “Die hoop moet er altijd zijn. Er zijn mensen die leren leven met hun eetstoornis, of na twintig jaar nog genezen. Dat vlammetje had Laurien ook.”

Verkeerde gekozen

Met de jaren wordt het vlammetje kleiner. Laurien heeft geen doodswens, zoals vaak wordt gedacht als je niet eet, maar ze is wel een reëel mens: ze ziet dat ze de strijd niet gaat winnen.

“Daarin was ze ook zo wijs. Ze vertelde me: ‘Ik wilde ergens heel goed in worden, maar ik heb het verkeerde gekozen en ik ben er te goed in geworden.” Twee weken voordat Laurien haar afstudeer bul kan ophalen, geeft haar lichaam het op.

“Het open en liefdevolle contact is tot haar allerlaatste moment gebleven. Van elkaar loslaten was geen sprake. In mijn omgeving zeiden mensen vaak, uit liefde: neem afstand. Maar dat is nooit gebeurd en daar ben ik nu blij om.”

Zonde

“Ze was zo lief. En ontzettend attent. Ik denk er vaak aan als we jarig zijn. Als iemand voor negenen al een appje stuurde, of al eindeloos een geweldig cadeau had bedacht, was het Laurien. Ik zit haar niet te idealiseren omdat ze overleden is. Dat was gewoon Laurien. Het is echt zonde,” zegt Inez met gebroken stem. “Zonde voor de maatschappij dat ze er niet meer is.”

'Verdriet accepteren maakt het dragelijk'

Rouw is een lastig iets, vindt Inez. “Het ene moment zit ik heel diep in het verdriet, en dan gaat telefoon en hoor ik mezelf een opgewekt zeggen: Oh, ja, is goed hoor! Toen ik weer ging werken, kon het een hele dag goed voelen, maar viel aan het eind van de dag het verdriet als een rotsblok op me. Ik moet het verdriet accepteren. Hoe meer ik dat doe, hoe dragelijker het is.”

Naar de achtergrond

In oktober is het drie jaar geleden dat Laurien overleed. “En ik merk dat de ziekte wat meer naar de achtergrond raakt. Dat ik weer vaker denk aan de vrolijke, heerlijke Laurien. Het kind dat ik had. Al maakt dat het gemis ook weer groter. Maar de ziekte, die mis ik niet. Als er iets is dat ik dolgraag begraaf, is het de anorexia.”

“Ik heb geen rancune. Het is een rotziekte zoals je meerdere rotziektes hebt. Met de kennis van nu had ik andere beslissingen genomen in het begin van Lauriens eetstoornis. Daarom ben ik actief voor de patiëntenvereniging WEET. In de hoop daar verschil te maken.”

Corien verloor haar zus: ‘Ik werd de perfecte dochter voor mijn ouders’