Blog Ella | Verloren vriendschap na verlies

Verloren vriendschap

Vanwege het geboortekaartje dat wij binnenkort hopen te gaan versturen voor onze dochter, nam ik laatst onze adressenlijst door. De laatste update was vorig jaar toen we de geboorte- en tevens overlijdenskaart van onze zoon rondstuurden. Tot mijn verdriet is de lijst niet meer hetzelfde als toen. Er zijn mensen weggevallen. Gelukkig niet door de dood, maar we zijn helaas wel het contact in deze vriendschap verloren.

Leert men in nood daadwerkelijk zijn vrienden kennen? Ik heb er veel over nagedacht en met directe naasten over gepraat. Hoe gebeurt zoiets? Hoe kun je een jarenlange vriendschap verliezen door een noodlottig drama wat je overkomt? Is dit dan wel echt vriendschap geweest? Welke basis is er nog om het weer op te pakken? Wie is er aan zet een brug te bouwen, de ander of ik?

Teleurgesteld

Begin vorig jaar keerde ons leven zich in één week tijd ondersteboven. Op dag één was ik aan het werk, toen ik plotseling weeën kreeg. Op dag zeven begroeven we onze te-vroeg-geboren zoon. Je kunt je de horror-achtbaan die zich daartussen afspeelde amper voorstellen. Een vriendin van mij, met wie ik al jarenlang een vriendschap had, gaf aan me in het ziekenhuis te willen komen bezoeken. Maar voordat het bezoekje kon plaatsvinden, was onze zoon al geboren en overleden. Na de begrafenis kregen we veel bemoedigende post, waaronder ook een kaartje van die vriendin. Daar bleef het bij. Tot ze drie maanden later via Whatsapp informeerde ‘hoe het nu met me ging’.

‘Ik wilde begrijpen waarom het zo lang stil was gebleven..’

Dat het zo lang stil was gebleven begreep ik niet en dat stelde me teleur. Daarnaast vond ik het niet prettig om na alle gebeurtenissen op deze manier (via Whatsapp) weer in contact te komen. Ik koos ervoor om haar dit eerlijk terug te geven en vroeg haar naar uitleg hoe het zo lang stil had kunnen blijven. Ik wilde het begrijpen. Maar ondanks een uitwisseling van geschreven en gesproken berichten die volgden, is het me helaas nooit duidelijk geworden en is het contact volledig over.

Verschillend rouwen

Een tijd lang heb ik mezelf niet toegestaan iets te vinden van het meeleven van anderen. Ik moest van mezelf tevreden zijn met dat wat mensen mij gaven en mild zijn voor degenen die me daarin teleurstelden. Ik kon me goed voorstellen dat de ander het moeilijk vond om mee te leven. Want het ís ook moeilijk. Maar het verlies is een gegeven waar in de vriendschap toch een plek voor zal moeten komen. En die plek moet er door beide partijen aan gegeven worden. Het liefst samen.

‘Welke basis is er nog voor vriendschap als we zo verschillend omgaan met verlies, verdriet en rouw?’

Ik ben me gaan realiseren dat het gevoel van teleurstelling in het meeleven van anderen, voortkomt uit een verschil tussen mij en de ander. Namelijk hoe ik omga en hoe de ander omgaat met verlies, verdriet en rouw. Je kunt niet anders dan dit verschil te respecteren, want je kunt een ander niet opleggen hoe hij of zij ermee moet omgaan. Maar daarvoor moet je het verschil wel eerst opmerken en erkennen. Daarom ben ik mezelf gaan afvragen: welke basis is er nog voor vriendschap als wij hier zo verschillend mee omgaan? Passen wij (nog) bij elkaar? Kunnen we elkaar hervinden? Er over en weer voor elkaar zijn als het er op aan komt?

Verlies in meervoud

Er zijn mensen volledig weggevallen uit onze sociale kring. Er zijn vrienden die nu kennissen zijn geworden. En er zijn kennissen of vreemden die nu heel dicht bij ons staan. Een aardverschuiving van contacten, zowel verlies als winst. Maar ondanks winst, kan het verlies me nog steeds verdriet doen. Dat ik niet alleen mijn zoon ben verloren. Dat je eigenlijk verliest in meervoud. Dat het verlies niet alleen komt.