André Kuipers over zijn rouw: ‘Als ik ga huilen, schiet niemand daar iets mee op’

“Mijn vader is 76 geworden, maar hij had veel ouder kunnen worden. Hij was nog heel gezond,” vertelt André. “Maar helaas is hij als jongeman tijdens zijn werk met asbest in aanraking gekomen, en daar kreeg hij op zijn 75ste de rekening van gepresenteerd.”

Medisch

Zijn vader spreekt met niemand over zijn naderende dood. “Hij wilde het graag gezellig en leuk houden. En daar heb ik respect voor,” legt André uit. “Ik denk dat ik zelf ook zou doen. Maar ik zou er wel met mijn kinderen over spreken, hen geruststellen. Zodat ze met een goed gevoel afscheid kunnen nemen.”

Hij vervolgt: “Toen ik zijn diagnose hoorde, wist ik: dit is niet best. Maar ik bekeek die situatie vooral vanuit medisch oogpunt. Voor mij was het belangrijkste dat hij geen pijn had, en dat hij voldoende adem kreeg.”

Rationeel

“Ik was ook veel bezig met overleg met de artsen: wat kunnen we nog doen? Dat is allemaal heel rationeel,” geeft hij toe. “Dat medische zit er zo in, je mag dan niet te emotioneel raken, want dan functioneer je niet.”

Of hij zijn emoties wel kan toelaten? André denkt daar even over na. “Wat hebben mensen aan mijn emoties? Als ik ga huilen, of helemaal in de war raak, daar schiet niemand iets mee op. Ik wil juist liever andere mensen helpen.”

Rouwproces

Ondanks dat André zijn emoties niet altijd toelaat, voelt hij ze natuurlijk wel. Dat merkt hij ook wanneer zijn broer Peter een hersenbloeding krijgt, en in een coma raakt. “Het was zo plotseling. Hij was heel gezond en sportief, en hij voelde nog altijd warm aan. Het is dan heel vreemd om te beseffen dat zijn hersenen echt niet meer werkten.”

En dan begint er een soort rouwproces. “Eerst wilde ik het ontkennen: hij ging vast zo zijn ogen opendoen. Of misschien kunnen de artsen nog iets voor hem betekenen. Daarna volgde het verdriet, de woede, en uiteindelijk de acceptatie.” Na vier dagen overlijdt Peter.

Schuldgevoel, daar heeft André ook last van. “Ben ik eigenlijk wel een goede broer voor hem geweest?” Na een diepe zucht concludeert hij: “Ik denk het wel, maar ik had meer aandacht aan hem kunnen besteden.”

Na de dood

André heeft een astronaut-waardige visie op de dood. “Na het overlijden word ik weer opgenomen door het universum,” vertelt hij. “Er zitten atomen in ons lichaam die misschien wel ooit in Julius Caesar gezeten hebben, of in een dinosaurus. Het is een soort grote recycling.” Hij concludeert: “Wij zijn allemaal sterrenstof.”

• Pinar: ‘Ik had de naïeve gedachte dat ik geen kanker kon hebben, mijn broertje had het al’

  Pinar: ‘Ik had de naïeve gedachte dat ik geen kanker kon hebben, mijn broertje had het al’

• Vlak voor zijn dood zei Ewald: ‘Dit wordt één van de mooiste dagen van mijn leven’

  Vlak voor zijn dood zei Ewald: ‘Dit wordt één van de mooiste dagen van mijn leven’