Loes verloor drie familieleden bij MH17-ramp
17 juli 2014. Wat een heerlijke zomerse dag had moeten zijn, ontaardde voor Nederland in een regelrechte nachtmerrie. Bij de ramp met de MH17 kwamen 196 Nederlanders om het leven. Onder hen waren Loes’ schoonzus Tina, zwager Erik en neefje Zeger. “Natuurlijk gaan er dagen voorbij dat je er minder aan denkt, maar de MH17 vliegt voor altijd met ons mee.”
Loodzware boodschap
“Hoe moet ik het mijn man Robbert vertellen?” Dat is het eerste waar Loes van Heijningen-Gorter aan denkt als ze de verbinding verbreekt. Ze heeft dan net haar moeder gesproken, die de loodzware boodschap moet brengen dat Tina, Erik en Zeger bij de ramp met de MH17 zijn omgekomen. “Ik had haar de avond daarvoor al even gesproken. We belden haar om te vertellen dat we aangekomen waren op onze vakantiebestemming in Frankrijk. Ze vertelde dat er een vliegtuig was neergestort met Nederlanders aan boord. Daar zochten we toen nog niks achter”, herinnert Loes zich.
Maar als haar moeder de volgende dag al om 8 uur ’s ochtends belt, weet ze genoeg. “Ik zei: ‘Erik, Tina en Zeger zaten aan het boord van het vliegtuig hè?’ Ze zouden op vakantie naar Bali gaan. Mijn moeder bevestigde mijn vermoeden gelijk. Tina’s broer was ’s avonds na het nieuws nog naar Schiphol gereden en had de passagierslijst ingezien. Gek genoeg had Zeger had van tevoren nog tegen zijn ouders gezegd dat hij liever niet wilde vliegen, omdat dat andere toestel van Malaysia Airlines vermist was.”
Ongeloof
“Toen ik het Robbert vertelde, was hij vol ongeloof. Ook al wíst hij dat Tina’s broer hun namen op de passagierslijst had zien staan. Pas toen hij de familierechercheurs had gesproken, kon hij het geloven”, vertelt Loes. Ze besluiten hun vakantie niet af te breken, maar op de camping te blijven. “We waren heel blij dat we op een campinkje zaten, midden in de natuur. Een camping waar we al jaren komen. Maar weet je wat zo gek was? De camping is normaal omgeven door een prachtig bos, maar uitgerekend toen hadden ze de bomen gekapt. Het leek nu net een oorlogsgebied…”
Moeizaam rouwtraject
Eenmaal thuis proberen ze zo goed en kwaad als dat kan, hun leven weer op te pakken. In die eerste weken gebeuren er een paar opmerkelijke dingen: “In de eerste weken was Robbert even alleen in hun huis, onder andere om de post op te ruimen. Omdat hij die stilte naar vond, zette hij de cd-speler aan. Weet je welk nummer erin zat? ‘The last goodbye’ van Steve Harley. Ook bij de uitvaartdienst gebeurde er iets bijzonders: net toen de jongens de kisten op hun schouders namen om de aula uit te dragen, kwam er een vliegtuig over. Dat was een bijzonder moment.”
“Ik had nooit gedacht dat de impact van de MH17 zo groot zou zijn”
De rouwperiode die volgt, is zwaar. Heel zwaar. Met name hun zoon Thomas doorloopt een pittig rouwtraject. “De MH17 heeft op ons als gezin een enorme impact gehad. In het begin ben je allemaal aan het overleven. Je zit in een soort cocon en wilt het uitschreeuwen: ‘Hee, hallo, er is wat ergs gebeurd! Mijn familie zat aan boord en is omgekomen!’ Ik cijferde mezelf ook veel weg: ik wilde er zijn voor mijn man en zoon.”
“Ik had nooit gedacht dat de hele impact van het neerstorten van de MH17 zo zou zijn. Dat het nog zou lang door zou sudderen…je wordt er telkens opnieuw mee geconfronteerd.” Ook merkt Loes dat haar omgeving die lange nasleep niet altijd begrijpt. “Laatst zei iemand: ‘Waarom rakel je het telkens weer op door het geven van interviews?’ Maar ik rakel het niet op, we leven er dag en nacht mee…”
Toch iets moois
Toch levert de MH17 Loes ook iets moois op: ze heeft net haar eerste jaar van haar opleiding verlies & rouwbegeleiding afgerond. “Voor de MH17 had ik er nooit aan gedacht om zoiets te gaan doen”, geeft ze toe. Maar met mijn eigen ervaring en de theorie die de studie me aanreikt, kan ik straks als rouwbegeleider anderen begeleiden in hun rouwproces.”
“We kunnen en willen niet geloven dat het vliegtuig met voorbedachten rade is neergeschoten”
Vergeving
Voor haar eigen rouwproces is vergeving een belangrijke factor. “Ik ben heel blij dat wij in die vergevingsmodus zitten. Een aantal andere nabestaanden zit nog met boosheid en wraak. Maar wij zien dit niet als moord. We kunnen én willen niet geloven dat het vliegtuig met voorbedachten rade is neergeschoten. Als we de mogelijkheid krijgen om naar de rampplek Oekraïne in te gaan, willen we dat in de toekomst graag. Het is toch de plek waar de ziel van onze familie hun lichaam heeft verlaten. Daarnaast willen we de bevolking daar met vriendschap begroeten. We hebben hen twee jaar geleden een brief geschreven. Ondanks de suggestieve mediaberichtgeving in het begin – over het weghalen van persoonlijke eigendommen – hebben we hen nooit veroordeeld.”
MH17-Herdenkingsmonument
De rampplek in Oekraïne bezoeken kan nu (nog) niet, maar ook in Nederland zijn er plekken om hun familie te herdenken. “In Hilversum is een beeld met 15 zonnebloemen. Ze hebben alle drie één zonnebloem. Heel mooi vind ik dat”, vertelt Loes. Daarnaast is er vanaf 17 juli het officiële herdenkingsmonument in Vijfhuizen, dicht bij Schiphol. “We hebben daar recent bomen geplant: één voor Tina, één voor Erik, één voor Zeger. Daar hebben we ook de as verstrooid, samen met Tina’s familie. We hebben de as verspreid, in elk plantgat een beetje. Dat vonden we een mooie gedachte.”
Na die bijeenkomst merkt Loes dat ze ineens weer meer energie krijgt. “Ik heb lang gedacht dat ik ‘er al was’, maar ik was er drie jaar lang heel intens mee bezig. Rouwen kost heel veel kracht en energie. Ik krijg nu pas echt weer zin om dingen te ondernemen.”
Léven
Want leven, dat is wat ze willen. Met de mooie herinneringen aan haar dierbare schoonfamilie voor haar altijd in haar hart: “Ik heb er zóveel”, roept Loes enthousiast. “De wandelingen op de hei, de periode dat Zeger nog klein was. Erik, die onderuit gezakt bij onze bruiloft zat… gewoon omdat hij lekker zichzelf was. Of de keren dat we – samen met mijn andere schoonzus en zwager – met hen naar de Kleine Komedie in Amsterdam gingen. Ik zie ze nog zo binnen komen.. “
Met die mooie momenten als houvast, richten Loes en haar gezin hun blik weer voorzichtig op de toekomst. “Als ik had kunnen kiezen, had ik het natuurlijk nooit mee willen maken. Maar ik wil er ook de positieve dingen uithalen. Robbert en ik hebben meer verdieping in ons leven gekregen. Daarnaast hebben we bijzondere vriendschappen opgedaan én waardevolle kennis opgedaan over rouw en verdriet. Het is niet alleen maar vreselijk en verdrietig: we proberen ook de mooie kanten te zien en te gaan léven.”
Tekst: Janet Freriks