Vijftig jaar verliefd: 'Wat ik vooral mis is het gevoel dat iemand je begrijpt'

2 januari 2024 · Leestijd 6 min

· ·

Kunst is Reyniers grote liefde. Als hij Ditte ontmoet, wordt al snel duidelijk dat de twee samen verdergaan. Als pure hippies verkennen ze de wereld, het leven en elkaar. Reyniers gezondheid is zwak, maar hun liefde voor elkaar is groot. Juist ook als Reynier ernstig ziek wordt.

“Het was eind jaren zestig, ik was een hippie,” begint Ditte. “Ik begreep de wereld niet en ging op reis, ik wilde dingen meemaken.” Terug van haar rondreis loopt de dan negentienjarige Ditte met haar vriend rond in haar woonplaats Goes.

“Vanboven de winkel van zijn ouders zag Reynier ons lopen, en dacht: goh, dat zijn interessante mensen, daar hoor ik bij. Hij was ook een hippie en is ons gevolgd,” lacht Ditte. “Die tijdsgeest, daar zat ik middenin”

Kunstenaarsziel

Reynier schildert. Doeken, maar net zo goed een groentekar, of een logo. “Hij had een ware kunstenaarsziel. Hij moest creëren. Niet alleen om geld te verdienen of succes te behalen, maar zonder te creëren raakte hij uit balans.” Kunst is Reyniers grootste liefde, en dat is precies wat Ditte zo in hem waardeert.

Magneten

“Maar, in het begin was er geen vonk,” weet Ditte nog. “Ik vond Reynier eigenwijs. Hij bracht me aan het wankelen en dat maakte me onzeker.” Toch zijn de twee als magneten voor elkaar, omdat ze, vertelt Ditte, allebei op zoek zijn. Zoekend naar hun plek in de wereld. “We sliepen vaak met z’n allen in een grote ruimte, en op een ochtend werd ik wakker in Reyniers armen en wist ik: dit is ‘m.”

Nomaden

Samen verkennen ze de wereld, liftend door Turkije, Iran, Afghanistan, Pakistan, India en verder. Reynier tekent daar op straat, en zo verzamelt het stel genoeg geld om te eten. “We dachten niet na, planden niks. We hadden gewoon een groot verlangen om dingen mee te maken. We waren nomaden.”

Het noodlot

Teruggekomen van hun reis krijgt Reynier een ernstig ongeluk waarbij hij zijn been breekt. De vele infecties dwingen hem thuis te blijven, grotendeels in een rolstoel. “Dat was oké voor ons. Het noodlot hielp ons om te settelen. En ik kreeg een diepe behoefte aan kinderen. Niet de beste omstandigheden,” lacht Ditte, “maar het verlangen won.” Ze krijgen er drie.

“We hadden in die tijd vaak logees, iedere reiziger was welkom, zoals we in India ook gastvrij werden ontvangen. Echt een jarenzeventigleven, een heel andere vibe dan nu.” Reyniers gezondheid blijft wat zwak door zijn been. “Maar hij kon de pijn goed aan, hij had veel innerlijke rust en was altijd in zijn atelier te vinden.”

Schaduwboksen

Reynier boekt met zijn schilderwerken succes tot in Parijs, maar tussen Ditte en Reynier ontstaat spanning. “Midlife. Zo rond de veertig waren we, de kinderen gingen naar school en er kwam behoefte aan vrijheid. We bleven schaduwboksen.” Schaduwboksen? “Dat pijn uit je verleden omhoog komt en je deze gebruikt in ruzies van nu. Je haalt dan soms het minste in elkaar naar boven.”  

'Wij vonden elkaar altijd weer terug'

Om elkaar wat vrijheid te geven, verhuist Reynier tijdelijk naar een huisje naast zijn atelier. Ver is hij niet, hij kan zo bij Ditte naar binnenlopen en komt altijd eten. “Anderhalf jaar woonde hij daar, en toen kwam hij weer thuis.”  

“En zo zijn er meer momenten geweest dat we elkaar tijdelijk loslieten en hier en daar gesnuffeld hebben,” vertelt Ditte. “Je hebt ook een eigen stuk leven, vind ik, en je mag geheimen hebben. Veel huwelijken stranden na zo veel jaar, maar wij vonden elkaar altijd weer terug, hartstikke verliefd. En als we dan nog schaduwboksten, hadden we dit door en konden we elkaar helpen. Zo groot was onze liefde.”

Boze buien

En dan krijgt Reynier opgezette klieren. Zo groot dat ze denken: dit is niet goed. “Het was lymfeklierkanker. Ik kon het haast niet geloven.” De kanker groeit traag, maar hardnekkig. Reynier trekt een muur om zich heen en is vaak niet meer zichzelf. “Ik liet hem daarin vrij; niet te veel goede raad willen geven. Iedereen mag zelf weten wat hij doet met zijn ziekte.”

“Ik was er voor hem, ook al was dat echt niet makkelijk," gaat Ditte verder. "Al die chemo, dat doet wat met iemand. Ik kon het in zijn ogen zien. Maar ik hield van hem, ook met zijn boze buien.” Als de kanker na jaren remissie weer opleeft, Ditte is dan begin zestig, wil Reynier geen behandeling meer.

Geestelijk gezond

“En het bijzondere was, al die waanzin in hem kwam toen helemaal tot rust. De dood werd zijn vriend, hij omarmde het en kwam tot zijn essentie. “‘Het lijkt wel alsof ik ziek moet zijn om geestelijk gezond te worden,’ zei hij eens.” Reynier schildert, eet gezond, en begint weer te leven. “Samen maakten we muziek, deden we yoga. Het waren zulke waardevolle jaren. Ik ben heel dankbaar voor wat ik in die tijd van hem mocht leren.”

Reynier en ditte 2016 kopie — Ditte en Reynier, een jaar voor zijn overlijden.

Reyniers gezondheid gaat steeds meer achteruit, tot zijn laatste avond aanbreekt. “Ik hield zijn hand vast. Er viel weinig te zeggen, behalve dankjewel, voor the good and the bad.” Zachtjes zingt Ditte voor haar man, die steeds dieper in- en uitademt. “Het was intens, maar ik wilde zo vredig mogelijk bij hem aanwezig zijn toen hij overleed. Niet nadenken. In gedachten zei ik tegen hem: laat los, je bent vrij.”

Prachtig lijk

“Ik was toen niet eens heel verdrietig, eerder dankbaar, dat hij die overgang had gemaakt,” zegt Ditte. “Het is namelijk niet niks, doodgaan. Maar hij was zelfs een prachtig lijk, met een glimlach op zijn gezicht.”

Eigen spoor

“Het was een enerverend leven met Reynier,” blikt Ditte terug, “maar ik had geen ander leven gewild.” Ze zit nu, zoals ze zelf zegt, op haar eigen spoor. “Ik geef workshops, en gisteren was ik nog bij een drumcirkel met veel jonge mensen, ik heb zo lekker gedanst en gezongen.” Heel actief, is ze. “Maar ik ben ook 72, ik probeer wat af te bouwen.”

'Hij voelt altijd aanwezig en inspireert me nog steeds'

Reynier is zeker deel van Dittes spoor. Vooral in de avonden voor het slapengaan, zit Reynier in Dittes gedachten. “Wat ik met name mis is weten dat iemand je begrijpt. Het gevoel dat dit geeft.” Ditte zucht diep. “Ik mis die belangeloze liefde. Maar ook zijn ogen, het aaibolletje dat ik van hem kreeg als hij langsliep,” zegt ze stralend. “Ik leef in zijn geest. Hij voelt altijd aanwezig en inspireert me nog steeds. Reynier en ik hebben elkaar gevormd, en wat was het een mooie reis.”