Dagboek Catharina #25 | ‘Ik aarzelde geen moment. “Doe maar,” zei ik’
Toen Catharina’s broer Kees op de IC lag maakte een verpleegkundige afdrukken van zijn vingers. Het papier met de afdrukken ligt nog in een la en Catharina denk na over wat ze ermee wil.
Juli 2020 - Al een half jaar liggen ze opgeborgen in een enveloppe in mijn la; de vingerafdrukken van Kees. Nu het tijd wordt ze te verdelen, kijk ik er voor het eerst weer naar. Het zijn een stuk of tien afdrukken van dezelfde wijsvinger. Ik leg ze naast elkaar op tafel en bestudeer elke lijn, elk vlekje. Deze inkt zat op zijn vinger en nu hier op het papier voor me. Bijna aanraakbaar is hij zo. Ik voel voorzichtig met mijn vinger alsof ik hoop iets van zijn hand te voelen. Niets. Het is een klein, millimeter-dun papiertje, maar een onoverbrugbare afstand tussen zijn hand en de mijne.
Het was zijn laatste avond op de IC en we wisten dat we hem de volgende dag moesten laten gaan. Mijn moeder en ik zaten bij hem toen een verpleegkundige vroeg of we het mooi zouden vinden om vingerafdrukken van Kees te hebben, om te bewaren, in te lijsten of een sieraad van te laten maken. Ik aarzelde geen moment. ‘Doe maar,’ zei ik, ‘ook voor zijn vrouw,’ die toen nog in slaap gehouden werd. Misschien ooit voor de kinderen. Later zien we wel voor wie, hoe en wat.
De verpleegkundige, die opvallend opgewekt was zonder ongevoelig te zijn, was duidelijk blij dat hij iets kon doen. Met een zeker enthousiasme maakte hij afdruk na afdruk. Net zo lang tot de juiste hoeveelheid inkt en druk zorgden voor een zo goed mogelijke vingerafdruk. Nu liggen ze hier voor me, de eerste vlekkerige pogingen tot de latere gedetailleerde afdrukken. Ik zie nog de inkt op zijn vinger. Het deed me denken aan hoe hij vroeger thuiskwam van de tuin met zwartige grondvingers. Hij was niet bang voor vieze handen. Zo levendig als hij toen was, zo roerloos stil lag hij nu hier in dat bed. En dat voor een jongen die nooit stil kon zitten.
Dagen bekijk en vergelijk ik de afdrukken en denk ik na over wat ik ermee wil. Een aantal weken later schuif ik een zilveren ring met gegraveerde vingerafdruk om mijn vinger. Ik zou hem en ons mee willen nemen als een sieraad van mijn leven. De herinnering dragen als datgene wat mijn leven mooier maakte. Maar dat lijkt nu nog ver weg. De eerste uren lijkt het eerder een gewicht aan mijn hand, voortdurend ben ik me ervan bewust wat ik doe en waar mijn hand zich bevindt. Is het smalle zilveren ringetje nog te zwaar om te dragen? Maar ik wíl het dragen, ik wil hem bij me dragen. En het verlies leren dragen.
Rouwdragen, een oude term. Vroeger was je een bepaalde tijd zichtbaar in rouw en werd gedurende die tijd geacht zwarte kleren te dragen. Er is natuurlijk een hoop op die traditie aan te merken, want iedereen is anders en ik moet er zelf niet aan denken alleen nog maar zwart te dragen. Maar toch, nu begrijp ik dat het moeten rouwdragen ook het mógen rouwen is. Dat het verdriet op die manier zichtbaar mocht zijn, juist toen er minder gepraat werd over een verlies. Zodat op je werk, in de winkel, in je omgeving, waar dan ook laat zien: heb een beetje geduld met me, ik heb verdriet.
Zo zichtbaar is het met mijn ringetje niet. Toch helpt het me te ‘dragen’. De eerste weken doe ik hem niet dagelijks om; soms is het te confronterend. Maar langzamerhand ga ik wennen. Wennen aan de confrontatie. En misschien is dat een heel klein stapje op de weg van acceptatie.
Lees ook over:
Dagboek Catharina #11 | ‘Ik dacht dat ik in het ziekenhuis kwam om iets af te sluiten’
Lees ook over:
Rouwvragen aan Manu Keirse | 'Krijgt het leven ooit nog glans na mijn dochters zelfdoding?'
Geschreven door
Catharina de Riet - Neven
