Corien verloor haar zus: ‘Ik werd de perfecte dochter voor mijn ouders’
Niks wijst die dinsdag 13 september 1977 op het grote onheil dat Corien en haar gezin te wachten staat. Het is een stralende nazomerdag en haar zus Sjani (15) vertrekt - zoals altijd - fluitend naar school. Maar Sjani komt niet meer thuis. Ze verongelukt samen met haar vriendin in het verkeer, tegenover de school waar ze dan op zitten. “Op dat moment besefte ik dat mijn leven nooit meer hetzelfde zou zijn.”
“Ik zat in de klas toen mijn meester werd weggeroepen”, vertelt Corien. “Even later moest ik ook naar buiten komen. Op de gang stond mijn vorige meester, met wie ik een goede band had. Hij vertelde me wat er gebeurd was. Ik gilde, huilde en rende de trappen af, naar beneden. Daar, onderaan de trap, stond mijn tante. Ik sprong in haar armen en liet haar niet meer los. Ze heeft me de hele weg naar huis gedragen.”
Stil
“Eenmaal thuis, zag ik dat de luxaflex dichtzaten. Mijn moeder zat op de bank. Ze was compleet apathisch: het verdriet droop van haar af. Er waren allemaal mensen, maar ik voelde me zielsalleen”, herinnert Corien zich. “Ik wilde daar op dat moment ook niet zijn. Er hing zo’n nare, bedompte sfeer. Ik had het gevoel alsof mijn keel dichtgeknepen werd. ’s Morgens waren we nog een normaal gezin, maar nu, een paar uur later, was onze toekomst weg.”
Brommers
Zij zijn niet de enigen in de straat die in rouw zijn: de vriendin met wie Sjani verongelukt, woonde verderop in de straat. “Zij was net zeventien geworden en had een brommer voor haar verjaardag gekregen”, weet Corien. “Mijn zus was helemaal gek van brommers. In een tussenuur zijn ze samen op pad gegaan.”
Ze zijn bijna terug bij school, als het gruwelijk misgaat. “Vanaf de dijk, naast hun school, kwam er een grote vrachtwagen met oplegger naar beneden gereden. Mijn zus en haar vriendin kwamen op dat moment net de straat uit. In plaats van te remmen en de vrachtwagen voorrang te geven, is er waarschijnlijk gas gegeven. Daardoor zijn ze onder de vrachtwagen terecht gekomen. Ze waren op slag dood.”
Ik wilde het verdriet van mijn moeder niet nog groter maken
Nooit meer hetzelfde
“Op dat moment besefte ik dat mijn leven nooit meer hetzelfde zou zijn”, zegt ze. Maar hoe ze als tienjarige zo’n intens verdriet moet dragen, vertelt niemand haar. “Er is nooit iemand naar me toegekomen die heeft gezegd: ‘Kom eens hier, dan huilen we samen’. Op school werd wel verteld dat mijn zus overleden was, maar verder werd er niet meer over gepraat.”
Verdriet wegstoppen
Haar moeder ziet haar verdriet, maar weet niet hoe ze er mee om moet gaan. “We spraken thuis wel over Sjani, maar oppervlakkig. Achteraf weet ik dat mijn moeder bang was om te breken. Volledig te breken. Ze zei altijd: ‘Niemand hoeft mijn tranen te zien. Als ik verdriet heb, huil ik wel in bed.’ Daarom besloot ik ook niet te huilen. Ik wilde het verdriet van mijn moeder niet nog groter maken.”
Een opmerking van een bekende, die ze op straat tegen het lijf lopen, versterkt Coriens gevoel om zich groot te houden. “Die vrouw vroeg aan mijn moeder hoe het ging. Ze antwoordde: ‘Ja, het moet hè, voor die meid moet ik verder.’ Daarop draaide die vrouw zich naar mij toe en zei: ‘Zorg je een beetje goed voor je moeder? Ze heeft heel veel verdriet’. Toen die vrouw wegliep, zei ik tegen mijn moeder: ‘Maar mam, ik heb toch ook verdriet?’”
“Ik voelde me erg verantwoordelijk naar mijn ouders toe. Als ik aan het buitenspelen was, liep ik vaak even thuis naar binnen, zodat mijn ouders wisten dat ik nog leefde. Ik was mijn ouders constant aan het plezieren en hing de perfecte dochter uit.” Net als haar moeder, ziet Corien die eerste twee jaar Sjani ook overal. “Ik zei regelmatig tegen haar: ‘Dat lijkt Sjani wel, maar dat kan niet hè?’”
Op Sjani lijken
Corien ziet niet alleen anderen voor haar overleden zus aan, maar zorgt ervoor dat ze zelf ook steeds meer op haar gaat lijken. “Iedereen vertelde dat Sjani zo geweldig en lief was en dat je zo met haar kon lachen. Op haar begrafenis waren honderden mensen. Ik was soms jaloers op het feit dat er zoveel over haar werd gesproken”, vertelt ze. “Zij werd gezien, maar mij zagen ze niet. Ik dacht: als ik zorg dat ik op haar ga lijken, hebben jullie haar een beetje terug.”
En dus neemt Corien niet alleen de kleding- en haarstijl van haar zus over, maar gaat ze zich ook als haar oudere zus gedragen. “Er was zelfs een leraar op school die me Sjani noemde. Daar was ik trots op: mijn missie slaagde.”
Ik kon niet meer stoppen met huilen
Zware burn-out
Maar naarmate Corien ouder wordt, krijgt ze steeds meer klachten. “Ik ontwikkelde onder andere dwangneuroses en anorexia. Het ging zelfs zo ver, dat ik precies dezelfde lichamelijke klachten kreeg als mijn zus had toen ze als kind ongelukkig in een zwembad terecht was gekomen.”
Uiteindelijk belandt Corien rond haar 33e in een zware burn-out. “Op dat moment ben ik in therapie gegaan”, vertelt ze. Na één van die sessies besluit ze het gesprek met haar ouders aan te gaan.
“Ik vertelde ze dat ze over hun verdriet moesten praten. Dat ik al die jaren van alles opgekropt had en mijn verdriet had ingeslikt. Mijn moeder zei niks, mijn vader liep weg. Hij zei: ‘Ik kan het niet. Mijn verdriet kan er niet uit.”
Rouwproces
Het lukt Corien inmiddels wel om haar verdriet te uiten. “Ik kan niet zeggen dat ik nu de hele dag huil”, lacht ze. “Dat zou ook niet goed zijn na 44 jaar. Ik herinner me wel dat ik - jaren geleden - een keer een aflevering zag van Eastenders waarbij iemands zusje werd vermoord. Toen ik het verdriet van haar broer zag, kwam al mijn eigen verdriet weer naar boven. Ik kon niet meer stoppen met huilen. Als ik nu aan Sjani denk, denk ik vooral met een grote glimlach aan haar terug. Ze is maar vijftien en een half geworden, maar ze heeft zoveel levens verlicht. Ze was echt een lichtje.”
Om haar verhaal te delen én anderen te helpen, heeft Corien recent een boek uitgebracht: ‘Niemand mist mij’. “Daarin neem ik je als meisje van tien als het ware mee door alle gebeurtenissen”, legt ze uit. Daarnaast staan er in het boek interviews met vrouwen die ook een broer of zus zijn verloren. “Het is zó belangrijk dat dit onderwerp besproken wordt. Natuurlijk is het voor ouders het ergst als hun kind overlijdt, maar broertjes of zusjes zijn er ook nog. Met dit boek hoop ik te voorkomen dat andere achterblijvers dezelfde eenzaamheid meemaken als ik heb meegemaakt.”
Geschreven door
Janet Freriks
